Aqparattyŋ aq «volgasy»

Biz de oquǧa öŋkei bir jazǧyştarmen tüsippiz. Özderi – bireu emes, birneşeu. «Jalyn» jurnalyna 7-klasta oqyp jürgende ertegi-äŋgimesi jariialanǧan taldyqorǧandyq Aimen Abdrasovadan kädimgidei imenemiz. Jüris-tūrysynan bekzattyǧy körinip tūrady. Onyŋ äŋgimesin bärimiz de oqyǧanbyz. Tipti, keibir tūstaryn Talǧat Batyrhanov taqyldap tūryp jatqa aitady. Ol kezde jazuǧa qūmartqan balalardyŋ işinde «Jalynǧa» köz salmaityny joq edi. Taǧy bir kurstasymyz – Mädi Öteǧalievtiŋ öŋirine taǧyp alǧan «SSSR Jurnalister odaǧynyŋ müşesi» degen jazuy bar tösbelgisi mysymyzdy basady. Özi bizden äldeqaida eresek. Ana tösbelgi ony odan saiyn eseitiŋkirep körsetedi. Al äri änşi, äri aqyn, äri seri Bauyrjan Üsenovtiŋ abyroi-bedeli bärinen joǧary. Sebebi, daiyndyq kursynda oqyp jürgende-aq önerimen közge tüsken ony qalaşyqtyŋ külli tūrǧyny jaqsy tanidy. Kerisinşe, bügingi Memlekettik syilyqtyŋ laureaty, asa talantty aqyn Gülnär Salyqbaeva däl sol tūsta eleusizdeu ǧana jürdi. Öleŋ jazatynyn da eşkimge bildire qoimady. Jūrttyŋ aldyna şyǧuǧa ūmtylmady. Kösile şabatyn kezi keiinirek...

Meniŋ osyndai köpşilikke belgili kurstastarymnyŋ arasynda ekpindi ekeudiŋ dauysy qattyraq şyǧatyn. Onyŋ biri – tün balasy ūiyqtamai, qalǧyp-şūlǧyp otyrsa da, maqalasyn bitirgenşe damyldamaityn Mūratbek Toqtaǧazin, ekinşisi – anau sekildi būrqyratyp jazbasa da, el işinde edäuir moiyndalyp ülgergen Änuarbek Äuelbekov. Būl ekeuiniŋ arasynda būrynnan qalyptasqan şyǧarmaşylyq bailanys bar. Sebebi, ol da, būl da qarşadaiyŋnan qalamyŋdy şyŋdaityn «Qazaqstan pioneriniŋ» bala tilşisi bolǧan. Oquǧa tüsken kezde bala tilşi bala tilşini alystan tanydy. Tanydy da, birin-biri qapsyra qūşaqtady. Şymyr da şiraq, äri törtbaq Toqtaǧazin aryq-tūryq Änuarbektiŋ qabyrǧasyn qausata jazdady. Özara «Öi, sen osyndai ekensiŋ ǧoi», – dep bir-birine süisinip qarap alady da, qaita qauyşady. Jatqan bir melodrama... Tegin spektakldi tamaşalap biz tūrmyz. Söitsek, olar üş-tört jyl boiy Semei jeri men Syr eliniŋ arasyn jalǧap, hat jazysyp tūrypty. Bir-birine Şoqan men Dostoevskii siiaqty ylǧi bir saǧynyşty da syrşyl hattar joldaǧan.

Toqtaǧazinniŋ eki aǧasynyŋ esimin enşilegenimen Änuarbek oqu bitirgenşe tynymsyz äriptesi sekildi redaksiialardy üzdiksiz jaǧalaǧan joq. Tipti redaksiia tügili jataqhanaǧa da jolamady. Daiyndyq kursynda birge oqyǧan dosy Eskendir Ertaev ekeui päter jaldap tūrdy. Ekeui de Jaŋaqorǧanda ösken. Ekeui de – birinen-biri ötken seri. Dombyrany şeber tartady. Bireui än salsa, ekinşisi tamsanyp otyrady. Bügingi tilmen aitqanda, «eki jūldyz». Özderi öleŋ-jyrǧa jüirik. Qysyr sözdiŋ qalyptasqan has mamany. Eskendirdiŋ qalada tūratyn Kala degen aǧasy bar. Demalys künderi sarylyp, sony kütip otyrsa, Änuarbek: «Qaraiǧanǧa qaraimyn Kala ma dep, Bes-alty som Eskendir ala ma dep», – dep ony şymşylap tūrady.

