- مۇرات، ءسىز داۋلەسكەر كۇيشى عانا ەمەس، ءبىرتالاي سۇبەلى ەڭبەكتى دۇنيەگە اكەلگەن ونەر زەرتتەۋشىسىز. ءسىز ءار وڭىردەن جيناقتاپ، قاعازعا ءتۇسىرىپ، قايتا تاسپاعا جازىپ، نوتالىق وڭدەۋدەن وتكىزگەن ءان-كۇيلەر حالىقتىڭ جاۋھار قازىناسىنا اينالعانىن بىرەۋ ءبىلىپ، بىرەۋ بىلمەس. سوندىقتان وسى ىزدەنگەن جۇمىستارىڭىزدىڭ ءبىر پاراسىن ءوز اۋزىڭىزدان ەستىسەك…
- مەن نەگىزىنەن شىعىس قازاقستاننىڭ تۋماسىمىن. بالا جاسىمنان سول ايماقتىڭ كۇيلەرىن تارتىپ ءوستىم. اۋىلدا جۇرگەن كەزىمدە، شىعىس ءوڭىرىنىڭ ەلگە تانىلا قويماعان كۇيلەرىن جارىققا شىعارسام، بۇكىل حالىققا تانىتسام دەگەن ارمانىم بولاتىن. كەيىن پ.چايكوۆسكي اتىنداعى الماتى مۋزىكالىق كوللەدجىندە، ودان سوڭ قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسىندا وقىپ جۇرگەنىمدە دە، وسى ويدان ءبىر ءسات ارىلعان ەمەسپىن. سوندىقتان بولسا كەرەك، ستۋدەنت شاعىمدا-اق ۇستازىم، پروفەسسور ايتجان توقتاعاننىڭ جەتەكشىلىگىمەن زەرتتەۋ جۇمىستارىمەن اينالىسا باستادىم. اۋەلى شىعىس قازاقستان جانە التاي-تارباعاتاي كۇيشىلەرىنىڭ مۇرالارىن جيناقتاۋعا كىرىستىم. «التاي-تارباعاتاي كۇيلەرى» دەگەن تاقىرىپتا ديپلوم قورعادىم. كونسەرۆاتوريا بىتىرگەننەن كەيىن دە ىزدەنىسىمدى جالعاستىرىپ، شەرتپە، توكپە كۇيلەردىڭ تاريحىنا ءۇڭىلۋiمدى توقتاتپادىم. ءسويتىپ،
2005 جىلى ايتجان توقتاعانمەن بىرلەسىپ، قۇرمانعازىنىڭ 75 كۇيىن جارىققا شىعاردىق. كۇي اتاسىنىڭ شىعارمالارى بىزگە دەيىن دە از زەرتتەلمەگەن. اكادەميك احمەت جۇبانوۆ باستاعان ونەرتانۋشىلاردىڭ، كۇي زەرتتەۋشىلەرىنىڭ نازارىنان تىس قالماعان. دەگەنمەن ءبىز ول كىسىنىڭ تۋىندىلارىن ءتۇپ قازىعىنا سۇيەنە وتىرىپ، قازىرگى كۇنگى تالاپقا ساي نوتالىق جۇيەسىن ءبىر ىزگە ءتۇسىرىپ، قايتا سۇزگىدەن وتكىزدىك. بۇرىنعى كەتكەن كەمشىلىكتەردى تۇزەپ، قوسىمشا ءۇش سد ديسكىسىن ەل يگىلىگىنە ۇسىندىق. بۇدان كەيىن «تاتتىمبەت جانە ارقا كۇيلەرى» جاڭا نۇسقادا ومىرگە كەلدى. جيناققا تاتتىمبەتتىڭ وتىزعا تارتا كۇيلەرى ەندى. سونداي-اق تاتتىمبەت مۇراگەرلەرىنىڭ، سول كىسىنىڭ ءىزىن جالعاستىرۋشىلاردىڭ، ياعني تاتتىمبەت پەن ماعاۋيا قامزينگە دەيىنگى ورتالىقتاعى شەرتپە كۇي شەبەرلەرىنىڭ الپىستان استام كۇيى قامتىلدى. جالپى، شەرتپە كۇي داستۇرىندە جارىق كورگەن كىتاپتار بۇرىن دا، قازىر دە از.
