6 şılde, tuǧan künı qarsaŋynda bırqatar märtebesınen airylǧan eks-prezident Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ Aleksandr Lukaşenkomen Qazaqstan - Belarus qatynasyn talqylaǧanyn deputattar qalai baǧalady?
Reseidegı «Prigojin bülıgınen» keiın Qazaqstannyŋ eks-prezidentı Nūrsūltan Nazarbaevpen Belarustıŋ äzırgı prezidentı Aleksandr Lukaşenkonyŋ ekı el qatynasy jäne halyqaralyq mäselenı talqylaǧany habarlanǧan.
Būl Lukaşenkonyŋ Putin - Prigojin ortasyndaǧy araaǧaiyndaǧynan keiın nazarǧa erekşe şaldyqqan. Soŋynan Qazaqstan Syrtqy ıster ministrlıgı osy şamşyldyqtyŋ gradusyn tömendetu üşın Qazaqstan-Belarus qarym-qatynasy tek Qazaqstan Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev pen Aleksandr Lukaşenkonyŋ arasynda talqylanuy mümkın degen mälımdeme jasauǧa mäjbür boldy.
Is basynda prezidentı tūrǧanda zeinettegı adamnyŋ ekı eldıŋ qarym-qatynasyn talqylauyn qoǧam da edäuır synaǧan. Osy sūraqty mäjılıs deputattary – Edıl Jaŋbyrşin, Jiguli Dairabaev, Ruslan Berdenovke qoiyp edık.
Bır qyzyǧy olar kümıljıp, «eskı dostar retınde söilesken şyǧar» dep naqty jauap bermedı. Tek Erlan Sairov qana «Toqaevtan basqa Qazaqstannyŋ ūstanymyn Syrtqy ıster ministrı ǧana aita alady» dep aituǧa batyly jettı. Al Rinat Zaitov bolsa, ärıptesterımen salystyrǧanda ötkırleu oiyn jetkızdı.
– Zeinettegı Nazarbaevtyŋ Qazaqstan men Belorusiianyŋ qatynasyn talqylauǧa qaqysy bar ma?
– Joq! Zeinettegı adam jeke dosy retınde būrynǧy qatym-qatynas aiasynda äŋgımelese alady. Al resmi zeinettegı adam memlekettıŋ közqarasyn nemese memlekettıŋ baǧytyn aşyq aituǧa eşqandai qaqysy joq.
– Lukaşenko būǧan deiın Toqaevqa tise söilegen bolatyn. Belarus basşysynyŋ Nazarbaevqa habarlasuy prezidenttı tūqyrtqany emes pe?
– Bılmeimın. Menıŋşe bilıkte ūzaq jyl otyrǧan Lukaşenko bolsyn, Nazarbaev bolsyn, olardyŋ közqarasy basqa siiaqty. Basqalarmen salystyrǧanda olar bırın-bır jaqsy tüsınuı mümkın. Sodan keiın söilesetın şyǧar. Eger keibır eldıŋ prezidentı tarapynan bızdıŋ eldıŋ prezidentıne syn, renış aitylyp jatsa, demek,bızdıŋ Prezident bızdıŋ ūpaiymyzdy jıbergen joq degen söz.
– Eks-prezident belsendılıgın anda-sanda körsetıp qoiady. Onyŋ qaita bilıkke keluı, nemese bilıkke aralasu yqtimaldyǧyn qalai baǧalaisyz?
– Qazaqta «Köşken adam jūrtqa ökpeşıl keledı» degen söz bar. Älı de bolsa bır närsege äser ete alamyn dep oilaityn şyǧar. Bıraq är närse öz uaqytymen ǧoi.
– Keibır adamdar «Toqaev asyqpai şeşım qabyldaidy» dep jatady. Osy asyqpai şeşım qabyldaudyŋ saldary auyr bolyp jürmei me?
– Būl mäselenıŋ ekı ūşy bar. Kelısıp ıstelgen ıste «ättegen-ai» az bolady. Ekınşıden, prezident baiau qozǧalyp otyrǧan joq, oryndauşylar öte baiau qozǧalyp otyr. Kez kelgen tapsyrmany, baǧdarlamany siyrqūiymşaqtandyrady. Sondyqtan qazır «batyl qimyldaimyz» dep belden basamyz deudıŋ özı qauıptı. Öitkenı är kımnıŋ közdegen oiy men maqsaty bar. Ony da joqqa şyǧaruǧa bolmaidy. Belgılı bır toptarǧa jūmys ıstep otyrǧan tūlǧalar bar, olar bır jerden şi şyǧaryp «Samaurynnan su aqty» dese «Samarqandy su aldy» dep eldıŋ ışındegı bır tūtastyqqa syzat tüsıru üşın paidalanuy mümkın. Ärine bızdıŋ ışımde de aitqymyz keletın köp närse bar. Bıraq oibaimen emes, jai-jaimen şeşuge tyrysyp otyrmyz.
Serık Joldasbai
«Adyrna» ūlttyq portaly
