Halyqtyŋ qūqyqtyq sanasyn damytu - täuelsız memlekettıŋ basty maqsaty

4516
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2021/05/82cbb15a37638c6221f1728eb4212e1b.jpg
Qūqyqtyq memlekettı qalyptastyru halyqtyŋ qūqyqtyq mädenietın damytu prosesımen tyǧyz bailanysty. Qūqyqtyq mädeniettı arttyru, halyqtyŋ qūqyqtyq sanasyn damytu - täuelsız, demokratiialyq jäne qūqyqtyq tūrǧydan sauatty memleket qūruǧa yqpal etetın azamattyq qoǧamdy qalyptastyrudyŋ maŋyzdy ölşemderı. Qūqyqtyq tärbie - būl qūqyqtyq nigilizmge qarsy tūru jäne jeke tūlǧany qalyptastyru prosesın qamtamasyz etedı. Sonymen qatar memleket pen qoǧamnyŋ maqsatty jäne jüielı qyzmetın qamtamasyz etetın kürdelı jäne köp ölşemdı qyzmet jüiesı. Qazaqstan Respublikasynda qūqyqtyq memleket qūru prosesınde qūqyqtyq tärbie mäselelerı qaşan da maŋyzdy. Qūqyqtyq tärbie Zaŋnyŋ rölınıŋ küşeiuıne, qoǧamnyŋ obektivtı şyndyqtyŋ täuelsız faktory retındegı maŋyzdylyǧyn tüsınuıne bailanysty jäne demokratiiany jetıldırudıŋ, zaŋdylyq pen qūqyqtyq tärtıptı nyǧaituǧa jauap beredı. Jeke tūlǧanyŋ qūqyqtyq mädenietın qalyptastyru prosesı retınde qūqyqtyq tärbienıŋ mazmūny mynadai qūrylymdyq komponentterdı qamtidy:
  • - qūqyq turaly aqparat beru;
  • - qūqyqqa degen közqarasty qalyptastyru;
  • - zaŋdy mınez-qūlyqqa degen közqarasty tärbieleu;
  • - zaŋdy mınez-qūlyqtyŋ qajettılıgın sezındıru;
  • - memlekettık jäne qoǧamdyq instituttar şeŋberınde qūqyqtyq tärbie subektılerınıŋ qyzmetın ūiymdastyru.
Qūqyqtyq memleket jaǧdaiynda zaŋnyŋ äleumettık retteuşıler jüiesındegı rölı artady, adamdardyŋ mınez-qūlqyndaǧy, qoǧam men memleket ömırındegı qūqyqtyq qaǧidattardyŋ küşeiuı baiqalady. Qazaqstan azamattarynyŋ qūqyqtyq mädenietı men qūqyqtyq sanasynyŋ, qūqyqtyq nigilizmınıŋ jetkılıksız deŋgeiı qūqyq üstemdıgı qaǧidattaryn ıske asyrudy qamtamasyz etudıŋ özektı problemasy bolyp tabylady. 2009 jylǧy 24 tamyzda "Qazaqstan Respublikasynyŋ 2010 jyldan 2020 jylǧa deiıngı kezeŋge arnalǧan qūqyqtyq saiasat tūjyrymdamasy turaly" Qazaqstan Respublikasy Prezidentınıŋ № 858 Jarlyǧy şyqty. Būl tūjyrymdama memlekettıŋ qūqyqtyq saiasaty salasyndaǧy tiıstı baǧdarlamalardy, zaŋ jobalau jūmystarynyŋ perspektivalyq jäne jyl saiynǧy josparlaryn, Qazaqstan Respublikasynyŋ normativtık qūqyqtyq aktılerınıŋ jobalaryn äzırleu üşın negız bolyp tabylady. Tūjyrymdamada Prezident zaŋ qyzmetterın sapaly körsetu qajettılıgı jäne olardyŋ QR barlyq aumaǧynda qoljetımdılıgı turaly mındet qoiady. Osylaişa, bügıngı taŋda jürgızılıp jatqan reformalardyŋ maŋyzdy baǧyttarynyŋ bırı qūqyqtyq nigilizmge qarsy küres, qūqyqtyq mädeniettı arttyru, halyq arasynda qūqyqtyq tüsındıru jūmystaryn ūiymdastyru bolyp tabylady. Belgılı bolǧandai, qūqyqtyq nasihat jäne qūqyqtyq jalpy oqytu - Ädılet organdarynyŋ basty mındetterınıŋ bırı. Sonymen qatar, ädılet organdary Qūqyqtyq nasihatty ūiymdastyrudy vedomstvoaralyq üilestırudı, zaŋnamany tüsındıruge qatysudy jüzege