بۇل تۇرعىدا 2006 جىلى شىعارعان جيناعىمىز «سۇگىر. قاراتاۋ شەرتپەسى» دەپ اتالدى. سۇگىردىڭ مۇرالارى وسىعان دەيىن ادەبي-كوركەم شىعارمالارعا عانا ارقاۋ بولىپ كەلگەن. جازۋشىلار تاراپىنان كۇيدىڭ شىعۋ تاريحى ايتىلعانىمەن، نوتاعا ءتۇسىرۋ جاعىنان كەمشىلىكتەر كەزدەستى. وسى ولقىلىقتاردىڭ ورنىن تولتىرىپ، جاپپاس قالامباەۆ، گەنەرال اسقاروۆ، تولەگەن مومبەكوۆ، فايزوللا ءۇرمىزوۆ، جانعالي جۇزباەۆ سىندى دومبىراشىلاردىڭ ورىنداۋىندا سۇگىر كۇيلەرى نوتاعا ءتۇسىرىلىپ، توپتاستىرىلدى. وسىنداي-وسىنداي جۇمىستاردى اتقارىپ، مۋزىكالىق مۇرالاردى شىعارا ءجۇرىپ، ءوزىم دە ۇلكەن تاجىريبە جيناقتادىم دەسەم بولادى. سونىڭ ارقاسىندا بالا كۇنگى شىعىس كۇيلەرىن ناسيحاتتاسام دەگەن ارمانىم بىلتىر جۇزەگە اسىپ، شىعىس ءوڭىرىنىڭ 300 كۇيى قازاق مادەنيەتىنىڭ التىن قورىنا قوسىلدى. جالپى، شىعىس كۇيلەرىن العاش جيناقتاعان — ءۋالي بەكەنوۆ. زەرتتەۋشى تاليعا بەكحوجينا دا وسى سالاعا كوپ ەڭبەك ءسىڭىردى. مەنىڭ الدىمدا بۇعان دەيىن تابىلعان، ءوزىم تاپقان كۇيلەردى نوتالاپ، جۇيەلەپ شىعارۋ مىندەتى تۇردى. وسى مىندەتتى شامام كەلگەنشە اتقارۋعا كۇش سالدىم. «شىعىستىڭ شىڭىراۋ كۇيلەرى» جيىرما جىلدىق ەڭبەكتىڭ جەمىسى. كىتاپتىڭ تۇساۋكەسەرى اياسىندا دومبىراشىلار بايقاۋىن وتكىزدىك. وعان شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ پەن وبلىستىق مادەنيەت باسقارماسى مۇرىندىق بولىپ، قولداۋ تانىتتى. وتكەن جىلى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن مادەنيەت ءمينيسترى مۇحتار قۇل-مۇحاممەدتىڭ قاداعالاۋىمەن شىققان «قازاقتىڭ ءداستۇرلى 1000 كۇيى» انتولوگياسىنا شىعىس ايماعىنىڭ 130-دان استام كۇي كىرگەنىن ۇلكەن جەتىستىك دەۋگە بولادى دەپ ويلايمىن.
- زەرتتەگەن كۇيلەردى عانا ايتىپ، اندەرگە توقتالماي كەتتىڭىز عوي…
- 12 جىلداي بولدى، ۇلتتىق كونسەرۆاتوريانىڭ «حالىق ءانى» كافەدراسىندا دومبىرادان ءدارىس بەرەمىن.