Sabaqqa köŋilderi qalaǧan kezde keledi. Jataqhanaŋa da, stipendiiaŋa da qyzyqpaidy. Qit etse «jataqhanadan şyǧaramyz, stipendiiadan qaǧamyz» dep qorqytatyn oqu ornynyŋ basşylaryna täueldi bolǧysy kelmeidi. Al eşkim olardy jaldap tūryp jatqan päterinen şyǧaryp jibere almaidy. Sabaqtan soŋ vagonnan jük tüsirip, aqşa tabady. Sol Änuarbek päterge tūrudyŋ qai jaǧynan da tiimdi ekenin ünemi däleldep baqty. Tamaǧyŋ toq. Bir. Jüris-tūrysyŋ erkin. Eki. Armansyz jazu jazasyŋ. Üş. Osyndai myqty dälelderin alǧa tartqan soŋ, soǧan erip, biz de jeliktik. Bir küni Talǧat Batyrhanov, Mūratbek Toqtaǧazin üşeumiz jataqhanadaǧy jyly ornymyzdy tastap, päterden bir-aq şyqtyq. Biraq jany siri ana ekeui sekildi kün köru oŋai emes eken. Aqyry qiyndyqqa şydai almai, eki-üş aidan soŋ it qūsap, ketken jerimizge qaityp oraldyq.

Student kezimizde Änuarbektiŋ el biletin eki laqap aty boldy. Birinşisi – «Kopchenyi», ekinşisi – «Qylqau». Özi keptirilgen balyqtai qaqpyş, ilmigen aryq edi. Eki aty da äli künge deiin aktualdylyǧyn joiǧan joq. Bükil denesi süieginiŋ tört-bes şegesine ilinip tūr. Soǧan qaramastan sondai taramys. Kez-kelgen jūmysty japyryp isteidi. Bala kezinde oŋbai qūlap, syndyryp alǧan ba, älde bireu jūlyp almaq bolyp, jūlqyp qalǧan ba, äiteuir bir qoly qisyq bitken. Jo-joq, endi esime tüsti, esekpen kökpar tartyp jürgende oŋbai jyǧylǧan. Sunaqatada jylqy jaǧy tapşy bolǧan soŋ esekti erttep mingen ǧoi. Biraq sol emenniŋ iir būtaǧy sekildi sol qolymen ketpen-kürek ūstaǧanda qoly tüzu bizdi jolda qaldyrady.

Qoly qisyq bolǧanmen, joly qisyq bolǧan joq. Qalamsaby da eşqaşan jantaiǧan emes. Qazaq jurnalistikasynda öz üni bar alymdy aqparatşy retinde qalyptasty. Qisyq qolyna qaǧazyn, tüzu qolyna qalamyn ūstap, ūlt qamyn joqtaǧan maqalalardy jii jazyp tūrdy.

Birde «Leninşil jastaǧy» aǧalarymyz Änuarbekke mynadai tapsyrma berdi. Teatrlardyŋ birinde robottardyŋ körmesi ötetin bolypty. Kädimgi adam keipindegi temir būiymdar zaldaǧy balalardyŋ aldynda öner körsetetin körinedi. Sonyŋ qalai ötkeni jöninde reportaj jazuy kerek. Biz ony syrttai kelemejdep külemiz. Ömirinde robot körmegen beibaq ne aitar eken?! Joq, tipti de qinalǧan joq. Jeti atasynan beri qūltemirmen birge ǧūmyr keşip kele jatqan adam sekildi, keldi de, maqalany būrqyratyp jazyp tastady.

