(ەسسە)
تۇركىستاننىڭ تۇلەگى
قوش، قايتىپ ورالمايتىن بال داۋرەنىم،
سەن دۇنيە سامعاۋ ما ەدىڭ، الداۋ ما ەدىڭ؟!
باقىتتى، قايعى-مۇڭسىز بالالىعىم
جەلگە ۇشىپ، قۇمعا ءسىڭىپ قالدى-اۋ مەنىڭ!
ىبىراي بەكجىگىتوۆ
جۋرفاكتاعى ەلۋ ورىنعا ەلۋ اقىن تۇسەتىن جىلدار... ءبىز تۇسكەن جىلى دا سولاي بولدى. شەتىنەن سۇراپىل. باۋىرجان ۇسەنوۆ، گۇلنار سالىقباەۆا، ءنۇسىپ ءابدىراحيموۆ، ساۋلەش شاتەنوۆا، انۋاربەك اۋەلبەك، نۇرميرا الىشەروۆا... جۋرفاك پەن فيلفاكتى تەل ەمگەن جىر جامپوزى سۆەتقالي نۇرجان ەكى جاتاقحانانىڭ اراسىندا تىنىمسىز جورتادى... قىستاۋى – فيلفاك، جايلاۋى – جۋرفاك سول شيىرشىق اتقان شايتان مىنەز شايىرلاردىڭ اراسىندا بىزدەن گورى ەرەسەك، ولەڭى دە، ءوزى دە ۇستامدى قاراپايىم كۋرستاسىمىز ىبىراي بەكجىگىتوۆ جۇرەر ەدى. ءجۇرۋىن جۇرگەنمەن تۇيەنى شوگەرمەي مىنەتىن اناداي سويقانداردىڭ سوڭىنان ىلەسىپ وتىرۋ وعان استە وڭاي بولمايتىن.
ول جىلداردىڭ اقىنى قازىرگىدەي ومىرگە ەپتى بوزبالالار ەمەس، ومىراۋىن اشىپ، جەلگە قارسى جۇرەتىن جالاڭتوستەر ەدى. ەرتەڭگى كۇنىن ويلامايدى. جۇرتقا جۇرەگىن جۇلىپ بەرەدى. جالىن ۇستاتپايتىن شۋ اساۋدىڭ ءۇيىرى سياقتى توپ-توبىمەن ءورىپ جۇرەدى. جاي جۇرمەيدى، داۋىلداتىپ جۇرەدى. جۇرگەن جەرىن قۇيىنداتىپ كەتەدى. ونىڭ ۇستىنە ول داۋىردە «جاقسى اقىن جاقسى ىشۋگە ءتيىس» دەگەن قاتاڭ قاعيدا ورنىققان-دى. سىلتەي الماساڭ ساعان سەرت. اقىن ءوزىن ۇنەمى قۇرباندىققا شالادى. پوەزيا پىراعىنا مىنگەن ادامنىڭ ۇستاناتىن جازىلماعان زاڭدارى بار. جورىققا بىرگە بارعان دوستارىڭ بۇلعالاقتاپ قالسا، سەن بۇلتالاقتاماي، ۇيىنە جەتكىزىپ تاستاۋىڭ كەرەك. ويتپەسەڭ، ول كەز-كەلگەن ساتتە ايىقتىرعىشقا ءتۇسۋى مۇمكىن. مۇندا تۇنەپ شىققانى اشكەرە بولسا، وقۋدان الاستالىپ كەتۋى دە كادىك. سوندىقتان اقىننىڭ ءومىرى ۇنەمى قىل ۇستىندە.
