(Nemese bir sýrettiń syry)
Jaqynda qaptaǵan aqjem-kókjem qaǵazdarymnyń arasynan bir eskileý sýretti taýyp aldym. Taǵdyrdyń aýyr salmaǵyna tótep bere almaı, mort synǵan talantty fototilshi Júsip Erǵalıevtiń túsirgen dúnıesi. Qaıda baram deseń de, ilesip shaýyp júre beretin aqkóńil jigit edi. Ol adamdy jaı sýretke tartyp qana qoımaıtyn. Oıly obraz jasaýǵa talpynatyn. Qas-qaǵym sátti ustap qalǵan jalǵyz-aq kadry tutas shyǵarmanyń mindetin arqalap turatyn keıde. Mine, sol Júsiptiń taǵy bir eńbegi. Qudaı biledi, bul sýret osy sýrette beınelengen myna kisiniń ózinde de joq-aý shamasy...
Bul sýrette jap-jas, maqsatyna berik, ózine senimdi jas jigit aınalasyn jaılap qana kóziniń qıyǵymen barlap tur. Eki kózi kúlimdep, tirshiligine razy adamnyń keıpin tanytady. Ómirge eptiligi, adamı qarym-qatynasqa beıimdigi, úlkenniń de, kishiniń de tilin taýyp, erkin sóılese biletin qabileti bar ekenin birden ańǵarasyń. Óıtkeni onyń ózi emes, kózi sóılep tur. Soǵan qarap, bolashaǵyn da baǵamdaǵandaısyń...
Já, jumbaqtaı bermeı, ilgeriden bastaıyq. «Jas alashta» jumys isteıtin kezimiz edi. Bir kúni Shet tilderi ınstıtýtynda «Tulpar» dep atalatyn ádebı jastar klýby qurylǵanyn estidik. Ara tura óleń óretin, áńgime jazatyn qyz-jigitterdiń basyn qosyp, arnaıy kesh ótkizip turatyn kórinedi. Bul bizdiń basylymnyń taqyryby ekenine daý joq-ty. Birlestiktiń aty da qyzyq. Ádette, stýdentterdiń uıymy bolǵan soń «Jas tulpar» dep atalar edi. Al mynaý baǵytyn izdegen bala tulpar emes, aýyzdyqpen alysqan asaý tulpardyń naq ózi...
Baryp kórdik. «Tulpardyń» jetekshisi ózimiz qatarly jigit eken. Ózi juqaltań. Boıy syryqtaı. Kózi kúlimdep tur. Ájepteýir qoıý murty bar. Júziktiń kózinen ótkendeı pysyq. Aıtaıyn degen sózińdi kómeıińnen shyǵyp kele jatqanda-aq ańǵaryp qoıady. «Áı, tegin bala bolmadyń-aý» dedim ishimnen. Báse, talantty qyz-jigitterdiń otaýyna aınalǵan «Tulpardy» tizgindep júrgen jigit osal bolýshy ma edi?!
Birlestik basshysy «Tulpardy» sol tizgindegennen mol tizgindedi. Shet tilderi ınstıtýtyn úzdik bitirdi. Omby qazaqtarynyń tilin zerttep, kandıdattyq dıssertaııa qorǵady. Sózjasamnyń tabıǵatyna úńilip, doktorlyq eńbegine arqaý etti. Joǵary oqý ornynyń kafedra meńgerýshisi, prorektory boldy. Basqa jurt ázer qol jetkizetin professor ataǵyn ǵylym kandıdaty kezinde-aq ıelendi. Ulttyq Ǵylym akademııasynyń aldymen korrespondent-múshesi, keıin tolyq múshesi bolyp saılandy. Elge belgili taǵy bir ǵylym ordasy – Ulttyq jaratylystaný ǵylymdary akademııasynyń vıe-prezıdenti bolyp bekitildi.
Ǵylymdaǵy bıikterine qazaqtyń tanymal ǵalymy Shora Sarybaevtyń jetekshiligimen qol jetkizdi. Ustazyna degen qadir-qurmeti jaǵynan Kárimbek tustastarynyń birazyna úlgi kórsetti. Ol – akademık Ábdýálı Qaıdardyń sózimen aıtsaq, Shókeńniń bir balasyndaı bolyp ketken shákirti. Ustaz ben shákirt deseń de, áke men bala deseń de, aǵa men ini deseń de jarasatyn syılasymdy qarym-qatynas Shora aǵamyz ómirden ótkenshe tolastaǵan joq. Akademık Sarybaev dúnıe salǵannan keıin shákirti onyń ardaqty esimin ulyqtap, este qaldyrý sharalaryn uıymdastyrýdan jalyqqan emes.
* * *
Búgin – akademık Shora Sarybaevtyń shákirti, belgili tilshi-ǵalym Kárimbek Qurmanálıevtiń týǵan kúni. Týǵan kúniń qutty bolsyn, tulparyń súrinbesin, Kárimbek! Otyz bes jyldan keıin kórip turǵan myna sýretińe jaqsylap bir kóz salyp qoıshy...
Baýyrjan OMARULY
