«Adyrna» ūlttyq portalynyŋ kezektı sūhbaty Almaty oblysy boiynşa Sottar äkımşısı basşysynyŋ mındetın atqaruşy E.Aitjanov myrzamen boldy.
- Almaty oblystyq sotynyŋ ūjymymen qandai biık belesterdı baǧyndyrdyŋyzdar? Qai jetıstıkterıŋız erekşe ärı maŋyzdy bolyp sanalady? Soŋǧy bes jylda qandai oŋ özgerıster oryn aldy?
- Jeke-dara sottyŋ qol jetkızgen jetıstıkterın, jalpy sot jüiesınde oryn alǧan oŋ özgerısterden bölıp-jaryp qarastyruǧa bolmaidy.
Soŋǧy 5 jylda sot jüiesın sifrlandyru qarqyny, sottardyŋ materialdyq-tehnikalyq qamtamasyzdandyrylu deŋgeiı men kölemı, sottyŋ qoljetımdılıgı pen aşyqtyǧy sapaly jaŋa deŋgeige köterıldı.
Sot organdarynyŋ servisterı men qyzmetterıne qol jetkızudıŋ bıryŋǧai terezesı - «Sot kabinetı»; 32 memlekettık organdardyŋ mälımetter bazalarymen integrasiialanǧan «Törelık» jüiesı; sotqa keluşıler üşın jasalǧan «Front ofistar» jäne «Mediatorlar kabinetınıŋ» jūmysy; «Tatulasu: sotqa deiın, sotta» jäne «Tüngı sot» jobalarynyŋ jūmysy - oŋ özgerısterdıŋ dälelı.
- Qara qyldy qaq jarǧan ädılettılıgımen közge tüsıp, bilık tarapynan üzdık marapattarǧa ie bolǧan ardager qyzmetker, sudia, advokattar bar ma? Kımderdıŋ esımın erekşe qūrmetpen atap öter edıŋız?
- QR Joǧarǧy Soty Töraǧasynyŋ, sottardyŋ qyzmetın qamtamasyz etu Departamentı basşysynyŋ ökımderımen bırqatar sot jüiesıŋ ardagerlerı, oblystyq jäne audandyq sot sudialary men qyzmetkerlerınıŋ «Sot jüiesınıŋ üzdıgı» tös belgılerımen marapattaluy, şyn mänınde sottyŋ üilesımdı jūmysy - ūjymnyŋ bırtūtastas mehanizm retınde jūmys jasauynda. Sana ǧūmyryn sot törelıgıne arnap, el esınde ädıldıgımen este qalǧan ardagerler - jeterlık. Bölıp-jaryp, arasynan üzdıgın taŋdau - qatelık. Jūmystaryna baǧa beruşı - qoǧam, halyq...
- Karantin rejimı sot prosesıne kedergı keltırıp jatqan joq pa?
- Qazaqstan Respublikasy sudialarynyŋ VI sezınde Tūŋǧyş Prezident Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ tapsyrmasyna säikes «sot törelıgın qaşyqtan jüzege asyru» maqsatymen jürgızılgen köregen reformalarynyŋ nätijesınde, bügınde, el azamattary būzylǧan qūqyqtaryn qaşyqtyqtan, qauıpsızdık şaralary saqtala otyryp, tolyqqandy qorǧau mümkındıge ie.
- Sotqa, zaŋǧa bailanysty aqparattardyŋ aşyqtyǧy, qoljetımdılıgı qandai deŋgeide? Halyqpen kerı bailanys qanşalyqty jiı ornatylady?
- Jariialylyq, aqparattyŋ qoljetımdılıgı men aşyqtyǧy - sot törelıgın jüzege asyrudaǧy äleumettık baqylau men azamattardyŋ sot qorǧauyna kedergısız qol jetımdılıgınıŋ körınısı. Bügıngı jahandanu zamanynda, qoǧamǧa ūsynylatyn aqparttyŋ şynaiy boluy, bögde küşterdıŋ būrmalauynsyz jetkızıluı maŋyzdy. Sol sebeptı «kerı bailanys» ornatuşy - baspasöz qyzmetınıŋ maŋyzy künnen-künge artuda.