- اعا وقىتۋشىسىز…
- ءيا. كۇي ونەرىن كاسىبي تۇردە جۇيەلەپ زەرتتەپ، وقىتۋ 1936 جىلداردان باستاۋ الادى. ال ءان ونەرىن كاسىبي تۇردە قولعا العان كونسەرۆاتوريادان بۇرىن ج.ەلەبەكوۆ اتىنداعى ەسترادا-تسيرك كوللەدجى. بۇل شاڭىراقتا جۇسەكەڭدەر، عارەكەڭدەر ءدارىس بەرىپ، انشىلىك مەكتەپتىڭ ىرگەتاسىن قالاپ، نەگىزىن سالىپ كەتتى. كەيىننەن جانىبەك كارمەنوۆ، قايرات بايبوسىنوۆ، الماس الماتوۆتار باستاما بولىپ، كونسەرۆاتوريا قابىرعاسىنان «حالىق ءانى» كافەدراسى اشىلدى. 2009 جىلى كافەدرامىز 20 جىلدىق مەرەيتويىن اتاپ ءوتتى. وسى تويعا سىي رەتىندە قايرات بايبوسىنوۆ، قوشقاربەك تاسبەرگەنوۆ اعالارىمىزبەن بىرىگىپ، «سارىارقا اندەرى» دەگەن 250 اننەن تۇراتىن جيناق قۇراستىردىق. بەلگىلى مەتسەنات امانگەلدى ەرمەگياەۆتىڭ دەمەۋىمەن حالىق اندەرى مەن حالىق كومپوزيتورلارىنىڭ اندەرىن جۇيەلەپ، نوتاعا ءتۇسىرۋ ىسىنە ءوز ۇلەسىمدى قوستىم. ونىڭ بەر جاعىندا ءانشى-جىرشى اقان ءابدۋالى جەتىسۋدىڭ ءان-جىر مۇراسىن نوتاعا ءتۇسىرۋ تۋرالى ۇسىنىس ءبىلدىردى. جامبىل، ءسۇيىنباي، قابان جىراۋ، ءپىشان، شالتاباي، قىرباي، ۇمبەتالى، سادىقوجا، بارماق، ءاسىمحاننىڭ مۇرالارىن توپتاپ، 2008 جىلى «جەتىسۋ اقىندارىنىڭ جىر-سارىندارى» دەگەن كىتاپ شىعاردىق. تورتكەن كەنەنقىزىنىڭ ايتۋىمەن «الاتاۋ الابىندا» اتتى كەنەن اندەرىنىڭ، تاعى باسقا دا ونەر يەلەرىنىڭ جيناقتارى جارىق كورىپ، بۇگىنگى تاڭدا وقۋ جۇيەسىندە پايدالانىلىپ ءجۇر.
- ورىنداۋشىلىق جانە زەرتتەۋشىلىك ەڭبەگىڭىز ءبىرىن-ءبىرى تولىقتىرا ما، جوق كەيدە كەدەرگىسىن تيگىزە مە؟
- سۇراعىڭىزدىڭ جانى بار. مەنىڭشە، تىڭعىلىقتى ىزدەنۋشىلىك ورىنداۋشىعا ۇلكەن كومەگىن تيگىزەدى. ماسەلەن، مەن قۇرمانعازىنى زەرتتەۋ ارقىلى 75 كۇيىن ميىما ءسىڭىرىپ، سانامنان زەردەلەپ وتكىزدىم. «كوللەدجدە بەس جىل، كونسەرۆاتوريادا ءتورت جىل وقىپ ءجۇرىپ، قۇرمانعازى مەكتەبىن تولىق تانىدىم» دەپ ايتا المايمىن. ال ءوزىم زەرتتەپ، تانىسقاننان كەيىن قۇرمانعازى شىعارماشىلىعىن تولىق تۇسىنبەسەم دە، ءبىر تابان جاقىندادىم. بۇرىنعىدان باسقاشا تارتاتىن بولدىم. سول زەرتتەۋشىلىگىمنىڭ ارقاسىندا قۇرمانعازىنىڭ 75 كۇيىن، سۇگىردىڭ 35 كۇيىن، تاتتىمبەتتىڭ 40 كۇيىن رەپەرتۋارىما قوستىم. رەپەرتۋارىڭ كەڭەيگەن سايىن ورىنداۋشىلىق دەڭگەيىڭ دە بايىپ، وسە تۇسەتىنى ءسوزسىز. سوندىقتان ورىنداۋشىلىق پەن زەرتتەۋشىلىكتى جۇيرىك اتتىڭ تىزگىنى سياقتى قاتار ۇستاسام دەيمىن.