Bir ainalyp soqsaq, qoljazbasyn oqyǧan basşylar ony äbden maqtap jatyr eken. Änuarbek jūrttyŋ qolpaştaǧanyn eleŋ qylmai, moiny qylqiyp, öz ornynda būiyǧyp otyr. Şynynda da ol reportajyn öte qyzyqty etip ūsynypty. Şap-şaǧyn ǧana dünie. Biraq birden eliktirip äketedi. «Şymyldyq syrtynan aiaǧyn apyl-tapyl basqan «temir balalar» şyǧa kelgende, naǧyz balalar zaldy sahnaǧa aiyrbastap jibere jazdady» dep bastapty. Maqala osylai basynan aiaǧyna deiin ädemi örilip otyrady. Balanyŋ janyn birden bauraidy. Qairan, «Qazaqstan pioneriniŋ» mektebi... Qysqa-nūsqa, artyq-auys söz joq. Osy maqaladan soŋ bizdiŋ Qylqaudyŋ redaksiiadaǧy bedeli kürt östi. Letuchkada ylǧi jaqsy jaǧynan atalady. Sodan Qylqau letuchkaǧa «letuchaia myş» sekildi qanatyn qomdanyp baratyn boldy.

Taǧy birde mynadai qyzyq oqiǧa boldy. Änuarbek qolyna «Sprint» lotereiasynyŋ biletin ūstap jür eken. Taŋerteŋ jūmysqa kele jatyp ala salǧan. Kädimgi «Ūtys joq» dep jazylǧan qūnsyz qaǧaz. «Ünemi alam, ünemi osylai», – dep azdap qamyǧyp tūr. «Qoi, būǧan quanyş syilamasaq bolmas». Älgi qūnsyz qaǧazdy «Leninşil jastyŋ» suretşisi Vladimir Cherdansev lezde baqytty biletke ainaldyrdy. Ol lezde «Volga» maşinasyn ūtqan bolyp şyǧa keldi. Ol kezde «Volga» – kölik ataulynyŋ töresi. «Qylqau, mä, biletiŋ. Endi tek qūttyqtaulardy qabyldap otyra ber. Keşke deiin qaisarlyqpen şyda», – dep, aiaq astynan tabylǧan «nesibesin» qolyna ūstatyp kettik.

Onymen de tynbadyq. Gazettiŋ blankasyn alyp, «Leninşil jastyŋ» tilşisi «Volga» ūtty!» degen maqala daiyndadyq. Şekesine tiisti mälimetterin, tehnikalyq ölşemderin körsetip, sekretariatqa äkep, şiyryp tastadyq. Sekretariattyŋ senbeske lajy joq. Töbesinde bas redaktor Uälihan Qalijannyŋ qoly tūr. Meniŋ Uälihan aǧamnyŋ qolyn ainytpai qoiudan oŋai närse joq. Tompityp «U» ärpin beineleisiŋ de, qūiryǧyn oŋ jaqqa qarai bir süiketip jiberesiŋ. Boldy. Gazet baspahanadan şyqqanşa qai zaman?! Sälden soŋ baramyz da alyp tastaimyz. Mūndai tapqyrlyqqa Uäkeŋniŋ özi de riza bolmaq.

Sodan dünie gül jainap sala berdi. Qūttyqtauşylar aǧylyp kelip jatyr. Jetinşi qabatqa astyŋǧy alty qabattyŋ, üstiŋgi eki qabattyŋ jurnalisteri tügelge juyq kirip-şyqty. Bäri de şyn quanyp jür. Özi päterde tūratyn, özi köp balaly jurnalistiŋ oida-joqta maşina ūtyp aluy degen... Änuarbektiŋ aldyndaǧy şoqpardai kök telefon eki iininen demalyp tūr. Jurnalist oljaǧa keneldi degen habar jerde jata ma, on toǧyz oblys tügel qūlaqtandy. Aǧaiyn-tuys, qūrby-qūrdas, dos-jaran... Osy küngi talaidy dürliktiretin «Rozygryş» baǧdarlamasy mūnyŋ qasynda sadaǧa ketsin!

Bir kezde külli Almatyny qūşaǧyna syiǧyzyp, fototilşi Rahymbai Hanaliev keldi jūmysqa. Oǧan jigitter jalma-jan sekretariatta jatqan «materialdy» körsetti. Oŋ jaq şekesine «suretimen berilsin» dep, belgi qoiylypty. Aqköŋil Rahymbai aǧamyz Änuarbekti ertip, dereu tömenge qarai qūldilaidy. Esik aldynda kerilip tūrǧan aq «Volganyŋ» bireuiniŋ qasyna Änuarbekti tūrǧyzyp qoiyp, qaita-qaita suretke tüsiredi. «Nege tüsirip jatyrsyŋ?», – dep sūraǧandarǧa: «Inim ǧoi meniŋ. «Volga» ūtty, pochti tuǧan inim», – dep marqaiady. Bireudiŋ quanyşyn öz quanyşyndai köretin qairan aǧamyz, söitip, şalqyp sala beredi. Redaksiiany küzetetin milisionerlerge deiin aityp, süiinşi sūraidy. Suretti jedel şyǧaryp, Änuarbektiŋ qolyna ūstatady.

