قازاق داستارحانى - بەرەكە باستاۋى

348
Adyrna.kz Telegram

بۇگىن شىمكەنتتە قالالىق قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى جانىنداعى ەتنومادەني بىرلەستىكتەردىڭ اتسالىسۋىمەن ءداستۇرلى «قازاق داستارحانى» فەستيۆالى ءوتتى.

ەتنوس وكىلدەرىن قوعامدىق باستامالارعا ۇيىستىرۋ ارقىلى مەملەكەت قۇراۋشى قازاق حالقىنىڭ ماڭايىنا توپتاستىرۋ، ۇلتىمىزدىڭ قوناقجايلىق، سىيلاستىق سىندى يگى ءداستۇرىن دارىپتەۋدى كوزدەگەن يگى ءىس-شاراعا قالالىق ىشكى ساياسات جانە جاستار ىستەرى جونىندەگى باسقارماسىنىڭ باسشىسى، قالالىق قحا جانىنداعى اقساقالدار كەڭەسى، انالار كەڭەسى سىندى قوعامدىق قۇرىلىمدارىنىڭ جەتەكشىلەرى مەن مۇشەلەرى، زيالى قاۋىم، قالالىق ەتنومادەني بىرلەستىكتەردىڭ توراعالارى مەن بەلسەندىلەرى جانە باق وكىلدەرى قاتىستى.

وتكەن جىلدارى ەت اسۋدان، قازاقتىڭ ۇلتتىق تاعامدارىن ازىرلەۋدەن جانە ۇلتىمىزدىڭ ۇمىت بولا باستاعان تاعامدارىن دايىنداۋدان ءوزارا سايىسقا تۇسكەن ەتنوس وكىلدەرى بيىل قازاق تاعامدارىنان داستارحان جايىپ، قالىڭ كوپشىلىكتىڭ نازارىنا ۇسىندى. ورتاق قازاندا ەت اسىپ، ءار ۇستەل باسىنداعى قوناقتارعا ءتۇرلى ۇلتتىق تاعامدار مەن تاباق تارتۋ ارقىلى قازاقتىڭ سالت-ءداستۇرى مەن داستارحان مادەنيەتىن مەڭگەرگەنىن جۇرتشىلىققا پاش ەتتى.

ەتنوس وكىلدەرىن ءبىر ارناعا ۇيىستىرىپ، ماڭىزدى قۇندىلىقتاردى دارىپتەيتىن فەستيۆالدىڭ مازمۇنىن تىلگە تيەك ەتكەن قالالىق ىشكى ساياسات جانە جاستار ىستەرى جونىندەگى باسقارماسىنىڭ باسشىسى اتالعان ءىس-شارانىڭ جالپىۇلتتىق قۇندىلىقتاردى وسكەلەڭ ۇرپاق جادىندا جاڭعىرتۋعا سەپتەسەتىنىن ايتتى.

– وتكەنىمىز بەن بۇگىنىمىزدى سالىستىرعان جانعا بۇگىنگى ءىس-شارانىڭ ءمانىن ۇعۋ اسا قيىن ەمەس. كەڭەستىك داۋىردە قازاق ەلىنە جەر اۋدارىلعاندار الدىڭعى بۋىننىڭ كەڭ پەيىلى مەن دارحان داستارحانىنىڭ ارقاسىندا وسى كۇنگە امان-ەسەن جەتتى.

سىيلاستىق، دوستىق، قوناقجايلىق – بۇل ۇعىمدار بارشا وتانداستارىمىزدىڭ دۇنيەتانىمى مەن ءومىر سالتىنىڭ نەگىزىندە جاتىر. وسىنداي قۇندىلىقتاردىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ ورتاق ءۇيىمىز – قازاقستاندا بەيبىتشىلىك پەن قوعامدىق كەلىسىم ساقتالىپ وتىر، دەدى ايگەرىم جۇماعۇلوۆا.

داستارحان باسىندا باتا بەرگەن قالالىق قحا جانىنداعى اقساقالدار كەڭەسىنىڭ توراعاسى ورىنباي راحمانبەرديەۆ «قازاق داستارحانى» فەستيۆالىنىڭ ماقساتى – اس ءىشىپ، ىدىس بوساتۋ ەمەس. بۇگىندە بارشامىزدىڭ قازاقستان دەپ اتالاتىن مەملەكەتتە تاتۋ-ءتاتتى عۇمىر كەشىپ جاتقانىمىزدى جۇرتشىلىققا جەتكىزۋ. ءبىر قازاننان اس ءىشىپ، ءبىر داستارحان باسىندا باسقوسىپ، ءوزارا سىيلاستىقپەن، تاتۋلىقپەن تۇرىپ جاتقانىمىزدى كورسەتۋدى كوزدەيتىنىن باسا ايتتى.

فەستيۆال بارىسىندا قالالىق «سالت-ءداستۇر جانە ادەت-عۇرىپ ورتالىعىنىڭ» ماماندارى ۇلتتىق قازاقتىڭ سالت-ءداستۇرى مەن ۇلتتىق تاعامدارى تۋرالى جان-جاقتى ماعلۇمات بەردى.

بيىل اتالعان ءىس-شاراعا العاش رەت قاتىسقان قالالىق «اسسامبلەيا جاستارى»  ۇيىمىنىڭ وكىلى نۋرالي گۋسەينوۆ «قازاق داستارحانى» فەستيۆالى كوڭىلىنەن شىققانىن ايتتى.

– ۇلكەن اتام بىزگە قازاق حالقىنا قۇرمەت كورسەتۋ تۋرالى ءجيى ايتاتىن. جەر اۋدارىلىپ، قازاقستانعا كەلگەندە قازاقتاردىڭ باۋىرىنا تارتىپ، داستارحانىنداعى نانىمەن، قۇرتىمەن بولىسكەنىمەن كوپ ەسكە الاتىن. ءىشىپ-جەۋدەن قينالعاندا قازاقتاردىڭ ۇيىنە شاقىرىپ، ماتا داستارحانىن اشقاندا ارقايسىمىزعا ءبىر-ءبىر قۇرتتان نەمەسە ءبىر ءۇزىم ناننان ءتيىپ باقىتتان باسىمىز اينالاتىن دەيتىن.

قازاق داستارحانى – بەرەكە باستاۋى. سەبەبى، قانشاما ۇلت پەن ۇلىستى دەمەپ، قولىنداعى بارىمەن ءبولىسۋ كەز كەلگەن حالىقتىڭ قولىنان كەلە بەرمەيدى. ءوز باسىم قازاق ەلىنە، قازاق حالقىنا، قازاق داستارحانىنا جانە قازاقتىڭ كەڭ پەيىلىنە ايتار العىسىم شەكسىز، دەيدى نۋرالي احمادۇلى.

ايتا كەتەيىك،  قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ «قازاقتانۋ» جوباسى اياسىندا قولعا الىنعان «قازاق داستارحانى» فەستيۆالى العاش رەت 2015 جىلى شىمكەنتتە قالاسىندا باستاۋ العان بولاتىن. جىل سايىن ءتۇرلى فورماتتا وتەتىن فەستيۆال قالالىق اسسامبلەيانىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن بيىل توعىزىنشى رەت ۇيىمداستىرىلدى.

پىكىرلەر