شيىرشىق اتىپ تۇراتىن شيراق شايىرلاردىڭ ورتاسىنا ىبىراي ەركىن كىرە قويمادى. سەبەبى، ولاردان جاسى الدەقايدا ۇلكەن ەدى. شايتان سۋدى شايقاپ ءىشىپ، تاڭ اتقانشا تىنىم تاپپايتىنداردىڭ ساناتىنان ەمەس-ءتى. ونىڭ ۇستىنە جاستايىنان ناۋقاسقا شالدىعىپ، ولەڭىن دە ورىستەتە المادى. بىراق ءومىر ءۇشىن كۇرەسۋدەي-اق كۇرەستى. ءتىپتى حالىق ەمشىسى اتانىپ، ءدارى-دارمەكتىڭ سان ءتۇرىن ويلاپ تاۋىپ، ءوزىن دە، وزگەلەردى دە كەسەلىنەن ايىقتىردى. اقىرى اۋىر دەرت دەگەنىنە جەتتى. ول وسىدان ءبىر جارىم جىل بۇرىن ومىردەن ءوتتى.
سول سەكسەن ءبىرىنشى جىلى بىزبەن بىرگە جۋرفاكقا وقۋعا تۇسكەندەردىڭ اراسىندا ەرەسەك ەكى جىگىت بار ەدى. بىرەۋى – وتىز ءتورت جاستاعى امانعالي دايراباەۆ، ەكىنشىسى – جيىرما بەستەگى ىبىراي بەكجىگىتوۆ. مەكتەپتەن جاڭا عانا اجىراعان بىزگە ولار وتە ەگدە كورىنەتىن. سىيلايتىنبىز ءəرى ەركەلەيتىنبىز. جەمە-جەمگە كەلگەندە ەپتەپ ىعاتىنبىز... ۇلكەننىڭ اتى – ۇلكەن. تايراڭداساڭ، تارپىپ جىبەرەدى. تاۋ تۇلعالى امانعالي اعا الپىسقا تولماي دۇنيە سالدى.
ىبىراي بەكجىگىتوۆ... قاراپايىم عانا عۇمىر كەشتى. ەشكىمنىڭ الدىن وراعان جوق. ادام بالاسىنا زيانى تيمەدى. ءبىر قاراعاندا قوي اۋزىنان ءشوپ المايتىن مومىن سەكىلدى كورىنەتىن. بىراق سول مومىندارىڭنىڭ دا كەيدە ەرىن باۋىرىنا الىپ تۋلايتىنى بار عوي. ونىڭ دا ءسويتىپ جانارتاۋداي اتقىلاعانىن ءبىر-ەكى رەت كوردىك. قاراپ جۇرمەي ءوزىمىز ۇرىناتىن ەدىك. ايتپەسە، تەك جۇرسەڭ ىبەكەڭنىڭ سەندە نەسى بار؟!
سول ىبىراي اقىنىڭ مىناداي ءبىر ولەڭ جولى بار ەدى:
سىي-قۇرمەتى تاعدىردىڭ بار دەسەك تە،
ءومىرىمدى ارنامان جارتى ەسەپكە.
ۇلىلاردىڭ جازعانىن وقىپ جاتام،
سۋىق پəتەر، تەمىر تور، تار توسەكتە...
«ىبەكە، – دەيمىز ءبىز قالجىڭداپ، – سوندا ءسىز قاي ۇلى ادامنىڭ قاي عالامات شىعارماسىن وقىپ جاتىر ەدىڭىز؟». «ماركسيزم-لەنينيزم كلاسسيكتەرى عوي... تاريحتان سەمينارعا دايىندالىپ جاتىرمىن دا». سوزدەن سۇرىنبەيدى. رياسىز كۇلەدى دە جۇرەدى. ىبەكەڭنىڭ ايتىپ تۇرعان ادامدارىن ۇلى ادامدار ەمەس دەپ كورشى...