- دەگەنمەن شىعىس كۇيلەرىنە بۇيرەگىڭىز بۇرىپ تۇراتىن شىعار…
- جالپى، بۇگىندە «قازاقتىڭ ءار ايماعىندا قالىپتاسقان سەگىز ءتۇرلى كۇيشىلىك-ورىنداۋشىلىق مەكتەبى بار» دەپ ايتىپ ءجۇرمىز عوي، وسى اتالعان كۇيشىلىك مەكتەپتەردىڭ بارلىعىن مەڭگەرۋگە تالپىنىپ ءجۇرمىن. وسى ءداستۇرلى مەكتەپتەردىڭ ءبىر جەردەن ءبىر كۇيىن ەستىپ، يا بولماسا تىڭ كۇي كەزدەسىپ قالسا، جاتتاپ الۋعا، جارىققا شىعارۋعا ۇمتىلامىن. جاڭا كۇيدى حالىققا جەتكىزگەنشە اسىعامىن. قولىما قارا دومبىرا ۇستاپ جۇرگەننەن كەيىن ءبىر ءوڭىردىڭ عانا ەمەس، قازاقتىڭ ءتورت بۇرىشىنداعى كۇيلەردىڭ بارلىعى مەن ءۇشىن اسىل جاۋھارلار. ونى ءارى قاراي بولاشاققا ناسيحاتتاۋ- مەنىڭ ازاماتتىق، كۇيشىلىك پارىزىم، كاسىبي مىندەتىم دەپ بىلەمىن. كونسەرۆاتوريادا وقىتقاندا دا شىعىس-باتىس دەپ بولمەيدى. جەكە-جەكە مەكتەپ بولىپ، اركىم ءوز الدىنا وتاۋ تىگىپ وتىرعان جوق. ءار كۇيشى كاسىبي مامان رەتىندە بارلىق ءوڭىردىڭ كۇيىن ۇيرەنىپ، ءبىلىپ شىعۋى كەرەك. تۋعان توپىراعىنا تارتىپ جاتاتىندار جوق ەمەس، ارينە. بىراق كۇي ونەرى قازاقتىڭ قانىندا بولعاننان كەيىن، قۇرمانعازىنىڭ مۇراسى ەش قازاققا جات ەمەس.
- ستۋدەنت كەزىڭىزدەن زەرتتەۋمەن اينالىسىپ، ۋاقىتىڭىزدىڭ باسىم بولىگى قاعازعا شۇقشيىپ وتىرىپ ءوتىپ جاتقان سياقتى. سال-سەرىلىك قۇرىپ، ەركىن جۇرمەگەندەي كورىنەسىز…
- ءحىح عاسىرداعىداي قازاقتىڭ كەڭ-بايتاق دالاسىندا اۋىل-اۋىلدى اتپەن ارالاپ، سايران سالىپ جۇرگەن جوقپىز. بىراق قالالىق بولعاننان كەيىن دە سال-سەرىلىكتەن قۇر قالىپ كەتتىم دەپ ايتا المايمىن. رەسپۋبليكالىق، حالىقارالىق دەڭگەيدەگى بىرنەشە بايقاۋلارعا قاتىستىم. «قازاقستان»، «حابار» ارناسىنان ىلگەرىدە بەرىلگەن باعدارلامالارعا تۇگەل اتسالىستىم. ورىنداۋشىلىق ونەردەن تىس قالىپ، كۇيدى تاستاپ كەتكەنىم شامالى. دومبىراعا قول سوزباعان ءبىر كۇنىم بولعان ەمەس. مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى، باسقا دا ءتۇرلى مادەني شارالاردان تىس قالىپ كورگەنىم جوق. شاقىرىلعان جەردەن قالمايمىن. راس، زەرتتەۋ جۇمىستارىنا كوپ ۋاقىتىم كەتتى. الداعى ۋاقىتتا ورىنداۋشىلىق قىرىمدى دامىتا تۇسپەكپىن.
