وزبەك اعايىندار ءۇستىرتتىڭ وزبەكستان بولىگىن يۋنەسكو-نىڭ تابيعي مۇرالار تىزىمىنە ەنگىزدى. ءۇستىرتتىڭ نەگىزگى بولىگى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا ورنالاسقان. نەگىزگى قۇندىلىقتارى قازاقستان اۋماعىندا جاتىر. ءبىز يۋنەسكو-عا ەنگىزبەك تۇگىلى، كەرىسىنشە توناپ جاتىرمىز.   عاني نازاربەك      

سىزدەردىڭ بارلىقتارىڭىزبەن بىرىگىپ ىستەيتىن جۇمىستى اسىعا كۇتەمىن. ءبىز بىرگە بولساق، ءالىم قاۋىپسىزدەۋ بولادى. مەن وسىعان ءشۇباسىز سەنەمىن.   سىزدەردىڭ ءبىر ەلدەرىڭىزدە بالكىم، تاياۋدا بولاتىن كەزدەسۋدى اسىعا كۇتەمىن.   اقش پرەزيدەنتى دجوزەف بايدەننىڭ ورتالىق ازيا پرەزيدەنتتەرىمەن كەزدەسۋدە ايتقانى        

الاش قايراتكەرلەرىنىڭ دىنگە كوزقاراسىن ارنايى تاقىرىپ ەتىپ زەرتتەگەن عالىمدى كەزىكتىرمەدىم. بالكىم، بار شىعار. الاش قايراتكەرلەرى دەگەن دە تۇتاس مونوليت ەمەس، ارقايسىسى جەكە-جەكە تۇلعا. سوندا دا، كەيبىر ماسەلەلەردى ايتا كەتەيىك. «ءالحامدۋليللا، التى ميلليون قازاقپىز» دەيدى احاڭ. 1918 جىلى قوقان قىرعىنىنان قاشىپ ءجۇرىپ ۇستالعاندا، مۇستافا شوقاي «كىمسىڭ؟» دەگەنگە، «الميساقتان مۇسىلمانمىن» دەپ جاۋاپ بەرەدى. «...وسى ءۇش ءتۇردىڭ ءبارى ءبىزدىڭ شاريعا..

الەۋمەتتىك جەلىدە ۋاعىزشىنىڭ مۇسىلماندارعا مۋزىكا مەن دومبىراعا تىيىم سالىنعانىن ايتقان ۆيدەوسى تارادى. بەينەجازبا كوپتىڭ اشۋىنا ءتيىپ، قارسى پىكىر جازۋشىلار قاراسى كوپ. “مۋزىكا تىيىم سالىنعان. سىزدەر قالاي تۇسىنبەيسىزدەر؟ سىزدەرگە مۋزىكاعا تىيىم سالىنعانىن ايتادى، ال سىزدەر داۋلاساسىزدار. 14 عاسىردا بەرى مۇسىلمانداردىڭ بارلىعى اۋەننىڭ تىيىم سالىنعانىن بىلەدى. ال قازىر ءبىر اتا-بالارى تەنگرياندىقتار مەن كاپىر ءتىلدى اقىماقتار شىعىپ، دومبىرانى وين..

اقىن مۇقتاربەك تۇرىسبەكۇلى “دومبىرا-حارام” دەگەندەرگە ارناپ ولەڭ شىعاردى.  دومبىرا حارام دەيدى جامان نەمە... دومبىرانى حارام دەگەن جامان نەمە، قازاق بولىپ سەن ەندى قالام دەمە. رۋحاني مۇراڭنان جەريمىن دەپ، اتاڭنىڭ ارۋاعىنان تاياق جەمە. نامىستان ماقۇرىمدى ادام دەمە، جابىسقان جات جۇرتتارعا ول ءبىر كەنە. قاسيەتتى دومبىرا حارام بولسا، تورىنە ىلگەن ونى بابام نەگە؟ نادان توبىر قايتالاپ ءسوزىن جاۋدىڭ، ساناسىن ۋلاماسىن دەنى ساۋدىڭ. دومبىرا قاڭقاسى ەمەس كە..

سەمەيدىڭ ەسكى مەشىتتەرىنىڭ ءبىرى ءبىر مۇنارالى مەشىتتە ساقتاۋلى تۇرعان قولجازبالارعا قامقورلىق قاجەت. ازىرگە رەسمي تىركەلمەگەن كونە كىتاپتار مەن قولجازبالاردىڭ ساقتالۋى سىن كوتەرمەيدى. سەمەيدىڭ تاتار كۆارتالى اتالاتىن بولىگىندە ورنالاسقان ءبىر مۇنارالى اعاش مەشىتىندە ءبىرشاما قولجازبالار ساقتالعان. بۇل قولجازبالاردى جاناشىر جاندار وسى قالاداعى بىرنەشە مەشىتتەردە جانە جەكە كوللەكتسيالاردا ساقتالعان قولجازبالاردى جيناپ وسى مەشىتكە اكەلىپ وتكىزگەن ە..

قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ حالىقارالىق ىستەر، قورعانىس جانە قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ توراعاسى ايگۇل قۇسپان حانىمنىڭ سوڭعى مالىمدەمەسى نەسىمەن قاۋىپتى؟ ءبىز بۇكىل قوعام بولىپ مەكتەپتەگى حيدجاب ماسەلەسىمەن باس قاتىرىپ جاتقاندا، جەكە مەنشىك ءدىني مەكتەپتەر اشىلۋى كەرەك، ونى جارتىلاي مەملەكەت قارجىلاندىرۋ كەرەك دەپ ايدى اسپانعا ءبىر-اق شىعاردى. بۇل - زايىرلى قازاقستانداعى پارلامەنت دەپۋتاتى ايتاتىن ءسوز بە؟ كوشەدەگى بىرەۋ ايتسا، قولدى ءبىر سىلتەي سالا..