الەمدە 200-دەن استام مەملەكەت بار دەپ ەسەپتەلەدى، ولاردىڭ ىشىندە الەمگە ىقپالىن جۇرگىزىپ وتىرعان قۋاتتى مەملەكەتتەر دە بار. باستى كورسەتكىش جەر كولەمى نەمەسە حالىق سانى ەمەس، ەكونوميكالىق قۋاتى دەپ ەسەپتەسەك، وندا كوش باسىندا، ارينە، امەريكا قۇراما شتاتتارى تۇر. سوندىقتان دا الەم اقش-قا قارايدى، ونداعى دەموكراتيا، مەملەكەت قۇرىلىمى، كونستيتۋتسياسى، ت.س.س. باسقا كوپتەگەن ەلدەرگە ۇلگى، كوپ ەلدەر سولارعا قاراپ بوي تۇزەيدى. ونداعى ءجۇرىپ جاتقان پروتسەسستەر سوندىقتان دا ەشكىمدى بەي-جاي قالدىرمايدى، ادامدار اراسىنداعى ۇساق-تۇيەك قارىم-قاتىناستىڭ ءوزى باسقالار ءۇشىن ۇلكەن ماڭىزعا يە بولىپ شىعا كەلەدى.
ارينە، ەش مىنسىزدىك تەك قۇدايدىڭ قۇدىرەتىندە عانا، باسقالار، ونىڭ ىشىندە دەموكراتياسىنىڭ دامىعانىنا 200 جىلدان استام ۋاقىت وتكەن اقش-تا دا، ونىڭ كونستيتۋتسياسىندا دا كەمشىلىكتەر بار ەكەن. ول وتكەن جىلى وتكەن پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا ايقىن كورىنىپ قالدى. ولاي بولۋى مۇمكىن ەمەس دەپ ەسەپتەلىپ كەلگەن اقش-تىڭ وزىندە ديكتاتورلىققا بەيىم، ءتىپتى راسيستىك كوزقاراسىنا دەر كەزىندە ەشكىم جەتكىلىكتى ءمان بەرە قويماعان كەيبىرەۋلەر پرەزيدەنتتىك لاۋازىمعا ءوتىپ كەتە جازدادى. ونىڭ سالدارىن جەڭۋ دە وڭايلىققا تۇسپەيتىنى ەندى بەلگىلى بولا باستادى. ونى قازاق "ادام الاسى ىشىندە" دەپ ءبىر-اق تۇيىندەپتى.
اڭگىمە وتكەن جىلعى قاراشادا وتكەن سايلاۋ تۋرالى - ول جونىندە باق-تاردا از جازىلعان جوق. سايلاۋدىڭ كۋلميناتسيالىق شەگى - ترامپ جاقتاستارىنىڭ 6 قاڭتارداعى كاپيتولي عيماراتىنا شابۋىلىمەن اياقتالعانى بەلگىلى. بۇل اقش-تىڭ جاڭا تاريحىندا بۇرىن-سوڭدى بولماعان ۇلكەن تراگەديالىق وقيعا بولدى. قازىرگى كەزدە وسى وقيعانى تەرگەۋ، شابۋىلعا قاتىسقانداردان جاۋاپ الۋ، تاعىلعان كىناسىنا سايكەس سوتتاۋ، ت.س.س. اقش قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى تاراپىنان ءجۇرىپ جاتىر. سونداي-اق كونگرەسستىڭ وكىلدەر پالاتاسى دا دەربەس كوميسسيا قۇرىپ، لاۋازىمدى تۇلعالاردان جاۋاپ الىپ جاتقانى بەلگىلى. جاقىندا وكىلدەر پالاتاسىنىڭ سپيكەرى نەنسي پەلوسيدىڭ اقش قارۋلى كۇشتەرى شتاب باستىقتارىنىڭ بىرىككەن كوميتەتىنىڭ باسشىسى مارك ميلليمەن قاڭتاردا تەلەفونمەن سويلەسكەنى جاريالاندى.
پەلوسي:
"ايتىپ وتىرمىن عوي سىزگە، ونىڭ (ترامپتىڭ) اينالاسىنداعىلار ونىڭ كاپيتوليگە شابۋىلىن دا توقتاتا المادى، سوندا ونىڭ ويىندا تاعى نە بار ەكەنىن كىم بىلەدى ءتىپتى؟ اق ۇيدە ونىڭ جالپيعان ك...ءنىن سۇيگەننەن باسقا جۇمىس جاسايتىن بىرەۋ قالدى ما؟ ول جىندى عوي تازا. ونىڭ ەسى اۋىسقانىنا ءبىرتالاي ۋاقىت بولدى".
شتاب باستىعى ميللي:
"سپيكەر حانىم، مەن سىزبەن تولىقتاي كەلىسەم".
سول كۇندەردە ميللي ءىس جۇزىندە ارميانى باسقارۋدى ءوز قولىنا العان ەدى (ويتكەنى ترامپ تاعايىنداعان قورعانىس ءمينيسترى نەيترال پوزيتسيا ۇستاندى). ميللي رەتىن تاۋىپ ترامپتى يادرولىق كنوپكاعا جاقىنداتپادى، پرەزيدەنتتىگىنىڭ سوڭعى كۇندەرىندە قىتاي مەن يرانعا يادرولىق سوعىس اشپاۋى ءۇشىن قولىنان كەلگەننىڭ ءبارىن دە جاسادى، قىتايعا تەلەفون سوقتى، اق ءۇيدى تاستاپ شىعۋدان باس تارتتى. ويتكەنى ترامپ قولىنان كەلگەننىڭ ءبارىن دە جاسادى، اتاپ ايتقاندا ءاربىر رەسپۋبليكاشىل گۋبەرناتورعا تەلەفون سوعىپ، سايلاۋ قورىتىندىسىن ءوز پايداسىنا بۇرمالاۋدى تالاپ ەتتى، جوعارعى سوتقا دەيىن جەتىپ ودان ۇتىلدى، باس پروكۋروردى بوپسالادى، اقىرىندا داۋىس بەرۋ قورىتىندىسىن بەكىتەر كۇنى كاپيتوليگە شابۋىل جاساپ، مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساۋعا ارەكەتتەندى. يادرولىق سوعىس دەيسىز بە؟ ول ونى دا جاساۋى مۇمكىن ەدى.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