- دەككو جانرى قىزىقتىرماي ما؟
- كونسەرۆاتوريا بىتىرگەن جىلى «ازيا داۋىسى» حالىقارالىق ءان فەستيۆالى دەرەكتسياسىنىڭ ديرەكتورى مۇرات ەرعاليەۆ مەنى تىڭداپ كورىپ، «ءبىر جىل ىشىندە قازاقستانعا، ءۇش-ءتورت جىلدا دۇنيەجۇزىنە تانىتامىز» دەپ دەككو جانردا جۇمىس ىستەۋگە ۇسىنىس جاساعان. اقىرى ءارى ويلانىپ، بەرى ويلانىپ، باس تارتتىم. كەلىسسەم، كۇيشىلىكتەن دە، زەرتتەۋشىلىكتەن دە ايىرىلىپ قالاتىن ەدىم. ونىڭ ۇستىنە، ول كەزدە ءالى تولىققاندى كۇيشى ەمەسپىن. قولىما جاڭادان ديپلوم الىپ، وقۋ جۇيەسىنەن ەندى عانا شىققان اداممىن. ال كۇيشىلىك جىلداپ كەلەتىن تاجىريبە. ءوزىمدى ءبىر شەڭبەردىڭ ىشىندە ۇستاعاندى دۇرىس كورمەدىم. قازىر ءداستۇرلى باعىتتا قالعانىما ەش وكىنبەيمىن.
- كۇيدى سولاقاي تارتاسىز. وڭ قولىڭىز مۇلدە يكەمگە كەلمەي مە؟
- مەن نەگىزى تابيعاتىمدا وڭقاي اداممىن. قالام ۇستاعاندا وڭ قولىممەن جازامىن. بىراق كەي جاعدايدا وڭ قولىمنان بۇرىن سول قولىم جىلدام ىسكە قوسىلىپ كەتەدى. راديو-جۋرناليست جاۋلىباي يمان-اليەۆ اعامىز «كوكەم-اۋ، سەن دومبىرانى سول قولىڭمەن تارتقانىڭمەن، وڭقايسىڭ عوي. باياعىدا سۇحبات العانىمدا نۇرعيسا اعاڭنىڭ دا وڭقاي ەكەنىن بايقاپ ەدىم» دەپ تاڭعالعان.
بالا كەزدە اكەم دومبىرا ۇيرەتكەندە دە، اۋەلى وڭ ۇستاتقان كورىنەدى. سوندا اعام قايرات پەن ءىنىم ماراتقا قاراعاندا ەستۋ قابىلەتىم اناعۇرلىم مىقتى بولسا دا، ەشتەڭە يگەرىپ كەتە الماپپىن. سودان اكەم «نەگە بۇلاي؟» دەپ ويلانا كەلە، دومبىرانى سولاقاي بەرىپ، ءبىر-ەكى قاعىس جاساتقاندا بىردەن تارتىپ كەتىپپىن. قازىر وڭ قولىممان اقىرىنداپ ويناي الامىن. بىراق كاسىبي تۇردە بەيىمىم ءبارىبىر سول جاعىمدا. قازانعاپ كۇيدى وڭقاي دا، سولاقاي دا تارتقان ەكەن. ونداي كۇيشىلەر تاريحتا از كەزدەسەدى. ال سولاقاي كۇيشىلەر بارىمىزگە بەلگىلى-سۇگىر، ۇلىقپان مۇحيتوۆ، نۇرعيسا تىلەنديەۆ، سونداي-اق مەنىڭ وكشەمدى باسىپ كەلە جاتقان مۇراگەر ساۋرانباەۆ بار.
- باشپايمەن تارتقان دا كۇيشىلەر بار دەيدى…
- بۇل استارلى دۇنيە.
