قىرعىزستاننىڭ ادىلەت مينيسترلىگى جولدىڭ ءجۇرىس بولىگىندە قايىر سۇراعاندارعا ايىپپۇل جانە وزگە دە جاۋاپكەرشىلىك شارالارىن ەنگىزۋدى كوزدەيتىن زاڭ جوباسىن دايىندادى. قۇجات قوعامدىق تالقىلاۋعا شىعارىلدى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا".
ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، قايىرشىلىق ماسەلەسى، اسىرەسە بىشكەك پەن وش قالالارىندا، جىلدان جىلعا ۇلعايىپ، تۇراقتى ءوسىم كورسەتىپ وتىر. قايىرشىلىقپەن اينالىساتىن ادامداردىڭ سانى جىل سايىن كوبەيىپ كەلەدى. وش قالاسىندا وسى ىسپەن اينالىساتىن شەتەل ازاماتتارىنىڭ جانە ازاماتتىعى جوق ادامداردىڭ ۇلەسى ايتارلىقتاي جوعارى.
«قايىرشىلىقتىڭ تارالۋىنا كاسىبي داعدىلاردى، فيزيكالىق نەمەسە زياتكەرلىك ەڭبەكتى قاجەت ەتپەيتىن وڭاي تابىس تابۋ مۇمكىندىگى سەبەپ بولىپ وتىر. ۇسىنىلىپ وتىرعان نورمالار بارلىق قايىرشىلىققا ەمەس، تەك جول بويىندا قايىر سۇراۋ مەن ادامدارعا مازالاتىپ جابىسا جۇرۋگە باعىتتالعان. شىنىمەن مۇقتاج، بىراق قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزبايتىن ازاماتتار بۇل سانكتسيالاردىڭ اسەرىنە تۇسپەيدى»، - دەلىنگەن تۇسىندىرمە جازبادا.
قۇجاتتا كورسەتىلگەندەي، جولدا جانە قوعامدىق ورىنداردا قايىرشىلىق كوپتەگەن ماسەلە تۋدىرادى:
- جول قوزعالىسى قاۋىپسىزدىگىنە قاۋىپ توندىرەدى;
- قالالاردىڭ ءيميدجى مەن تۋريستىك تارتىمدىلىعىن تومەندەتەدى;
- قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزادى.
بازارلاردا، جەراستى وتكەلدەرىندە، ساۋدا ورتالىقتارىنىڭ جانىندا ادامدارعا ءجيى جابىسىپ، اقشا سۇراۋ تۇرعىنداردىڭ نارازىلىعىن تۋدىرادى.
باستاماشىلاردىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى زاڭ نورمالارى بۇل ماسەلەنى جاناما تۇردە عانا قامتيدى، ال جۇرگىزىلەتىن رەيدتەر تۇراقتى ناتيجە بەرمەيدى.
«اسىرەسە مۇنداي قۇقىق بۇزۋشىلىقتارعا شەتەل ازاماتتارىنىڭ قاتىسۋى الاڭداتادى. ەگەر شەتەل ازاماتى ايىپ سالىنعاننان كەيىن ءبىر اي ىشىندە زاڭدى قايتا بۇزسا، وعان قاتاڭىراق جازا قولدانىلۋى ءتيىس. بۇل – ەل زاڭدارىن جۇيەلى تۇردە ەلەمەۋدىڭ بەلگىسى. سونداي-اق قارتتار، جۇكتى ايەلدەر، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامدار جانە پسيحيكالىق اۋىتقۋى بار تۇلعالاردى قايىرشىلىققا تارتۋ ەرەكشە الاڭداتادى. بۇل – ولاردىڭ قۇقىقتارىن بۇزاتىن قاناۋ ءتۇرى»، – دەلىنگەن تۇسىندىرمە جازبادا.
وسىعان بايلانىستى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكستىڭ 126-بابىنا جاڭا «قايىرشىلىق» نورماسى ەنگىزۋ ۇسىنىلدى:
- جولدىڭ ءجۇرىس بولىگىندە قايىر سۇراۋ نەمەسە قوعامدىق ورىندا ادامدارعا جابىسىپ اقشا نە باسقا ماتەريالدىق قۇندىلىق سۇراۋ – 20-30 ساعات قوعامدىق جۇمىسقا نەمەسە 3 تاۋلىككە دەيىن اكىمشىلىك قاماۋعا الۋ;
- ءبىر اي ىشىندە قايتالاپ بۇزسا – 30-40 ساعات قوعامدىق جۇمىس نەمەسە 3–5 تاۋلىككە دەيىن قاماۋ;
- ەگەر قايتالانعان قۇقىق بۇزۋشىلىقتى شەتەل ازاماتى جاساسا، ونى ەلدەن شىعارۋ (دەپورتاتسيالاۋ) كوزدەلەدى.
سونىمەن قاتار، جەكە باپ – «قايىرشىلىققا تارتۋ» ەنگىزىلمەك:
- قارتتاردى، جۇكتى ايەلدەردى، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامداردى نەمەسە پسيحيكالىق دەرتكە شالدىققان تۇلعالاردى قايىرشىلىققا تارتۋ – 200 ەسەپتىك كورسەتكىش (20 مىڭ سوم) مولشەرىندە ايىپپۇل;
- ەگەر بۇل ارەكەتتى شەتەل ازاماتى ءبىر اي ىشىندە قايتا جاساسا، ونى دا ەلدەن شىعارۋ ۇسىنىلادى.
ادىلەت مينيسترلىگى بۇل شارالار قوعامدىق ورىندارداعى مازاسىز ءارى قاۋىپتى قايىرشىلىقتىڭ الدىن الۋعا، وسال توپتاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا جانە قىرعىزستان قالالارىنداعى قوعامدىق ءتارتىپتى جاقسارتۋعا كومەكتەسەدى دەپ سانايدى.