Äbden esi şyǧyp, yrjalaqtap jürgen Änuarbekti qaidam, osy jobanyŋ bas rejisseri bolsam da, aq «Volgany» ūtqanymyzǧa özim de senip qalyppyn. Köptiŋ yqylasy mūnyŋ oiyn ekenin ūmyttyryp jiberdi-au deimin. Endi osynau kökke köterilgen köŋildi päseitu qiynnyŋ qiyny edi. Keş batty. Jūmystan qaitatyn uaqyt boldy. Jūrt qaita-qaita qūttyqtap, jönine ketti. Bölmede qiialdaǧy «Volgamyzben» birge Änuarbek ekeumiz ǧana qaldyq. Syrtqa şyǧaiyq desek, kütip tūrǧan köliktiŋ joq ekeni esimizge tüsip, jüregimiz syzdaidy. Üige «Volga» minip keledi dep Äneşti kütip otyrǧan Jaziraǧa ne betimizdi aitamyz? Qūrsyn, endi büitip oinamaspyz...

Aldymen oblystyq gazetterine «Jurnalist «Volga» ūtty» dep qūttyqtau beremiz dep, şala bülinip jatqan Taldyqorǧandaǧy Talǧat pen Selinogradtaǧy Mūratbekke telefon şaldyq. Sosyn köliktiŋ köŋilimizdegi armanymyz ekenin halyqqa birtindep estirttik. Bireu küldi, bireu keiidi, bireu tildedi... Biraq bäribir işimiz älem-jälem. Sodan Änuarbektiŋ köŋilin aulaǧymyz kelip, dosymyzdyŋ atynan «Aq «Volga» degen äzil öleŋ şyǧardyq. Sebebi, merekelik köŋil-küidi odan äri qarai jalǧau kerek boldy. Būl öleŋniŋ şumaqtary osy maqalanyŋ ön boiynan tabylady. El işinde keŋ taralǧan änderdiŋ biriniŋ äuenine salyp, dombyramen aitqanda, jūrtşylyq qosyla şyrqaityn. Bizdiŋ buyn «Leninşil jastan» ketkenşe būl ändi aitudan jalyqqan joq-ty. Äsirese, «Armanym asqaq edi, mūratym bai, Būl baqyt mäŋgi mende tūratyndai. Qasymnan şyrq üiirilip şyqpai jürip, Suretke tüsirgen-di Rahymbai» degen joldar saǧynyşqa ainalǧan köp künderimizdi eske salady...

Onyŋ esesine, Änuarbek keiin köliktiŋ talaiyn erttep mindi. Al özi aqparattyŋ aq «Volgasy» sekildi jüirik jurnaliske ainaldy. Aq «Volganyŋ» zamanynda jaǧymdy habarlardyŋ köbirek bolǧany sekildi, bizdiŋ keiipkerimiz de jurnalistikanyŋ imandylyq qaǧidattaryn berik ūstanady. Sanaǧa säule tüsiretin ruhani närselerdi ǧana jazady. Qazirgidei atys-şabysqa toly alqyn-jūlqyn aqparattan alty qyrdy ainalyp qaşady.

Onyŋ aqparat keŋistiginde körinui «Leninşil jas» («Jas alaş») gazetine qyzmetke tūruynan bastaldy. Sol jyldarda osy gazette bizdiŋ kurstyŋ alty tülegi birge jūmys istedik. Nūrjamal Baisaqalova, Ǧalymjan Meldeşov, Jaqsylyq Moldaqūlov, Dosymhan Qapasov, Änuarbek Äuelbekov jäne men. Osy aspandap ūşqan alty qazdyŋ qai-qaisysy da keiin qonar jerin tapty. Solardyŋ işinde jurnalistikada taban audarmai kele jatqany – Änuarbek pen Nūrjamal. Biraq sol bilikke beiimdeu Nūrjamaldyŋ ilgeride Jarkenttegi Pionerler üiinde qyzmet istep, jetkinşekterdiŋ qamyn, audandyq atqaru komitetinde qyzmet istep, halyqtyŋ qamyn oilaǧany bar. Ol barǧan mekemesi tarap kete bergen soŋ, gazetke qaityp oralǧan. Sonda baiaǧy altaudyŋ işinen aqparattyŋ aulasynan ūzamaǧan Änuarbek qana bolyp şyǧady.