قىز بەن جىگىتتىڭ كۇي ايتىسىندا «جىگىت باشپايىمەن تارتىپ، قىزدى جەڭىپتى» دەپ ايتىلادى. بۇل قازاقتىڭ سالت-ساناسىنا، ادەت-عۇرپىنا بايلانىستى ەر ادامنىڭ الدىندا قىز بالانىڭ جول بەرگەندىگىن مەڭزەۋ ءۇشىن ايتىلعان سيياقتى.
مەن بۇل جونىندە ءبىراز ويلانىپ، سۇراستىرىپ كوردىم. دومبىرانى باشپايمەن تارتۋ، قيسىنعا كەلە قويمايدى.
- جالپى، كۇيدى نوتامەن تارتقان دۇرىس پا، جوق ەستۋ قابىلەتىنە سۇيەنگەن ءجون بە؟
- كۇيدى نوتاعا ءتۇسىرۋ — حاتقا ءتۇسىرۋ. «قالامساپپەن جازىلعان دۇنيەنى بالتامەن شاۋىپ كەتىرە المايسىڭ» دەگەن ناقىل ءسوز بار عوي. بىراق نوتا، بىلايشا ايتقاندا، كۇيدىڭ قاڭقاسىن عانا بەرەدى. ال ارعى جاعىنداعى جانرى، نەگىزگى ايتار ويىن قۇلاقپەن تىڭداساڭ، قاتەلەسپەيتىنىڭ انىق. تىڭداپ وتىرىپ، قاعىسىنان جاڭىلۋىڭ دا مۇمكىن. قاعىستان قاتەلىك كەتسە، كۇيدەن ماعىنا كەتەدى. كۇيدىڭ اۋەن مەن اۋەزى بۇزىلماۋ ءۇشىن ەكەۋىن قاباتتاستىرا جۇرگىزگەن دۇرىس. كاسىبي مۋزىكالىق مەكتەپتەردە دومبىرانى ءبىرىنشى ساباقتان باستاپ وقىسا دا، كەيدە بالالاردان وسكەندە كۇيشى شىقپاي جاتادى. ونىڭ سەبەبى ولاردىڭ نوتاعا سۇيەنىپ كەتكەندىگىندە. ال قازاقتىڭ كۇيشىلىك قابىلەتى — قۇلاقپەن قابىلداپ، سانا ارقىلى زەردەگە ءتۇيىپ، ارى قاراي دامىتا الۋىندا. اتادان بالاعا جالعاسىپ كەلە جاتقان وسى ءداستۇردى ءۇزىپ الماۋىمىز كەرەك.
- جاساپ جۇرگەن ەڭبەكتەرىڭىزگە قاراپ، ءسىزدى بۇرىن ۇلكەن كىسى دەپ ويلاۋشى ەدىم. قانشاداسىز؟
- وتىز التىدامىن. ارينە، اتىڭنىڭ شىعۋ-شىقپاۋى ەڭبەككە بايلانىستى عوي. ادام الپىس جاسقا كەلسە دە ەشتەڭە ىستەمەۋى مۇمكىن. وتىز التى جاس تا از ەمەس قوي. ىزدەنگەن ادامعا ءبىراز جۇمىستى بىتىرەتىن ۋاقىت. شوقان ءۋاليحانوۆ وتىزعا كەلمەي قانشاما ەڭبەك قالدىرىپ كەتتى. ونىڭ قاسىندا بىزدىكى تەڭىزگە تامعان تامشىداي دۇنيە. شامامىز كەلگەنشە اتقارىپ كەلەمىز. بولاشاقتا دا جوسپارلارىم كوپ. «قازاقتىڭ دومبىرا ونەرى» دەگەن ۇلكەن جيناق قۇراستىرۋ ويىمدا ءجۇر. ويتكەنى بىزدە قازاقتىڭ كۇي ونەرىن تانىتاتىن ۇلكەن ەنتسيكلوپەديالىق جيناق جوق. قۇرمانعازىنىڭ، تاتتىمبەتتىڭ مۇرالارى بولەك-بولەك شىعارىلعان. كۇيلەردى مەكتەپ-مەكتەپ، سالا-سالاسىنا، ورىنداۋشىلارىنا قاراي جىكتەپ ءبولىپ، كۇيدىڭ قالاي شىققانىن، ورىنداۋشىلارى كىمدەر بولعانىن، ولاردى سۋرەتتەرىمەن بەرە وتىرىپ، شەگەلەپ تانىستاراتىن ءبىر ەڭبەك كەرەك. وسىنى قولعا السام دەيمىن.
