6 shilde, týǵan kúni qarsańynda birqatar mártebesinen aırylǵan eks-prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń Aleksandr Lýkashenkomen Qazaqstan - Belarýs qatynasyn talqylaǵanyn depýtattar qalaı baǵalady?
Reseıdegi «Prıgojın búliginen» keıin Qazaqstannyń eks-prezıdenti Nursultan Nazarbaevpen Belarýstiń ázirgi prezıdenti Aleksandr Lýkashenkonyń eki el qatynasy jáne halyqaralyq máseleni talqylaǵany habarlanǵan.
Bul Lýkashenkonyń Pýtın - Prıgojın ortasyndaǵy araaǵaıyndaǵynan keıin nazarǵa erekshe shaldyqqan. Sońynan Qazaqstan Syrtqy ister mınıstrligi osy shamshyldyqtyń gradýsyn tómendetý úshin Qazaqstan-Belarýs qarym-qatynasy tek Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev pen Aleksandr Lýkashenkonyń arasynda talqylanýy múmkin degen málimdeme jasaýǵa májbúr boldy.
Is basynda prezıdenti turǵanda zeınettegi adamnyń eki eldiń qarym-qatynasyn talqylaýyn qoǵam da edáýir synaǵan. Osy suraqty májilis depýtattary – Edil Jańbyrshın, Jıgýlı Daırabaev, Rýslan Berdenovke qoıyp edik.
Bir qyzyǵy olar kúmiljip, «eski dostar retinde sóılesken shyǵar» dep naqty jaýap bermedi. Tek Erlan Saırov qana «Toqaevtan basqa Qazaqstannyń ustanymyn Syrtqy ister mınıstri ǵana aıta alady» dep aıtýǵa batyly jetti. Al Rınat Zaıtov bolsa, áriptesterimen salystyrǵanda ótkirleý oıyn jetkizdi.
– Zeınettegi Nazarbaevtyń Qazaqstan men Belorýsııanyń qatynasyn talqylaýǵa qaqysy bar ma?
– Joq! Zeınettegi adam jeke dosy retinde burynǵy qatym-qatynas aıasynda áńgimelese alady. Al resmı zeınettegi adam memlekettiń kózqarasyn nemese memlekettiń baǵytyn ashyq aıtýǵa eshqandaı qaqysy joq.
– Lýkashenko buǵan deıin Toqaevqa tıse sóılegen bolatyn. Belarýs basshysynyń Nazarbaevqa habarlasýy prezıdentti tuqyrtqany emes pe?
– Bilmeımin. Menińshe bılikte uzaq jyl otyrǵan Lýkashenko bolsyn, Nazarbaev bolsyn, olardyń kózqarasy basqa sııaqty. Basqalarmen salystyrǵanda olar birin-bir jaqsy túsinýi múmkin. Sodan keıin sóılesetin shyǵar. Eger keıbir eldiń prezıdenti tarapynan bizdiń eldiń prezıdentine syn, renish aıtylyp jatsa, demek,bizdiń Prezıdent bizdiń upaıymyzdy jibergen joq degen sóz.
– Eks-prezıdent belsendiligin anda-sanda kórsetip qoıady. Onyń qaıta bılikke kelýi, nemese bılikke aralasý yqtımaldyǵyn qalaı baǵalaısyz?
– Qazaqta «Kóshken adam jurtqa ókpeshil keledi» degen sóz bar. Áli de bolsa bir nársege áser ete alamyn dep oılaıtyn shyǵar. Biraq ár nárse óz ýaqytymen ǵoı.
– Keıbir adamdar «Toqaev asyqpaı sheshim qabyldaıdy» dep jatady. Osy asyqpaı sheshim qabyldaýdyń saldary aýyr bolyp júrmeı me?
– Bul máseleniń eki ushy bar. Kelisip istelgen iste «áttegen-aı» az bolady. Ekinshiden, prezıdent baıaý qozǵalyp otyrǵan joq, oryndaýshylar óte baıaý qozǵalyp otyr. Kez kelgen tapsyrmany, baǵdarlamany sıyrquıymshaqtandyrady. Sondyqtan qazir «batyl qımyldaımyz» dep belden basamyz deýdiń ózi qaýipti. Óıtkeni ár kimniń kózdegen oıy men maqsaty bar. Ony da joqqa shyǵarýǵa bolmaıdy. Belgili bir toptarǵa jumys istep otyrǵan tulǵalar bar, olar bir jerden shı shyǵaryp «Samaýrynnan sý aqty» dese «Samarqandy sý aldy» dep eldiń ishindegi bir tutastyqqa syzat túsirý úshin paıdalanýy múmkin. Árıne bizdiń ishimde de aıtqymyz keletin kóp nárse bar. Biraq oıbaımen emes, jaı-jaımen sheshýge tyrysyp otyrmyz.
Serik Joldasbaı
«Adyrna» ulttyq portaly