Bala quqyǵy búgin de Qazaqstandaǵy eń ózekti máselelerdiń birine aınaldy. Ata-anasynyń tarapynan aýyr soqqyǵa ushyraǵan beıkúná sábılerdiń jaǵdaıy álemdi alańdatyp otyr. 1 maýsym - Halyqaralyq balalardy qorǵaý kúni. Balalardy qorǵaý kúni eresekterdiń nazaryn balalardyń pikir bostandyǵy men bilim alýyn qamtamasyz etý, zorlyq-zombylyqtan jáne ómir súrý quqyǵyn saqtaý maqsatynda ótkiziledi. Ata-analar, memleket qashan da balalardyń quqyqtary men bostandyqtaryn moıyndaýy jáne saqtaýy tıis. Bul týraly BUU 1959 jyly qabyldaǵan Bala quqyqtary deklaraııasynda aıtylǵan.
Atalmysh merekege oraı, 2021 jyly 19 mamyrda QR IIM Maqan Esbolatov atyndaǵy Almaty akademııasy "TALAP" qoldanbaly zertteý ortalyǵymen birigip, jańa ıdeıany júzege asyrdy. Prezıdent tapsyrmasyna sáıkes, IIM polıııanyń general-leıtenanty Erlan Zamanbekulynyń bastamasymen "Kámeletke tolmaǵandarǵa qatysty quqyq buzýshylyqtarǵa qarsy is-qımyl: problemalar men sheshý joldary"atty Halyqaralyq deńgeıdegi ǵylymı-praktıkalyq konferenııany onlaın formatta ótkizdi.
Konferenııanyń basty maqsaty - otbasylyq jáne seksýaldyq zorlyq-zombylyqqa ushyraǵan kámeletke tolmaǵan balalardyń qaýipsizdigin arttyrý. Sonymen qatar, kámelet jasyna tolmaǵandardyń quqyqtyq saýaty men sanasyn qalyptastyryp, ózin qorǵaýǵa baýlý. Sebebi sońǵy jyldary jasóspirimderdiń tolyqqandy damýyna keri áserin tıgizetin zııandy faktorlar shekten tys kóbeıip ketken.
Is-shara barysynda talqylanǵan máseleler:
- Psıhologııalyq kómek kórsetý;
- Zorlyq-zombylyqty túp-tamyrymen joıý;
- Ekstremıstik uıymdar men terrorıstik áreketterge tartýǵa qarsy qımyl;
- Olardy qorǵaýdaǵy vedomstvoaralyq tásilder;
- Bala quqyqtaryn qorǵaıtyn, jaýapkershilikti retteıtin zańdardy jetildirý.
Balalardyń óz quqyǵyn qorǵap, kez kelgen tyǵyryqtan shyǵýy da asa mańyzdy faktor. Olardyń quqyqtyq saýatyn arttyrýǵa memleket qoldan kelgenshe brıfıngter, dóńgelek ústelder, konferenııalar ótkizip, zańdar men jobalardy qolǵa alyp jatyr. Máselen, QR 2001 jyly 12 aqpanda Úkimet qabyldaǵan “Bala quqyqtaryn qorǵaý týraly” QR Zańy bar.