Sol altauymyzdyŋ arasynda köp ündemeitinimiz Jaqsylyq edi. Aqyry ol öŋşeŋ ündemeitinder jūmys isteitin mekemege auysyp ketti. Al şyndap ündemeu qajet bolsa, tastai qatyp qalu jaǧynan Änuarbekke eşqaisymyz jete almaitynbyz. Baiaǧyda student kezimizde Qostanaidyŋ bir sovhozynda auyl şaruaşylyǧy jūmystarynda jürgenimizde, Änuarbek ekeumiz bästestik. Bäske ne tikkenimiz esimde joq. Biraq onyŋ şarty boiynşa, eşkimmen til qatyspauymyz kerek. Iаǧni, taza mylqau bolu. Aŋdausyzda söilep qoiǧan adam oŋbai ūtylady. Söilegeniŋ ne, artyq-auys dybysqa eleŋ etken adam jeŋiledi. Sodan ol melşidi de qaldy. «E, baiǧūs-ai, öziŋ Qylqau ediŋ, endi tipti mylqau boldyŋ-au», – deimin. Ärine, işimnen.

Men bolsam, änşeiinde işim tolyp jüretin adammyn, söilegim kelip şydamai ölip baram. Qalyŋ qaraǧaidyŋ arasyna baryp, Talǧat Batyrhanovty tauyp alyp, armansyz qauqyldasyp kelem. Būl bir taza partizan. Meniŋ būlbūldai sairap ketkenimdi jan balasyna bildirmeidi. Qaityp kelsem, Qylqauymda äli ün joq. Tipti ömiri söilep körmegen adamdai tymsyraiyp, jūmysyn istep jür. Tu syrtynan kelip, bos şelekti qaŋǧyr etkizemiz. Eleŋ etpeidi. Dauysy aşy qyzdardyŋ biri baiqamaǧan bolyp, baj ete qalady. Änuarbektiŋ şaruasy joq. Alysta tūryp, kartop laqtyramyz. Basyna tise de bylq etpeidi. Kädimgi Aqan seriniŋ mylqau balasy Yban siiaqty ormanǧa qarap, oiǧa batyp otyra beredi. Osynyŋ özi şynymen mylqau bolyp qalǧan joq pa?!

«Äi, Qylqau, qoi, jaman yrym bastama, qait raiyŋnan, söile, jyrau!», – dep Talǧat mämilegerlikke birneşe ret baryp, tauy şaǧylyp keldi. Arandatuşylyq äreketimizdiŋ bäri de sätsiz aiaqtaldy. Aqiqatyn aitaiyq, būl kezde Änuarbektiŋ osydan bes-alty saǧat būryn kädimgidei söilep jürgen kezin saǧyna bastaǧan edik. Sodan soŋ şydamai qasyna bardym da, qūlaǧyna: «Qazaq-sovet mylqaulary jasasyn!», – dep sybyr ettim. Ol aŋyryp tūryp qaldy da, birden: «Sen jeŋildiŋ!», – dep aiqailap jiberdi. Qūrsyn, jeŋilsem jeŋileiin, äbden jalyǧyp kettim.

Şynynda da, ol köp ündemei, jūmysyn istegendi ǧana biledi. Köbine elden oqşaulanyŋqyrap jüredi. Sondyqtan da «Möldir būlaq» jurnalynyŋ bas redaktory Janastan Kuchukova ol turaly jazǧan maqalasynda «Ündemei jürip ülgeretin Änekeŋ» degen tirkesti qoldandy. Onyŋ ündemegeninen, dau-damaiǧa aralaspaǧanynan ūlt jurnalistikasy tek qana ūtady.