سونىمەن قاتار، ءبىز ستۋدەنت بولعان تۇستا مىناداي ءəزىل ءسوز بار ەدى: «وقىڭىز، قىزىق! جۋرفاكتا سەردəليەۆ بەكجىگىت، بەكجىگىتوۆ ىبىراي، ىبىراەۆا بايان دەگەن ستۋدەنتتەر وقيدى. ءبىر عاجابى، ۇشەۋى دە شىمكەنت وبلىسىنىڭ تۇركىستان اۋدانىنان!». تۇركىستاننىڭ ءۇش تۇلەگى دە وسال ەمەس-ءتى. بىرەۋى سازگەر، بىرەۋى اقىن، بىرەۋى جۋرناليست... باياننىڭ قازىر قايدا ەكەنىنەن حابارسىزبىز. جۇرت جاپپاي ايتاتىن بىرنەشە ءاننىڭ اۆتورى، پۋبليتسيست-عالىم بەكجىگىت سەردالى تۋعان جەرىنەن ۇزاعان جوق. تۇركىستانداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىندە جۋرناليست ماماندىعىن يگەرىپ جاتقان ستۋدەنتتەرگە ءدارىس بەرەدى.ولار ىبىرايدى اعا تۇتتى. ىبەكەڭ دە جولىنان جاڭىلعان جوق.
شايىردىڭ شىدامدىسى
تۇك بولماعان ادامداي ەرتەڭىنە،
جەل بايلاپ كوڭىلدىڭ اق جەلكەنىنە
قولتىقتاسا تاتۋ بوپ كەتۋشى ەدىك،
اينالدى-اۋ، سول ءبىر كۇندەر ەرتەگىگە!
ىبىراي بەكجىگىتوۆ
وقۋعا كەشتەۋ تۇسسە دە، كوشتەن قالمادى. ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرگەن كەزدە وردا بۇزار وتىزىنا جەتكەن-ءدى. ولەڭدەرى ءىرىلى-ۇساقتى باسىلىمداردا جاريالانىپ جاتتى. ول كەزدە قازاق رۋحانياتىنداعى ەلەۋلى جاڭالىق بولىپ سانالاتىن ستۋدەنت اقىنداردىڭ جيناعىنا دا بىرقاتار جىرلارى ەندى. جۋرنالدىڭ تورەسى – «جالىنعا» دا ولەڭدەر توپتاماسى شىقتى. ول كەزدە ەڭ بەدەلدى ادەبي باسىلىمدار – «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە، «جۇلدىز» جانە «جالىن» جۋرنالدارىندا شىعارمالارىڭنىڭ جارىق كورۋى – ادەبي ورتادا مويىندالۋدىڭ باسى. بىراق بۇعان ىبىراي ونشا اسىپ-تاسقان جوق، سول باياعى سالماقتى مىنەزىمەن ۇندەمەي-اق ولەڭدەرىن جازىپ جۇرە بەردى.
ءبارىبىر ءبىز ونى وزىمىزبەن قاتار وقىعان باسقا اقىندارمەن سالىستىراتىنبىز. جاس اقىنداردىڭ ءبارى شەتىنەن مىنەزدى ەدى. توبەسى كورىنگەننەن اق جاۋىنداي جىر سەلدەتىپ كەلە جاتاتىن. ولاردىڭ ەكپىنىنە ەشكىم شىدامايتىن. ال القىن-جۇلقىن، ارتىق-اۋىس مىنەزى جوق ءبىزدىڭ كۋرستاسىمىز «تەك جۇرسەڭ، توق جۇرەسىڭ» دەگەن قاناتتى قاعيدانى تاستاي قاتىپ ۇستاناتىن. ونى دا تۇسىنۋگە بولادى. اۋىلدا بەس-التى جىل جۇمىس ىستەپ، كلاستاستارى جوعارى وقۋ ورنىن ءبىتىرىپ كەتكەن كەزدە جۋرفاكقا ازەر ىلىنسە، تەك جۇرمەي قايتسىن؟!
سول تۇستا جۇرت جىرلارىن جاپپاي جاتقا وقيتىن جاراسقان اقىننىڭ مىناداي جىر جولدارى بار ەدى.
«اقىنبىز دەپ قاقپاي-اق كەۋدەمىزدى،
تانيدى عوي وسى جۇرت كەيدە ءبىزدى.
فۋتبوليستەر سياقتى جانكۇيەرگە،
جىرتىپ-جىرتىپ بەرمەي-اق جەيدەمىزدى».
