ادام اتاۋلى ءۇشىن ءبىر-ءبىرىنىڭ جانىن الۋ-ەڭ قيىن ءىس. بىراق، مايدان دالاسىندا جاۋىنگەرلەرىمىز ۇلتتىڭ بەيبىت بولاشاعى ءۇشىن جاۋدىڭ جانىن الۋعا ءماجبۇر بولدى. وسىنداي قيىن ارەكەت تەك وتانىمىزدىڭ اماندىعى بولسا كەرەك-ءتى.
حالقىمىزدىڭ بەيبىت بولاشاعى ءۇشىن وتباسىن تاستاپ مايدانعا اتتانعان ازاماتتاردىڭ جاساعان ەرلىگىن دارىپتەۋ جاس ۇرپاقتىڭ مىندەتى ءھام بورىشى دەپ بىلسەك قاتەلەسپەيمىز. ولاردىڭ توككەن قانى مەن قيىلعان جانىنىڭ ارقاسىندا قولىمىزدى كەۋدەمىزگە قويىپ «مەنىڭ ەلىم» دەپ الاڭسىز گيمن ايتا الامىز.
ۇلى وتان سوعىسىنا قازاق ازاماتتارىنىڭ سىڭىرگەن ەڭبەگى ەرەن. مۇنى ءتىپتى مايدانداس وزگە ۇلت ازاماتتارى دا راستاپ جاتادى.
1941-1945 جىلدارى ۇلى وتان سوعىسىنا 1 ملن. 400 مىڭعا جۋىق قازاق اتتانعان. سونداي-اق، اسكەري مەكەمەلەردىڭ رەسمي مالىمەتتەرىنە سۇيەنسەك، اتالعان سوعىس جىلدارى كولەمىندە قازاقستاندا 12 اتقىشتار، 4 كاۆالەريالىق ديۆيزيا، 7 اتقىشتار بريگاداسى جانە 50 تارتا پولكتەر مەن باتالوندار جاساقتالعان.
قانداستارىمىز وتان ءۇشىن بولعان سوعىستا، كوبىنە مايدان دالاسىنىڭ ەڭ قاۋىپتى ايماقتارىندا ءجۇرىپ جاۋمەن ايقاستى. سونىمەن قاتار ارقاشان الدىڭعى شەپتە تۇرىپ، ايانباي كۇرەستى. ۇلتىمىزدىڭ مايداندا ءجۇرىپ ومىردەن وزعان ازاماتتارىنا «كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى» اتاعى بەرىلگەن.
سونداي باتىرلارىمىزدىڭ ءبىرى - سۇلتان ءبىرجانۇلى بايماعامبەتوۆ. سوعىس دالاسىندا مايدانداستارىنىڭ اماندىعى مەن جەڭىس ءۇشىن، گەرمان دزوتىنىڭ امبرازۋراسىن ءوز دەنەسىمەن جاپتى. مۇنداي كوزسىز ەرلىكتى ەكىنىڭ ءبىرى جاساي المايتىنى كامىل. اتىلىپ جاتقان وق وزىنە تيگەندە ومىردەن وزاتىنىن انىق بىلسە دە، وسى ارەكەتكە بارىپ، باتىرلىقتىڭ ەڭ جوعارعى دارەجەسىنە شىعىپ، جالعاننان ماڭگىلىككە اتتانىپ كەتتى.
قازاق دالاسىندا تۋعان ازاماتتىڭ رۋحى بيىك، ورەسى كەڭ. ءاليا مولداعۇلوۆا باتالونىن باستاپ شىعىپ، اۋىر جاراقات العانىنا قاراماستان، ءوزىن جاراقاتتاعان وفيتسەردى اتىپ ءولتىرىپ ەرلىك كورسەتسە، مانشۇك مامەتوۆا نەبارى 21 جاستا مايدان اۋماعىندا قالعان جالعىز قىز بولا تۇرا بىرنەشە ساعات بويى جاۋىنگەرلەرگە تويتارىس بەرىپ، ەرلىك تانىتقان.