Keiipkerimiz qazaqtyŋ eŋ beldi basylymdarynyŋ mektebinen ötti. Äsirese, jas küninen qamau terin alǧan «Leninşil jastyŋ» jöni bölek. Būl gazetke on alty jyl bas redaktor bolǧan Seidahmet Berdiqūlovtyŋ tälımdı tärbiesiniŋ şet-jaǧasyn kördi. Mädeniet bölimi men student-jastar böliminiŋ tilşisi retinde jastar gazetine jaŋa lep äkeldi. Oqu oryndary men jataqhanalarda talai qyzyqty pikirtalastar ötkizdi. Ony qyzyl tildiŋ maiyn tamyzyp jazyp, oqyrmanǧa tartymdy etip ūsyna bildi. «Jas alaştan» soŋ «Qazaq ädebietine» auysty. Keiinirek «Egemen Qazaqstan», «Türkistan», «Dala men qala», «Ädebiet aidyny» gazetterinde şeberligin şyŋdady.

Toqtaŋyz, ol tek gazetpen şektelip qalǧan joq. Eki ǧasyrdyŋ toǧysynda eki-üş jyl boiy qolyna mikrofon ūstaǧany bar. Būǧan sebep bolǧan özin jas küninen jaqsy biletin Qainar aǧasy edi. Jalpy, Qainar Oljai «Habar-2» telearnasyna direktor bolǧan kezde orta buynnyŋ qūdaiy berdi. Būryn gazettiŋ mektebinen ötken, qalamy jüirik jurnalister jaŋa telearnaǧa şaqyryldy. «Leninşil jasta» birge qyzmet atqarǧan äriptes aǧasy taŋdaǧan jigitterdiŋ işinde Änuarbek te bar-dy... Kele sala, «Keşe ǧana ornalastym «Habarǧa», «Habar» mendei korrespondent tabar ma?!», – dep qūlşynyp iske kiristi.

Jaŋalyqtar qyzmetine būrynǧy gazetşiniŋ tigizer paidasy köp eken. Qūnarly tilmen, jatyq stilmen jazylǧan siujetter efirden öte bastady. Ädette jas jurnalister mätin daiyndaǧanda bas ärip, tynys belgi degenderiŋe pysqyryp ta qaramaidy. Äiteuir özderi tüsinse boldy. Sol küiinde montaj jasaityn bölmege baryp, oqi salady. Änuarbek siiaqty saqa jurnalister solardyŋ bir qainauy işinde tūrǧan şiki dünielerin şiratyp beredi. Qainar Oljai telearnaǧa jastarǧa qosa aǧa buyn men orta buynnyŋ ökilderin tartty. Söitip, üş buynnyŋ bir-birimen sabaqtastyǧyn qalyptastyrdy. Aldyŋǧy eki buyn keiingi ūrpaqtyŋ tälimgeri boldy da şyqty. Sol tūsta mätindi öŋdeuge erekşe üles qosqandardyŋ biri – osy Änuarbek edi.

Säl keiinirek ol «Solai bolǧan» degen habarlar seriiasyn daiyndady. Bir kezde eldi eleŋ etkizgen tosyn oqiǧalardyŋ astaryna üŋildi. Mäselen, onyŋ «Akademiktiŋ aqyrǧy sapary» degen telematerialy ūşaq apatyna ūşyraǧan äigili seleksioner ǧalym Kärim Myŋbaevqa arnaldy. Jūmbaq apattyŋ jai-japsaryn anyqtauǧa tyrysty. Söitip, ündemeitin Änuarbek ünsiz jatqan birqatar derekterge til bitirdi.

Ädette, gazettegi jūmysyn sekretariattan bastaǧan jurnalister bölimge auysqanşa asyǧady. Sebebi, redaksiianyŋ jüregi sanalatyn sekretariattyŋ tirşiligi tynymsyz. Mūndaǧy kündelikti şaruanyŋ qainap jatatyny öz aldyna, keŋ bölme kelimdi-ketimdi adamnan bosamaidy. Jalpy, sekretariat – gazet-jurnaldyŋ bükil materialy jinaqtalǧan eŋ qūndy bölmesi. Sondyqtan oǧan qyzmetkerlerden basqa eşkim aiaq baspauǧa tiis. Biraq «İt qoryǧan jerge öş» degendei, el-jūrttyŋ jinalatyn, tipti kim köringenniŋ keletin jeri – osy. Solar jaiǧasyp alyp, mūrnyna su jetpei jatqan maketşilerdi qazaqy keŋ qoltyq äŋgimege tartady. Osydan soŋ sekretariatta kimniŋ jūmys istegisi keledi deisiŋ.

