(بۇگىن – كۋالىكسىز كانديدات، ديپلومسىز دوكتور، اتاقسىز اكادەميك پازىل دوسىمىزدىڭ تۋعان كۇنى)
قاي عىلىمدا دا، اتاق-دارەجەسىنەن ات ۇركەتىن ايگىلى عالىمداردىڭ ءوزى اتتان ءتۇسىپ، ارنايى سالەم بەرەتىن اسا ابىرويلى ادامدار بولادى. ول ادامنىڭ ءتىپتى عىلىمي اتاعى بولماۋى دا مۇمكىن. بولعان كۇننىڭ وزىندە سونىڭ ەڭ جوعارى دەڭگەيى ەمەس... بىراق سوعان جۇرتتىڭ ءبارى شەتىنەن قۇلدىق ۇرىپ تۇرادى. نەگە؟ سەبەبى ول عىلىمنىڭ ءوز وكىلى ەكەنىن وزگەلەرگە باياعىدا-اق مويىنداتىپ قويعان. سەن دە، ول دا، مەن دە، ءبارىمىز دە ونىڭ مىقتى ەكەنىن سەزەمىز. سەزەمىز دە سۇيسىنەمىز. سۇيسىنەمىز دە سونىڭ توڭىرەگىنەن شىرق ءۇيىرىلىپ شىقپايمىز.
ونداي عيبراتتى عالىمدار بارشىلىق. الىسقا ۇزاماي-اق، ءتىل مەن ادەبيەتتىڭ، تانىم مەن تاريحتىڭ اينالاسىن تۇگەلدەپ كورەيىكشى. مۇحتار ماعاۋين مەن قۇلمات ومىراليەۆتى، قايىم مۇحامەتحانوۆ پەن قابيبوللا سىديىقوۆتى، ايقىن نۇرقاتوۆ پەن بۇركىت ىسقاقوۆتى، ءاسىلحان وسپانۇلى مەن بالامەر ساحاريەۆتى، سەيدىلدا ورداليەۆ پەن ۇشكىلتاي سۇبحانبەردينانى، سەرىكقالي شاراباسوۆ پەن سەرىكقازى قوراباەۆتى، زەينوللا سەرىكقاليەۆ پەن تۇرسىنجان شاپايدى، سۇلتانحان اققۇلىۇلى مەن بەرىك ءجۇسىپوۆتى قاي عىلىم دوكتورىنان كەم كورەر ەدىڭىز؟! ادەبيەتتانۋدىڭ جاڭا تىنىسىن اشقان ميحايل باحتين مەن كونە جازۋدىڭ توركىنىنە تەرەڭ ۇڭىلگەن سەرگەي كلياشتورنىيدى قايدا قوياسىز! ەكەۋى دە كۇللى جۇرتقا كەڭ تانىلعانىنا قاراماستان، كانديداتتىق ديپلومدى عانا مالدانىپ ومىردەن ءوتتى. ال ءتىپتى سول عىلىم كانديداتىنىڭ ديپلومىن دا يەلەنىپ كورمەگەن، بىراق ەسىمدەرى جالپاق ەلگە ءماشھۇر بولعان ءىسلام جارىلعاپوۆ پەن ماردان بايدىلداەۆ شە؟ سول ءىسلام مەن مارداننىڭ جيىپ-تەرگەن تەرميندەرى مەن تەرمەلەرى تالاي زەرتتەۋشىگە كۇنى بۇگىنگە دەيىن ازىق بوپ كەلە جاتقان جوق پا؟!
مۇنداي تۇرقى بولەك تۇلعالار ءبىزدىڭ بۋىنىمىزدا دا بار. سونىڭ ءبىرى دە بىرەگەيى – سوڭعى وتىز جىلدا كازگۋ-ءدىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىندە وقىعان قىز-جىگىتتەردىڭ ۇلاعاتتى ۇستازى، ويلى وقىمىستى، عيبراتتى عالىم، زيالى ازامات پازىلبەك بيسەنباەۆ. ول پازىل دەسەڭ دە، فازىل دەسەڭ دە، جالت قارايدى. ونىڭ ەسەسىنە، سويلەپ كەتسە بولدى، بۇكىل ەلدى وزىنە جالت قاراتادى. ءوز ءپانىن تەرەڭ بىلەدى. ستۋدەنتتەرگە جەكە باسىن سىيلاتا الادى. ويتكەنى ونىڭ عىلىمي اتاعى جوق بولعانىمەن، ءون-بويىندا ناعىز عالىمنىڭ بەلگىسى بار. ءبىتىمى عالىم، بولمىسى عالىم، تۇلعاسى عالىم، تۇرپاتى عالىم. پازىل وسكەن شاڭىراقتا عىلىم دوكتورى دا، عىلىم كانديداتى دا جەتكىلىكتى. ءتىپتى اراسىندا ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى دە بار. كيەۆتە وقىعاندار دا، پيتەردە وقىعاندار دا سول ۇيدە. ونى از دەسەڭىز، ءوز بوساعاسىندا زەرتتەۋشىلىككە بەيىمى بار ورىمدەي ەكى قىزى ءوسىپ، قازىردەن-اق عىلىمعا تالاسى بار ەكەنىن دالەلدەي باستادى. ەندەشە، اعالارى ابىرويلى، ىنىلەرى ىزەتتى، پەرزەنتتەرى پاراساتتى پازىلدىڭ عالىم بولماۋعا قانداي قۇقى بار؟! ول ءوز سالاسىنداعى تانىمال عالىمداردىڭ قاي-قايسىسىمەن دە ءدۇبىرلى دوداعا ءتۇسىپ، قىزۋ پىكىر تالاستىرا الادى. ولار دا ءبىزدىڭ «ميى قۇلاعىنان اعىپ جۇرگەن» عۇلاما دوسىمىزبەن ۇنەمى ساناسادى.
ءجا، ونى قويشى، اتاقتىڭ ءبىر-ءجونى بولار. ەڭ باستىسى، ونى بۇكىل ستۋدەنت جاقسى كورەدى. «ءبىزدىڭ سۇيىكتى دارىگەر» فيلمىندە ءساناتوريدىڭ باس شيپاگەرى اناتولي لاۆروۆتىڭ الپىس جاسقا تولعان تويىنا كىلەڭ بەلگىلى كىسىلەردىڭ جان-جاقتان جاپپاي اعىلىپ كەلەتىنى ەستەرىڭىزدە مە؟ قۇداي بىلەدى، ەندى ءبىر ءۇش جىلدان كەيىن پازىل الپىسقا تولعاندا بۇكىل ستۋدەنت ارداقتى اعايلارىنىڭ شۋاقتى شاڭىراعىن بەتكە الاتىن شىعار. سوعان جەتۋگە جازسىن!
ال ازىرگە ول ەردىڭ جاسى – ەلۋ جەتىگە تولدى! بۇگىن! تۋعان كۇنىڭ قۇتتى بولسىن، ءبىزدىڭ سۇيىكتى فيلولوگ!
باۋىرجان ومارۇلى