asyrady (būl turaly Ädılet organdary turaly" QR zaŋynda aitylǧan, sondai - aq QR ÄM-nıŋ 2011-2015 jyldarǧa arnalǧan strategiialyq josparynda baiandalǧan). Qūqyqtyq jalpy oqytu - azamattardy jappai qūqyqtyq nasihattau jäne qūqyqtyq tärbieleu jüiesı. Jalpyǧa bırdei qūqyqtyq oqudyŋ maqsaty - azamattardyŋ qūqyqtyq mädenietın arttyru jäne zaŋdy qūrmetteu dästürın qalyptastyru. Jalpyǧa bırdei qūqyqtyq oqudyŋ negızgı qaǧidattary: jalpyǧa bırdei jüielılık, üzdıksızdık, qūqyqtyq bılım aluǧa müddelılık jäne memlekettıŋ olardy alu mümkındıgın ıske asyrudy qamtamasyz etu mındetı, daralyq (azamattardyŋ ärtürlı sanattarynyŋ jas, käsıbi jäne basqa da erekşelıkterın esepke alu) bolyp tabylady. Azamattarymyzdyŋ qūqyqtyq sanasy men qūqyqtyq mädenietınıŋ deŋgeiın arttyru, azamattardyŋ boiynda zaŋǧa qūrmet körsetıge tärbieleu mäselelerı tek Ädılet ministrlıgı ǧana emes, barlyq basqa da memlekettık organdar qyzmetınıŋ strategiialyq baǧyttarynyŋ bırı bolyp tabylady. Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentı - Ūlt Köşbasşysy äleumettık jaŋǧyrtudyŋ maŋyzdy mäselelerınıŋ bırı retınde halyqtyŋ qūqyqtyq mädenietın tärbieleu barlyq memlekettık organdardyŋ mındetı bolyp tabylatynyn bırneşe ret atap öttı. Bügıngı taŋda memleket jürgızıp jatqan qūqyqtyq tüsındıru jūmystaryna, sondai-aq ony jaŋa sapaly deŋgeige şyǧaruǧa erekşe nazar audaryluda. Joǧaryda aitylǧandai, Ädılet organdary qyzmetınıŋ strategiialyq baǧyttarynyŋ bırı - azamattardyŋ qūqyqtyq sanasyn arttyru, qūqyqtyq nasihattyŋ kölemın keŋeitu jäne sapasyn jaqsartu. Osyǧan bailanysty, adamnyŋ jäne azamattyŋ konstitusiialyq, azamattyq jäne özge de qūqyqtaryn ıske asyrudy qamtamasyz etu, halyqtyŋ qūqyqtyq sauattylyǧyn jäne qūqyqtyq mädenietın qalyptastyru maqsatynda departamentter BAQ-ta söz söileu, "döŋgelek üstelder", konferensiialar, därıster, seminarlar, brifingter jäne t. b. siiaqty ıs-şaralar ötkızedı. Bügınde barlyq qūqyqtyq aqparat halyqqa internet arqyly qoljetımdı. Ädılet departamentınıŋ Veb-saity Qazaqstan Respublikasy Ädılet ministrlıgınıŋ resmi internet-resursynda ornalastyrylǧan, onda azamattar memlekettık qyzmettermen körsetıletın normativtık qūqyqtyq aktılermen tanysa alady, sondai-aq jürgızılıp jatqan qūqyqtyq tüsındıru jūmysy turaly aqparat ala alady jäne "Sūraq-jauap" elektrondyq servisınde saualdaryna jauap alady. Bırlesken ūiymdastyrylǧan jūmys azamattardyŋ bılıktı zaŋ kömegın aluǧa konstitusiialyq qūqyǧyn ıske asyru sapasyn jaqsartu üşın jaǧdai jasauǧa, memlekettık organdardyŋ, būqaralyq aqparat qūraldarynyŋ, qoǧamdyq bırlestıkter men ükımettık emes ūiymdardyŋ qūqyqtyq tüsındıru jūmysyn, azamattardy qūqyqtyq oqytu men qūqyqtyq tärbieleudı qamtamasyz etudegı küş-jıgerın üilestıruge mümkındık beredı. Zaŋǧa, qūqyqqa oŋ közqaras qalyptastyru, azamattardyŋ memleket pen qoǧam aldyndaǧy öz qūqyqtary men mındetterın bıluı - qūqyqtyq mädeniettı qalyptastyru üderısındegı negızgı mındetter.
Pıkırler