جاس پەرىلەرگە ءتان مۇنداي دۇلەيلىك ىبىرايدىڭ بويىندا جوق-تىن. ول ءوز مىنەزىن تۇساۋلاي بىلەتىن سالقىنقاندى، ساليقالى، شىدامدى شايىر بولدى. ونىڭ جانكۇيەرلەرگە جىرتىس سەكىلدى تاراتىپ ۇلەستىرە بەرەتىن ارتىق-اۋىس فۋبولكالارى دا كوپ ەمەس-ءتى. كوپ بولعاننىڭ وزىندە ونى جىرتا سالۋى ەكىتالاي... ىبىراي جۇرەگىن جالاڭاشتاپ، اعىسقا قارسى جۇزەتىن بۇلىكشىل اقىن بولعان جوق. كەلىسسىن-كەلىسپەسىن وڭەشىن جىرتىپ، وزەۋرەپ ولەڭ وقيتىن وعاش قىلىقتان دا ادا ەدى. ءوتىنىپ قويماساڭ عانا، ءبىر-ەكى ولەڭىن وقىپ، قويىن داپتەرىن جاسىرا قويادى. ول داپتەردى قايدا تىققانىن جان بالاسىنا بىلدىرمەيدى. ءجۇرىس-تۇرىسى جاتقان ءبىر جۇمباق.
القالى توپقا كوپ جولامايدى. ۇنەمى جۇرتتان الىسىراقتا ساياق جۇرەدى. ءوز بەتىنشە ويعا شومىپ كەلە جاتادى. بىردەڭە سۇراساڭ جاۋاپ بەرەدى. سۇراماساڭ ءتىل قاتپايدى. ال ەندى كۇلگەندە بۇكىل بەت-اۋىزى جيىرىلىپ، شىنايى نيەتىمەن رياسىز كۇلەدى. ول كۇلگەندە ءبارىمىز دە كۇلەمىز. مۇقاعاليشا ايتقاندا، جۇرەگىنىڭ تۇبىنە كىر جاسىرماي، بۇكىل جان دۇنيەسىمەن اقتارىلادى.ىبىراي ساباقتان باس الماي، وقۋدى العى كەزەككە قوياتىنداردىڭ قاتارىنا دا، كوشتىڭ سوڭىندا قالىپ، ءىلىنىپ-سالىنىپ جۇرەتىندەردىڭ ساناتىنا دا جاتپايتىن ەدى. ول اتويلاپ العا شاپپادى، شاڭ قاۋىپ ارتتا قالمادى. جۇرتتىڭ جۋان ورتاسىندا تىرشىلىك كەشتى. سول تىرشىلىگى وزىنە دە، وزگەلەرگە دە ۇنادى.
راديوجۋرناليستيكا پانىنەن ءدارىس بەرەتىن نامازالى وماشەۆ اعامىز ساباق ۇستىندە ىبىرايدى قالجىڭمەن ابدەن قاجايتىن. ارينە، وعان بۇيرەگى بۇرىپ تۇراتىنى، وي-پىكىرلەرىن تەرىس كورمەيتىنى بەلگىلى. بىراق سوندا دا ءار ساباقتا كەمىندە ءبىر رەت سوزبەن شىمشىپ وتەتىن. ءبىر كۇنى ۇستازىمىز ءتىلىنىڭ تىكەنىن تاعى ءبىر قاداعان ساتتە ۇندەمەيدى دەگەن ىبىرايدىڭ ءوزى: «وي، اعاي-اي، مەن ءسىزدىڭ ءبىر بالەكەي بالاڭىز بولدىم-اۋ!»، – دەگەنى بار ەمەس پە؟! بۇكىل كۋرس دۋ ەتە قالدىق. ستۋدەنتىنىڭ تىعىرىققا تىرەلىپ قالماي، تاباندا ايتقان تاپقىر سوزىنە نامازالى اعايدىڭ ءوزى دە ەزۋ تارتتى. سودان اقىن دوسىمىزدى بىرازعا دەيىن «بالەكەي بالا» دەپ اتاپ جۇردىك.
