الەمدە تالاي قىزىق بار. ەندەشە الەمدەگى تاڭعاجايىپ وزەن-كولدەرگە ونلاين ساياحات جاساپ كورەيىك...
1. كەليمۋتۋ جانارتاۋىنداعى كولدەر، يندونەزيا
كەليمۋتۋ – يندونەزيانىڭ فلورەس ارالىنىڭ ورتالىعىندا ورنالاسقان ۇلتتىق پارك اۋماعىنداعى ايگىلى جانارتاۋ. كەليمۋتۋ جانارتاۋى 1968 جىلى سوڭعى رەت ويانعان. بيىكتىگى 1639 مەتر بولاتىن جانارتاۋدىڭ جوعارعى جاعىندا ناعىز تابيعي عاجايىپ – ءتۇرلى ءتۇستى ءۇش كراتەر كولى بار. كەليمۋتۋدىڭ سوڭعى اتقىلاۋى كەزىندە ۇساق ويپاتتار پايدا بولعان. ۋاقىت وتە كەلە اتموسفەرالىق جاۋىن-شاشىننىڭ اسەرىنەن وسىنداي تاڭعاجايىپ كورىنىستى بايقاپ وتىرمىز. ءبىر-بىرىنە جاقىن ورنالاسقان ەرەكشە توعاندار مەزگىل سايىن كوگىلدىر تۇستەن جاسىل، قىزىل، قوڭىر نەمەسە قاراعا دەيىن وزگەرىپ وتىرادى.
2. تاڭەرتەڭگىلىك داڭق كولى
تاڭەرتەڭگىلىك داڭق كولى – اقش-تاعى يەللوۋستون ساياباعىنداعى گەوتەرمالدى بۇلاق. بۇل اتاۋ ءوزىنىڭ پىشىنىنە بايلانىستى 1883 جىلى قويىلعان. مۇنداي اتاۋدى ساياباقتىڭ باس كۇزەتشىسىنىڭ كومەكشىسى چارلز ماكگوۋەننىڭ ايەلى قويعان. ونىڭ ايەلى كولدىڭ اقش-تاعى "تاڭەرتەڭگىلىك داڭق" نەمەسە "تاڭەرتەڭگى جارىق" دەپ اتالاتىن ۆيۋنك گۇلىنە ۇقساستىعىن اتاپ وتكەن. 1889 جىلدان باستاپ بۇل اتاۋدى ساياباقتىڭ قىزمەتشىلەرى مەن كەلۋشىلەرى كۇندەلىكتى ومىردە قولدانا باستادى.
تابيعي تۇستەردىڭ مۇنداي ۇيلەسىمدىلىگى ءجيى كەزدەسە بەرمەيدى. ءبىر كەزدەرى بۇلاقتاعى سۋ اشىق ءتۇستى بولعان. بىراق ۋاقىت وتە كەلە كوپتەگەن تۋريستەر ونى مونەتالارمەن جانە باسقا دا قوقىستارمەن جاۋىپ تاستادى. بۇلاي ەتۋ ولارعا باقىت اكەلەدى دەپ ويلايدى. الايدا مۇنداي سەنىمنىڭ ناتيجەسى سۋدىڭ بىركەلكى جىلىنباۋىنا اكەلدى. سونىمەن قاتار گەيزەردىڭ شەتىنە سارى ءتۇس بەرەتىن ميكروورگانيزمدەر دە پايدا بولعان.
3. پليتۆيتس كولدەرى
حورۆاتيادا ورنالاسقان پليتۆيتس كولدەرى – ءبىر-بىرىمەن سارقىرامالار ارقىلى بايلانىسقان كوك-جاسىل ءتۇستى 16 كول. ولاردىڭ بارلىعى ءبىر-بىرىمەن تابيعاتتىڭ ءوزى جاساعان بوگەتتەرمەن بولىنگەن. ولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ بيىگى – 70 مەتر. بۇل جەرلەردىڭ قوناقتارى ءۇشىن ءۇش جايلى قوناق ءۇي سالىنعان جانە ارنايى ەكسكۋرسيالار وتكىزىلەدى. ءبىراز ۋاقىت دەمالاتىن كەلۋشىلەر بۇل جەرلەردە شاتىردا تۇرا الادى. پليتۆيتس كولدەرىنىڭ كەرەمەت سۇلۋلىعىن تاماشالاپ، تۋريستىك مارشرۋتتار مەن جاياۋ جولدارمەن بىرنەشە ساعات جۇرە دە الاسىز.
4. حيللەر كولى، اۆستراليا
كول ەۆكاليپت اعاشتارى ورنالاسقان ورمانمەن قورشالعان، ال مۇحيتتان ونى جەردىڭ تار جولاعى ءبولىپ جاتىر. بىراق، كولدىڭ باستى ەرەكشەلىگى – قىزعىلتتىعىندا. سۋدىڭ مۇنداي ەرەكشە ءتۇسىنىڭ پايدا بولۋ سەبەبى ءالى دە انىقتالماعان. مۇنىڭ سەبەبى بالدىرلارمەن بايلانىستى دەپ بولجانعانىمەن، الايدا ول دالەلدەنگەن جوق. ەسەسىنە بۇل جونىندە مىناداي ادەمى اڭىز بار. جارالانعان، بىراق اپاتتان ءتىرى قالعان تەڭىزشى ەلسىز ارالعا تاپ بولادى. جاراقاتتانىپ ءارى اشتىقتان زارداپ شەككەن ول اسپانعا قاراپ جالبارىنىپ، مىنا ازاپتان قۇتقارۋىن سۇرادى. قۇمىراعا ءسۇت پەن قان قۇيىپ اكەلە جاتقان ادام ورماننان شىققانشا ول جالىنۋىن دوعارمادى. ورماننان شىققان بەيتانىس ادام ولاردى كولگە قۇيىپ، قىزعىلت تۇسكە بويايدى. تەڭىزشى قىزعىلت سۋعا باتىپ، اۋىرسىنۋ مەن اشتىقتان قۇتىلدى. ماڭگى...
5. لوح نەسس كولى، ۇلىبريتانيا
لوح نەسس – شوتلانديانىڭ تاۋلى جەرلەرىندەگى تەرەڭ كول، اڭىز بويىنشا مۇندا سيقىرشى تۇرعان. تاريحي دەرەكتەر بويىنشا ول كەسىرتكەگە ۇقسايتىن بولعان. كۋاگەرلەردىڭ ءبىرى ونى بىلاي سيپاتتادى: ۇزىندىعى 40 فۋت، 4 فين، دەنەسى كىشكەنتاي تۇينەكتەرمەن سوزىلعان. لوح نەسس قۇبىجىعىن كورگەن ادامدار وتە كوپ. وسىمەن بايلانىستى ءۇش مىڭداي وقيعا تىركەلگەن. ءتىپتى، سۋرەت جانە بەينەباياندار دا بار. الايدا نەگىزى ماسەلەنىڭ ءبىرى، كولدە قازىرگى ۋاقىتتا بۇل قۇبىجىق مەكەن ەتە مە، جوق پا دەگەن سۇراقتىڭ تۋىنداۋى بولىپ تۇر.
"الەم عاجايىپتارى" توبىنان جيناقتاپ، اۋدارعان جانسايا سمان،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