ۇلتىمىزدىڭ ۇلى قىزدارى ءاليا مەن مانشۇكتىڭ ەسىمى تاريحتىڭ التىن شەجىرەسىنە ەنىپ، كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىنا يە بولدى. سونىمەن قاتار، باتىر-پانفيلوۆشى، جازۋشى مالىك عابدۋللين دە جاساعىمەن قورشاۋعا ءتۇسىپ، جاۋعا تىلدان شابۋىل جاسادى. جانە جاۋىنگەرلەرىنىڭ بارلىعىن امان الىپ شىققان. ماسكەۋ ءۇشىن شايقاستا ءوزىنىڭ قۇراماسىن ءۇش رەت جاۋ قورشاۋىنان امان الىپ شىققان باۋىرجان مومىشۇلى دا كورسەتكەن ەرلىكتەرى ءۇشىن اتاق-داڭققا بولەندى. رەيحستاگقا تۋ تىككەن قازاقستاندىق راقىمجان قوشقارباەۆ ەرلىكتەرىنە ساي ماراپاتقا يە بولدى.
سوعىسقا كەڭەس وداعىنىڭ قۇرامىنداعى 15 رەسپۋبليكادان ادام قاتىستى. ال، «كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى» اتاعىن 497 ادام الدى. ونىڭ 97-ءسى قازاق. ياعني 5\1 قازاق. وسىدان-اق بابالارىمىزدىڭ ەل ءۇشىن ەرەن ەرلىك جاساعانى كورىنىپ تۇر.
ۇلى وتان سوعىسىنىڭ جەڭىسپەن اياقتالۋىندا مادەني قايراتكەرلەرىمىزدىڭ دە ۇلەسى بار. ونەر ادامدارىنان قۇرىلعان بريگادا اسكەري بولىمشەلەردە، شاقىرۋ بەكەتتەرىندە، ەمدەۋ ورتالىقتارىندا كونتسەرتتەر قويىپ، ساربازدارعا رۋحاني كۇش-جىگەر بەردى. بۇل كەزدەرى اقىندار مەن جازۋشىلاردىڭ شىعارمالارى وتاندى قورعاۋعا ارنالدى. سوعىستا ءجۇرىپ كوزىمەن كورگەندەر باۋبەك بۇلقىشەۆ، قاسىم امانجولوۆ سوعىستى ولەڭدەرىنە ارقاۋ ەتسە، جۇبان مولداعاليەۆ، ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆ، باۋىرجان مومىشۇلى سىندى جازۋشىلارىمىز سوعىس تۋرالى كىتاپتار جازىپ، كەلەر ۇرپاققا قايتالانباس مۇرا قالدىردى.
سوعىسقا جاراماعان ازاماتتار، ايەلدەر مەن بالالار تىلدا جۇمىس ىستەپ، كيىم، اس-اۋقات، كەرەك-جاراقتاردى مايدانعا جىبەرىپ، كومەك كورسەتتى. قازاقستاننىڭ حالىق شارۋاشىلىعى مايدان ارسەنالدارىنىڭ ءبىرى رەتىندە سوعىس قاجەتىنە قىزمەت ەتتى. مۇندا 356 ملن. پۇت نان دايىندالعان. سونىمەن قاتار مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن نەگىزگى تاسىمالداۋشىلاردىڭ ءبىرى بولدى.
قازاقتىڭ قايتپاس، قايسار ۇل-قىزدارىنىڭ ەرلىگى جاس ۇرپاق ءۇشىن وشپەس ونەگە. وتان ءۇشىن وتقا تۇسكەن باتىرلار ەشقاشان ۇمىتىلمايدى، ۇمىتىلماۋى ءتيىس. وتانىمىز ءۇشىن ايانباي كۇرەسكەن ءار ساربازدىڭ ەسىمى، تاريحىمىزدىڭ تورىندە التىن ارىپتەرمەن ساقتالادى.
ءىنجۋ ومىرزاق،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