وقۋ بىتىرگەن سوڭ ەلىنە كەتتى. تۋعان جەرىنىڭ ماڭايىندا، تۇركىستاننىڭ توڭىرەگىندە ءجۇردى. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا، وزگە دە مەكەمەلەردە جۇمىس ىستەدى. ءتىپتى ءدىني وقۋ ورنىندا دا ساباق بەردى-اۋ دەيمىن. ءسىرا، ۋنيۆەرسيتەتتە اراب ءتىلىن وقىتقان ءمارزيا ماجەنوۆا اپايدان ۇيرەنگەن ءبىلىم-بىلىگىنىڭ پايداسى تيگەن بولۋى كەرەك.
قاراپايىم تىرشىلىگىندە ونەگەلى ىسپەن اينالىسقان سىڭايلى. ولەڭ جازۋدى ورتا جولدان تاستاپ كەتكەن جوق. وزىمەن بىرگە جىرلارى دا ەسەيدى. بۇرىن جاستىقتىڭ جەلىگىن، كوڭىلدىڭ البىرتتىعىن جازعان دۇنيەلەرىنە ارقاۋ ەتسە، ەندى ءومىر قۇبىلىستارى، ادام بولمىسى تۋرالى كوبىرەك تولعاناتىن بولدى. بىراق ولەڭدى ءجيى جازىپ، ونى ءجيى جاريالايتىن اقىنداردىڭ الدىڭعى لەگىندە جۇرگەن جوق. قارا ءسوزدىڭ قادىرىن ءبىلدى. ولەڭى جۇرەكتەن شىعاتىنىن سەزگەندە عانا كوڭىل-كۇيىن كەستەلەپ، قاعاز بەتىنە ءتۇسىردى.
شىدامدىلىق ونىڭ قانىنا بىتكەن سياقتى ەدى. جانىنا باتقان دەرتكە دە، جۇيكەسىن جۇقارتقان جايتكە دە شىداپ باققان سەكىلدى. ولەڭ جازاتىن تۇرعىلاستارى ۇشىپ-قونىپ جۇرگەندە بايسالدى قالپىنان تانبايعان ونى شايىرلاردىڭ شىدامدىسى دەيتىنىمىز دە سودان.
ولەڭ ءسوزدىڭ وكىلى
بوزتورعاي بوپ توگەدى اق تاڭ ءانىن
بار ما ماعان، كەلەر كۇن، ساقتاعانىڭ؟
ادامداردىڭ ءۇمىتى ۇزىلمەسىن،
توقتاماعىن، التىن كۇن، توقتاماعىن!
ىبىراي بەكجىگىتوۆ
بىردە ىبىرايدىڭ ستۋدەنت شاعىمىزدا تۇسكەن ءبىر سۋرەتىن تاۋىپ الدىم. ولەڭ وقىپ تۇر. سول جىلداردىڭ سۋرەتى... كوپ نارسە ويعا ورالدى. ونىڭ تۋىپ-وتكەن اۋىلى قۇشاتا دەپ اتالاتىن. سول قۇشاتانى اۋزىنان تاستامايتىن. نەگە سولاي دەپ اتالعانىن، ولكە تاريحىنداعى تۋعان اۋلىنىڭ ورنى قانداي ەكەنىن اڭگىمەلەۋدەن ءبىر ساتكە جالىققان ەمەس. ايتەۋىر ول ءۇشىن بۇكىل قازاق جۇرتى ءبىر توبە دە، كەنتاۋدىڭ قولتىعىنا تىعىلۋعا ۇمتىلعان قۇشاتاسى ءبىر توبە. ءباسى بيىك بالۋاندار جونىندە «كۇش اتاسىن تانىماس» دەيتىن بولساق، ەندى ىبىرايدى تىلگە تيەك ەتسەك، «قۇشاتاسىن تانىماس» دەپ ازىلدەيتىندى شىعاردىق.