Jūrt östip sekretariattan qaşyp qūtyla almai jürse, Änuarbek bastyǧyna baryp, sekretariatqa qyzmetke auysuǧa sūranǧan ǧoi. «Qazaq ädebieti» gazetiniŋ bas redaktory, ataqty jazuşy Oralhan Bökei onyŋ tehnikalyq jūmystardyŋ qyr-syryn meŋgersem dep niet bildirgenine qatty quanypty. «Mynauyŋ qyzyq oi eken, öz basym jüz paiyz qoldaimyn», – depti. Sodan ol iske kirisedi. O bastan qaǧaz qattauǧa öte ūqypty edi. Alfavit boiynşa konvertterdi qatarlastyryp qoiyp, fotosuretterdiŋ kartotekasyn jasaidy. Būryn şaşylyp jatatyn dünielerdi retke keltirip, jūmysty oŋtailandyrady.

Oraǧaŋnyŋ «Sekretariat – bizdiŋ operasiialyq üstelimiz. Būl jerde jūrt köp jinalyp, jūmysqa kedergi keltirmeui kerek», – degenine qaramastan, basylymnyŋ qonaqjailyq dästüri eşqaşan tolastamaidy. Änuarbek sol u-şudyŋ işinde otyryp, gazettiŋ maketin syzady. Syzuǧa da qoly epti edi. Soǧan sai basylym betteri jūtynyp şyǧa bastady. Sekretariattaǧy täjiribesi būdan keiin atqarǧan qyzmetterine septigin tigizdi.

Qanşa jerden bezendiru isin meŋgerip alsa da, oqyrmanǧa jurnalistigi arqyly köbirek tanylǧanyn aituǧa tiispiz. Özi qyzmet istegen basylymdarda zamanyna sai ötkir mäseleler köterip, ärqaisysynda airyqşa iz qaldyrdy. Äsırese, bilim mäselesin köbirek köterdi. Ol osy salanyŋ jai-küiin öte jaqsy biletin. Sebebi, otyzdan endi ǧana asqan şaǧynda jeti balanyŋ äkesi bolyp ülgerdi. Sol balalary jyl qūrǧatpai birinen soŋ biri mektepke baryp jatty. Ömirden erte ketken tūŋǧyşy Dinarasynan keiingi perzentteri oǧan büginde nemere süigizip otyr. Sondyqtan mektep pen balabaqşanyŋ jaiyn Äneş bilmegende, kim bilmek?!

Auyzeki sözge öte ūtqyr. Studenttik kezimizde Änuarbektiŋ är jerde aitqan sätti tirkesteriniŋ özi jetip artylady. Birde basqa oqu orny jastarynyŋ basqosuyna bardyq. Biz köp ūzamai özge bir jerge ketuimiz kerek, al myna keşti de qimai tūrmyz. Sonda Änuarbek aitty: «Endi ne bolsa da şydaiyq. Artymyzda araq qaldy dep alaŋdamai keteiik». Mūndai tapqyrlyq onyŋ jurnalistikasyn da alǧa süiredi. Qyzyqty derekterdi tabuyna, ony oinatyp beruine jol aşty.

Keiipkerimiz qazir «Almaty aqşamy» gazeti bas redaktorynyŋ orynbasary bolyp qyzmet isteidi. Jaqsy aǧa, jaŋaşyl basşy Qali Särsenbaidyŋ janynan jaily tūraq tapty. Köŋili keŋ, peiili zor Qalaǧaŋ talai basylymnyŋ dämin tatqan ony «Aqşamnyŋ» altyn qazyǧyna bailady da tastady.

Keiingi jyldarda ol būrqyratyp öleŋ jazdy. Birneşe jyr jinaqtaryn şyǧardy. Ony aitasyŋ, tipti än jazatyn boldy. Birqatar änderin esimi elge belgili änşiler aityp jür. Biraq nege ekenin bilmeimin, öz basym aqyn Änuarbek pen sazger Änuarbekke qaraǧanda jurnalist Änuarbekti äldeqaida artyq körem.

Sirä, «Qūdai-ai, qoiǧan dekanǧa täueldi etip, Dep jylap jür Änuarbek Äuelbekov», – dep öleŋdetip tūratyn sonau student kezden serik etken negizgi käsibin baǧalaǧanym şyǧar... Aqparattyŋ aq «Volgasy» ony äli de biraz jerge jetkizetinine eş kümändanbaimyn.