- ءىنىڭىز تالعات ابۋعازى — ءداستۇرلى ءانشى. سىزدەرگە ونەر كىمنەن دارىعان؟
- اكەمىز قازەن ابۋعازى — شىعىس وڭىرىنە بەلگىلى كۇيشى. ءوز جانىنان ءبىرتالاي كۇي شىعارعان. وتباسىمىزدا جەتى ۇل، ءبىر قىز. جالعىز قارىنداسىم بار. مەن ءۇيدىڭ ورتانشىسىمىن، تالعات كەنجەسى. اكەم كۇي تارتۋمەن قاتار، كەزىندە «اڭشىنىڭ ءانىن»، بالۋان شولاقتىڭ «عاليياسىن» شىرقاتىپ سالعان ەكەن. الماتىعا دا شاقىرىپ، اۋىلدان وسىندا الدىرماق بولىپتى. بىراق تۇرمىس جاعدايىنا بايلانىستى تۋعان جەردەن ۇزاي الماعان. كەيىن داۋسىنا زاقىم كەلىپ، كۇيشىلىك قىرىن كوبىرەك دامىتقان. اكەمىزدىڭ كۇيشىلىگى ماعان قونىپ، انشىلىگى تالعاتقا دارىعان بولۋى كەرەك. قالعان باۋىرلارىم دا ونەردەن قۇر الاقان ەمەس. كاسىبي تۇردە شۇعىلدانباسا دا ءبارى دومبىرا تارتادى.
- ءوز اكەڭىزدىڭ كۇيلەرىن قانشالىقتى ناسيحاتتاپ ءجۇرسىز؟
- «شىعىستىڭ شىڭىراۋ كۇيلەرى» جيناعىنا ون كۇيىن قوستىم. قىرىققا جۋىق كۇيى بار. بولاشاقتا جەكە كىتاپ، جيناق ەتىپ شىعارا جاتارمىز.
- دومبىراڭىز ادەمى ەكەن. جاساعان شەبەردى بىلسەك بولا ما؟
- دومبىراشىنى تابيعي تالانتىمەن بىرگە مىقتى اسپاپ تانىتادى. بەس-التى جىلداي بولىپ قالدى، ايتمۇحامبەت تەجەكەنوۆ دەگەن شەبەرمەن جۇمىس جاساۋ ۇستىندەمىن. شەبەر مەن دومبىراشى تىعىز بايلانىستا بولعان جاعدايدا عانا مىقتى اسپاپ جاسالادى. ءستراديۆاريدىڭ سكريپكاسىن سىزىلعان ءۇنى ءۇشىن دۇنيەجۇزى ميلليون دوللارعا باعالايدى. دومبىرانىڭ داۋىسى ودان ءبىر مىسقال كەم تۇسپەيدى. تەك قوڭىر ءۇندى اسپاپتى جاساپ، بيىك دەڭگەيگە كوتەرۋ قاجەت. قازىر قولىمدا ايتمۇحامبەت اعانىڭ ەكى دومبىراسى بار. دومبىرا قولعا العاننان كەيىن بىردەن سويلەپ، شەشىلىپ كەتەدى دەپ ايتا المايمىن. كەمى ءبىر-ەكى جىلدان سوڭ اشىلىپ، جاقسى دىبىس بەرە باستايدى. بولاشاقتا بۇدان دا مىقتى دومبىرام بولاتىنىنا سەنىمدىمىن.
اڭگىمەلەسكەن
قانشايىم بايداۋلەت، «ايقىن».