ىبىرايدىڭ وسى تۋعان اۋىلىنا ارنالعان ولەڭدەرى بارشىلىق ەدى. سول ولەڭدەرىنىڭ بارىندە ساعىنىش پەن مۇڭ تۇنىپ تۇراتىنداي كورىنەتىن. ول وي سىلەمدەرىن ارىدەن ىزدەيتىن. باتىر بابالاردىڭ تەكتى تۇلپارلارىنىڭ تۇياعى تيگەن تاريحتىڭ تەرەڭىنە ۇڭىلەتىن. ۇڭىلەتىن دە ءوزىن سول باعا جەتپەس شەرلى شەجىرەنىڭ جالعاسى، سان عاسىردان كۇنى بۇگىنگە جەتكەن ءبۇتىننىڭ بولشەگى سەكىلدى سەزىنەتىن. سوندىقتان ول كوڭىلى تۇسكەندە بىلايشا جىرلار ەدى:
«قۇشاتا – اكەلەردىڭ قۇت مەكەنى،
ەر جىگىت جولعا شىعار جۇكتەسە ەلى.
اقىن بوپ تۋماعاندا، استاناعا،
ايىرباس جاساماس ەم تىپتە سەنى».
سونىمەن، اقىن بوپ تۋعان بالا جىراقتا جۇرسە دە قۇشاتاسىنىڭ اتىن جۇرەگىندە جاتتاپ، توپىراعىن باسىنا جاستاپ جاتاتىن بولدى. الماتىنىڭ جۇقالتاڭ ستۋدەنتى اۋىلدى ويلاعاندا بالالىق شاعىن ەسكە الادى («جاتىپ اپ سايالاۋشى ەم قۇبا تالىن، وزىڭدە ءجۇرىپ قۇرعام جىر وتاۋىن»), ءوز ءوڭىرىنىڭ تابيعاتىن وزگەشە بەدەرلەيدى («تىلمە وزەن، جاعاڭ تاستاق، اۋاڭ بالداي، ساۋىردە ەسكەن مايدا، سامال قانداي»), ەلگە دەگەن ساعىنىشىن كوركەم ويمەن كەستەلەيدى («مەن ءۇشىن ساعان جەتۋ بولادى ارمان، وي بۋسا تۇيعىندايمىن جارالانعان»).
ىبىراي اقىننىڭ وسى ولەڭىندە «وزىڭە ورالام دەپ كەتىپ ەدىم، ءومىر جولىم باستاۋ اپ قارا جولدان» دەگەن ەكى تارماق بار. ءوزى ايتقانداي، وقۋ بىتىرگەن سوڭ ول ەلىنە ورالدى. كوپ جىل قىزمەت اتقاردى. ابدەن ماۋقىن باسقان سوڭ عانا الاتاۋ جاققا اتتاندى. ءومىرى مەن ولەڭىنىڭ تىنىسى اشىلاتىن جانعا جايلى مەكەندى بالكىم سول جاقتان قاراستىرعىسى كەلگەن شىعار. ويتكەنى، ونىڭ جۇرەك تۇكپىرىنە جاسىرعان سىرىن ايگىلەيتىن مىناداي ءبىر ولەڭى بار-دى:
ءان اۋەنى جانىمدى باۋراپ الدى،
نازىك سەزىم جىلىتىپ جاۋراعاندى
مەنىڭ-داعى جاستىعىم بارادى ءوتىپ،
ۇزىلمەگەن گۇلدەرىم تاۋدا قالدى...
