وسىدان تۋرا 121 جىل بۇرىن، ياعني، 1899 جىلى 19 جەلتوقساندا قازاق ءتىلى ءبىلىمىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءبىرى، تۇركىتانۋشى، پەداگوگ-اعارتۋشى، پروفەسسور قۇدايبەرگەن قۋانۇلى جۇبانوۆ دۇنيەگە كەلدى. اقتوبە وبلىسى تەمىر اۋدانىندا تۋعان. اتاۋلى كۇنگە وراي "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى ۇلت قايراتكەرىنىڭ ءومىرى تۋرالى شاعىن دەرەكتەر ۇسىنادى.
ەلەكتەگى (ورىنبور وبلىسى) ەكى كلاستىق ورىس ۋچيليششەسىن، ورىنبورداعى «حۋساينيا» مەدرەسەسىن، سانكت-پەتەربۋرگ شىعىستانۋ ينستيتۋتىنىڭ تولىق كۋرسىن، كسرو عىلىم اكادەمياسى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتى اسپيرانتۋراسىن بىتىرگەن.
تەمىر قالاسىنداعى ۋەزدىك وقۋ ءبولىمىنىڭ، اقتوبە گۋبەرنيالىق وقۋ بولىمىندە نۇسقاۋشى-ادىسكەر جانە پەدتەحنيكۋمىنىڭ وقىتۋشىسى، قازاق كسر وقۋ حالىق كوميسسارياتىنىڭ عىلىمي جانە وقۋ-ادىستەمە كەڭەسىنىڭ توراعاسى، اباي اتىنداعى قازاق پەداگوگيكالىق ينستيتۋتى قازاق ءتىلى جانە ادەبيەتى كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، كسرو عىلىم اكادەمياسىنىڭ قازاقستان بولىمشەسىنىڭ سەكتور مەڭگەرۋشىسى، مەملەكەتتىك تەرمينكوم توراعاسى قىزمەتتەرىن اتقارعان. جۇبانوۆتىڭ ءتىل ءبىلىمى بويىنشا جازعان ەڭبەكتەرى قازاق ءالىپبيى مەن ورفوگرافياسى ماسەلەلەرىنە ارنالعان.
«كومەكشى ەتىستىكتەر مەن كۇردەلى ەتىستىكتەر»، «قازاق تىلىندەگى بىرىككەن سوزدەردىڭ جاسالۋى»، «قازاق ءتىلىنىڭ عىلىمي گرامماتيكاسىنىڭ ماتەريالدارى»، «فونەتيكا»، «قازاق ءتىلىنىڭ عىلىمي كۋرسى جونىنەن لەكتسيالار»، «قازاق ءتىلى فونەتيكاسىنىڭ تاريحىن زەرتتەۋگە كىرىسپە»، «قازاق سويلەمىندەگى سوزدەردىڭ ورىن ءتارتىبى»، «جاڭا گرامماتيكانىڭ جاڭالىقتارى جايىنان»، «بۋىن جىگىن قالاي اجىراتۋعا بولادى»، ت.ب. ەڭبەكتەرى - قازاق ءتىل ءبىلىمى تەورياسىن جاساۋ جانە ونى دامىتۋعا قوسىلعان ۇلكەن ۇلەس. لاتىن الىپبيىنە نەگىزدەلگەن قازاق ورفوگرافياسىن جاساۋعا قاتىستى. «تەرمين سوزدەردىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى»، «قازاق ادەبي ءتىل تەرمينولوگياسىنىڭ ماسەلەلەرى» اتتى ەڭبەكتەر جازدى.
رەسپۋبليكا حالىق اعارتۋ كوميسسارياتىنىڭ كوللەگيا مۇشەسى، كسرو عا قازاقستان بولىمشەسى تورالقاسىنىڭ، بىرنەشە عىلىمي كەڭەستەر مەن قوعامداردىڭ مۇشەسى بولعان. حالىق اعارتۋ ىسىندەگى ەڭبەگى ءۇشىن «قازاقستاننىڭ 15 جىلدىعى» بەلگىسىمەن ماراپاتتالعان.
1938 جىلى «حالىق جاۋى» دەگەن جالامەن اتىلىپ، 1957 جىلى كسرو جوعارعى سوتى سوعىس كوللەگياسىنىڭ ۇكىمىمەن اقتالدى.