Jalpy barlyq deŋgeidegı sottardyŋ baspasöz qyzmetı azamattarǧa qajettı aqparatty der jäne jetkılıktı därejede ūsynady dei kele, jūmystaryna oŋ baǧa beruge tūrarlyq.
Sifrlarǧa toqtala ketetın bolsaq, pandemiianyŋ sebebınen ötkızıletın ıs-şaralar qarqynynyŋ bäseŋdegegın eskere kele, 2020 jyly internet jelısınde 461 material jariialandy, onyŋ ışınde 250 astamy sudialar men mamandardyŋ avtorlyǧynda, 115 «döŋgelek üstelder» men onlain kezdesuler, 114 trening, 15 leksiia,7 brifing ötkızılıp, 33 aşyq esık künı, 500 astam maqala basylymdarda jaryq kördı.
Būl sifrmen körsetuge bolatyn jūmystyŋ tek bır ǧana bölıgı...
- Qos tarap dauly mäselelerdı mediasiialyq jolmen şeşıp, beibıt kelısımge keletın jaǧdailar jiı kezdese me? Osy jolmen qanşa mäsele öz şeşımın tapty?
- QR Joǧarǧy Sotynyŋ «Tatulasu: sotqa deiın, sotta» pilottyq jobasyŋ negızınde 2020 jyly oblys sottarmen qaralǧan azamattyq ıster boiynşa - 1227, äkımşılık qūqyq būzuşylyq turaly ıster boiynşa - 392, qylmystyq ıster boiynşa - 147 mediasiialyq kelısım jasalyp, taraptar özara kelısımge keldı.
- Qoǧamda keleŋsızdıkter, äkımşılık qūqyq būzuşylyqtar, qylmys oryn almas üşın, olardyŋ aldyn alu üşın qanşalyqty jiı brifingter men döŋgelek üstelder ūiymdastyrasyzdar?
- QR Joǧarǧy Sotynyŋ jyl saiynǧy bekıtıletın media-josparǧa säikes sudialar men jauapty qyzmetkerler kommunikasiia ortalyqtary men sot ǧimarattarynyŋ negızınde - sot jüiesı men zaŋi taqyryptar qozǧalatyn ıs-şaralar ötkızıp qana qoimai, qoǧamnyŋ barlyq-derlık aspektılerın qamtityn taqyryptaǧy brifingter men döŋgelek üstelder ötkızude.
Atap aitqanda, 2020 jyly ötkızılgen 115 «döŋgelek üstel» men onlain kezdesuler, 114 trening, 15 leksiia, 7 brifing ötkızılıp, 33 aşyq esık künı aiasynda, spikerler men ıs-şarany ūiymdastyruşylar ūsynylǧan ärbır mümkındıktı paidalanyp, tyndauşylardyŋ qūqyq būzuşylyqtarǧa barmauy maqsatymen ügıt nasihat jürgızdı.
Aldyn alu jūmystary tek arnaiy ūiymdastyrylǧan ıs-şaralar barysynda ǧana jürgızılmei, kündelıktı ömırde oryn aluy tiıs...
-Sot jüiesındegı sybailas jemqorlyqqa qarsy qandai ıs-qimyldar jürgızılıp jatyr?
- Jariialylyq, aşyqtyq qaǧidattaryna baǧyttalǧan jūmys küşeitılude.
- Sot organdarynyŋ servisterı men qyzmetterınıŋ sifrlandyrylu kölemı ūlǧaityluda.
- BAQ-pen «kerı bailanys» küşeitılude
- Işkı qauıpsızdık qyzmetınıŋ rolı men maŋyzdylyǧy artuda.
- 24/7 formatyndaǧy «Senım telefony» jäne «Sall sentr» jūmys ısteude
- Sudialar men sot qyzmetkerlerınıŋ materialdyq-tehnikalyq, äleumettık-ekonomikalyq tūrǧyda jetık qamtamasyz etılude.
- Basqada da özektı jūmystar jürgızılude.
Äŋgımelesken: Aijan Sylanova,
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