ۇزىلمەگەن گۇلدەر – ارينە، وبرازدى وي. جاستىق شاعى وتكەن تاۋ ەتەگىندەگى ارمان قالاعا قايتا اسىققاندا وندىردەي كەزىنەن وزىنە سەرىك بوپ كەلە جاتقان ولەڭىن باپتاعىسى كەلگەنى انىق. ناعىز اقىندىق ورتانى اڭساعانى ءسوزسىز. قۇراقتاي جەلكىلدەپ وسكەن بالالارىنىڭ دا بولاشاعىن ويلاعان بولۋى كەرەك. بالا دەمەكشى، پەرزەنتتەرىنىڭ بىرەۋى اكەسىنىڭ جولىن قۋدى. قولىنا قالام ۇستاپ، ىبەكەڭنىڭ جازعان-سىزعاندارىن جيناپ، باس-اياعىن قۇراستىرىپ، تۇگەلدەپ-تياناقتاپ جۇرگەن سەكىلدى. ءار اكەنىڭ ارمانى – سانالى ۇرپاق دەسەك، بۇل جاعىنان ونىڭ موينى وزىق تۇردى دەۋگە بولادى.
جاس اقىنعا ءتان ءداستۇرلى تاقىرىپتار ءوز داۋىرىندە ءبىزدىڭ ىبىرايدى دا قىزىقتىرعانىنا داۋ جوق. قالىپتى ومىردە موماقانداۋ ءھام بۇيىعىلاۋ بولعانىمەن، قارا ولەڭدە سال-سەرىنىڭ شەكپەنىن كيىپ الىپ، قىرعا شىعىپ، گۇل تەرىپ، قىز-قىرقىندى جاعالاپ كەتەر ەدى. سوندىقتان ونىڭ جۇرەگىندەگى جان سىرى بىلايشا ورىلەتىن-ءدى.
ءوز جەمىسىن ۇسىندى جىلدار ماعان،
ولەڭ جازدىم، قىزدارعا، گۇلگە ارناعان.
ال، بۇل كۇندە جەردەگى ىزگىلىككە
اقىنمىن تولعانىسپەن جىر جولداعان.
بايقاتپادى بۇل ءومىر وڭ قاباعىن،
تارتتى جىلدار تاعدىردىڭ دوڭعالاعىن.
بۇل كۇندە مەن قىز جايلى، گۇل جايلى ەمەس،
الەمنىڭ مۇڭىن ويلاپ تولعانامىن...
سوناۋ ستۋدەنت شاعىمىزدا ودان ۇلكەن ءۇمىت كۇتەتىن ەدىك. ءبىزدىڭ بۇل ءۇمىت-سەنىمدەرىمىز كوبىنە سول تۇستاعى ەڭ قولجەتىمدى اقپارات قۇرالىمىز – قابىرعا گازەتىنىڭ بەتىندە كورىنىس تاباتىن-دى. بىردە كۋرستاسىمىزدىڭ كەلەشەكتەگى كەلبەتى تۋرالى مىناداي ءازىل جازعانىمىز ەسىمىزدە. «ەڭسەلى ۇيدەن شىعا كەلگەن ءتۇر-ءتۇسى تانىس ەرەكشە قازاقتى كورگەندە ەسىك الدىندا تۇرعان ەكى بالا كادىمگىدەي ابدىراپ قالدى. «بۇل كىم ەدى-ەي، ەسىمە تۇسپەي تۇرعانى؟»، – دەدى ءبىرى. «ماسساعان، شىنىمەن بىلمەيسىڭ بە؟ ىبىراي بەكجىگىتوۆ قوي، «ۇلكەن تۇركىستاننىڭ گۇلدەنۋى» رومانىنىڭ اۆتورى»...
ءيا، ىبىرايدىڭ ءبىز ارمان ەتكەن «تۇركىستانى» جازىلمادى. وعان دەنساۋلىعى مۇرشا بەرمەدى. ونىڭ ەسەسىنە، تۋعان ولكەسى – تۇركىستان قازىر كۇن وتكەن سايىن قايتا تۇلەپ، جاڭارىپ-جاسانىپ كەلەدى. ناعىز «ۇلكەن تۇركىستاننىڭ گۇلدەنۋى» ەندى باستالدى.
ءسويتىپ، كۋرستاسىمىزدىڭ ىشكى جانسارايىن وزگەلەر تۇگىلى ءوزىمىز دە بايقاماي كەلىپپىز. بايقاتپادى بۇل ءومىر...
باۋىرجان ومارۇلى
