الداسپان
25.01.2024
ماڭىزدى
ءسىم جالتارادى، تاريحشىلار ءۇنسىز. رەسەيلىك ناسيحاتشىعا قازاق-وزبەك اتىنان كوشەرباەۆ قانا جاۋاپ بەردى
رەسەيلىك ناسيحاتشىلاردىڭ شابۋىلىنا ازىرگە ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ تاريحشىلارى مەن رەسمي وكىلدەرى ناقتى جاۋاپ بەرگەن جوق.وسىنداي كەزدە ۇنەمى كوزگە تۇسەتىن ءوزبەكستاندىق شەنەۋنىك قانا تويتارىس بەرۋگە تىرىسىپ، سونىڭ امالدارىن ۇسىندى.   رەسەيلىك ناسيحاتشى تاريحشى ميحايل سمولين “مەستو ۆسترەچي” باعدارلاماسىندا “قازاق، وزبەك، ازەربايجان دەگەن حالىق 1917 جىلعى رەۆوليۋتسياعا دەيىن بولماعان” دەگەن بولاتىن. بۇل ءسوز تۇركى مەملەكەتتەرىنىڭ ازاماتتارىنىڭ شامىنا..
15.01.2024
ماڭىزدى
نازارباەۆتىڭ ۇرەيىن ۇشىرعان ساياساتكەر
بۇگىن قازاق كسر-ءى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، ساياساتكەر زامانبەك نۇرقادىلوۆتىڭ تۋعانىنا - 80 جىل. زامانبەك قالابايۇلى 1944 جىلى الماتى وبلىسى، نارىنقول اۋدانىندا ومىرگە كەلگەن. 1985 - 1992 - الماتى قالالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى; 1992 - 1994 - الماتى قالاسىنىڭ اكىمى; 1995 - 1997 - قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى; 1997 - 2001 - الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى; 2001 - 2004 - قازاقستان رەسپۋبلي..
06.01.2024
الداسپان
مۇحتار ماعاۋين: قازاق دىننەن ارىلۋى كەرەك
ءدىن – قاشاندا وزەكتى تاقىرىپ. وسى تاقىرىپ توڭىرەگىندە ءتۇرلى داۋلى ويلار تۋىنداپ، كەرەعار پىكىرلەر ايتىلادى. تاريحشى، جازۋشى، قازاقتىڭ اۋىز ادەبيەتىن زەرتتەۋشىسى، عالىم مۇحتار ماعاۋين «حالىق ءۇنى» يۋتۋب-ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا قازاق قوعامى مەن مادەنيەتىندەگى ءدىننىڭ جاعدايى تۋرالى ايتتى. «ءدىن – اپيىن دەگەن لەنين. اپيىن از قولدانسا – ەم، كوپ قولدانسا – اۋرۋ، مەن سولاي ويلايمىن. ءححى عاسىردىڭ اياعى–حح عاسىردىڭ باسىندا قازاق زيالىلارى، قايراتكە..
06.01.2024
الداسپان
التىن بالادان – الىپ ەپوپەياعا
مۇراتتىڭ دۇنيەگە كەلۋى اۋەزوۆتىڭ شىعارماشىلىعىنداعى ەڭ ۇلى بەلەس – «اباي جولى» ەپوپەياسىنىڭ العاشقى كىتابىنىڭ جارىق كورۋىمەن تۇسپا-تۇس كەلدى. م. اۋەزوۆ قانشا ۇلى ادام بولسا دا، ول ەڭ الدىمەن، ەت پەن سۇيەكتەن جارالعان جۇمىر باستى پەندە ەدى. ۇرپاعى ەركەك كىندىكپەن جالعاساتىن ەلدىڭ وكىلى رەتىندە العاشقى ءۇش ۇلى ءسابي كەزدەرىندە شەتىنەگەندە باسقا تۇسكەن باتپانداي قاسىرەتتى قارا نارداي كوتەرىپ السا دا، شەرلى جۇرەككە شەمەن بايلاندى. دانىشپان اباي ايتات..
15.12.2021
الداسپان
تامىرى تەرەڭدە جاتقان تاربيە باسقارماسى
ۋاقىتپەن جىلجىپ  تاۋەلسىزدىك مەرەكەسى دە كەلىپ قالدى. بيىل ءتاۋ ەتەر تاۋەلسىزدىگىمىزگە 30 جىل تولسا, قر ۇقك شەكارا اكادەمياسىنا 26جەلتوقساندا تابانى كۇرەكتەي  90 جىل تولادى. وسىعان وراي گازەتىمىزدىڭ وسى سانىن عاسىرعا جۋىق تاريحى بار وقۋ ورداسىنا ارناۋدى ءجون سانادىق. اسكەري قىزمەتشىلەرمەن جۇمىس جاساۋدا جاۋىنگەرلىك جانە مورالدىق رۋح نەگىزگى باسىمدىق بولىپ قارالمايتىن ارميا جوق شىعار، ءسىرا. ارميا ءۇشىن بارلىق نەگىزدەردىڭ نەگىزى جانە مۇنداعى ماڭىزد..
16.02.2021
الداسپان
قازاقي ساپى - بۇل “كازاك شاشكا” ەمەس!
قازاق ساپى نەمەسە شاپى كوبىنەسە ادام وسى قازاقي قارۋعا قاراسا، بۇل “قايقى قىلىش” دەپ ايتادى، تاريحي قارۋ-جاراق ءبىراز بىلەتىن ادامدار بۇل “قىلىش ەمەس - شاشكا” دەپ ايتادى. كوپ ادامدار “شاشكا” ەستىنسە، ورىس كازاكتار نەمەسە كاۆكاز حالىقتار تۇرالى ويلايدى. تەكقانا دارا مامان-قارۋتانۋشىلار بۇعان “بۇل شاشكا ەمەس - بۇل ورتا ازيالىق جانە قازاقستانداعى “ساپى-سوپ”، نەمەسە “شاپى-شوپ” دەپ ايتادى. سونىمەن، قازاق “ساپى” قارۋى دەگەن نە ەكەن؟ ءبىرىنشى قاراعاندا،..
11.11.2019
الداسپان
تاڭىرشىلدىكتى ناسيحاتتاۋعا نەگە قىتاي مەن رەسەي مۇددەلى؟ V
تاڭىرشىلدىك قىتايدىڭ مادەني جوباسى ما؟ قازاقستانداعى تاڭىرشىلدىك-ءشامانيزمنىڭ سويىلىن سوعۋشىلار بۋددا شاكيامۋنيدى نايمان رۋىنان،ال «ۇماي انا» بۋددانىڭ شەشەسى بولعانىن،ءبۋدديزمنىڭ ءوزى «وسمىسلەننىي تەنگريانستۆو» دەپ باق-پەن الەۋمەتتىك جەلىدە تاڭىرشىلدىكتى اشىق ناسيحاتتاۋى قازاق قوعامىن ويلاندىرۋى ءتيىس. رەسەي ەۋرازياشىل-يمپەرياليستەرى ترۋبەتسكي،ساۆيتسكي ت.ب ال قازىرگى كرەملدىڭ باس يدەولوگى ا.دۋگين سياقتىلاردىڭ جەرگىلىكتى ۇلتتارعا بايلانىستى تاڭىرش..
تاعى جۇكتەۋ