سۋرەت اشىق اقپارات كوزدەرىنەن الىنعان[/caption]
– بيىل ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىمەن قاتار جىل ساناپ ءوسىپ-وركەندەپ كەلە جاتقان تالدىقورعان قالاسىنىڭ وبلىس ورتالىعى مارتەبەسىن العانىنا 20 جىل. وسى ۋاقىت ىشىندە شاھار قانداي جاڭا ەسكەرتكىشتەرمەن تولىقتى؟
— كوپكە ءمالىم، ەلىمىز ەگەمەدىك العاننان بەرى ەكى تىزگىن، ءبىر شىلبىرىن ءوز قولىنا العان حالقىمىز بارىن باعالاپ، جوعىن تۇگەندەۋمەن كەلەدى. سونىڭ ناتيجەسىندە ۇلت قۇندىلىقتارى ۇلىقتالىپ، سالت-ءداستۇر، ادەپ-عۇرىپ قايتا جىڭعىرتىلۋمەن قاتار ايماقتاعى تاريحي-مادەني مۇرالاردى قورعاپ، ساقتاۋعا باسا ءمان بەرىلۋدە. اتاپ ايتساق، قازىرگى كەزدە ءبىر عانا تالدىقورعان قالاسىندا 22 قالا قۇرىلىسى مەن ساۋلەت ەسكەرتكىشتەرى بار. ماسەلەن، وبلىس ورتالىعىنداعى جەتىسۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى الاڭىنداعى الاش ارىسى ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ ەسكەرتكىشى 1994 جىلى اقىنىڭ 100 جىلدىعىنا ارنالىپ قويىلعان. ونى ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ العاشقى سىيلارىنىڭ ءبىرى دەۋگە بولادى. ودان كەيىن قالادا 2008 جىلى تانىمال عۇلاما عالىم قادىرعالي جالايىريدىڭ، 2009 جىلى ايگىلى قاراكەرەي قابانباي باتىردىڭ، ءسوز سۇلەيى ءسۇيىنباي ارونۇلىنىڭ ەسكەرتكىشتەرى سىندى كوپتەگەن ەل ارىستارىنا ارنالعان جاڭا نىساندارمەن تولىقتى. بۇگىندە قالانىڭ كوپتەگەن كورنەكتى ورىندارىندا مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى مەن باسقا دا ۇلت ماقتانىشىنا اينالعان تاريحي تۇلعالاردىڭ ەڭسەلى ەسكەرتكىشتەرى ىرگە تەپكەن. وسىنىڭ بارلىعى بىرىنشىدەن ەلدىڭ ەگەمەندىگىنىڭ ارقاسى بولسا، ەكىنشىدەن جىل ساناپ، جاسارىپ-جايناپ كەلە جاتقان تالدىقورعان شاھارىنىڭ جان-جاقتى دامۋىنىڭ دالەلى.
– ەندى سوڭعى جىلدارى ايماقتاعى بوي كوتەرگەن ەسكەرتكىشتەر جايى مەن الداعى جوبا-جوسپارلارىڭىز تۋرالى توقتالا كەتسەڭىز؟
– مۇنداي جۇمىستار ەشقاشان توقتامايدى. سەبەبى تۇعىرىنا قوندىرىلعان ۇلى تۇلعالاردىڭ ەل ءۇشىن اتقارعان ەڭبەگى ەرەن. ولاردىڭ ەرلىگى ەلگە مۇرا، ۇرپاققا ۇلگى. ەندى سوڭعى ۋاقىتتا اتقارىلعان جۇمىستارعا كەلسەك، 2019 جىلى الاكول اۋدانى ءۇشارال قالاسىنان دانا اباي قۇنانباەۆقا، قاراساي اۋدانى قاسكەلەڭ قالاسىنىنان قاراساي باتىرعا، تالدىقورعاندا جۇماحان بالاپانوۆقا، اقسۋ اۋدانىندا ءىلياس جانسۇگىروۆكە، ال ىلەدە تۇرعانبەك قاتاەۆقا، كەتپەن اۋىلىندا سادىعوجا موشانۇلىنا ارنالعان، وسىعان ۇقساس تاعى باسقا دا كوپتەگەن ەسكەرتكىشتەر بوي كوتەردى. وتكەن جىلدان بەرى دە ەلدەگى ىندەتكە قاراماستان بىرقاتار جۇمىستار اتقارىلدى. وندا تالعار اۋدانى تۇزدىباستاۋ اۋىلىندا الاش ارىستارىنا، اقسۋ اۋدانى جانسۇگىروۆ اۋىلىندا ءبورىباي باتىرعا ارنالعان ەسكەرتكىشى بوي كوتەرسە، تالعار قالاسىنان ءماسىمحان بەيسەباەۆتىڭ ءمۇسىنى قويىلدى. مۇنداي جۇمىستار تاعى دا جالعاسپاق. اتاپ ايتساق، بيىل تالدىقورعان قالاسىنان نۇرمولدا الدابەرگەنوۆكە، شونجى اۋىلىنان المەرەك ابىزعا، سارقان قالاسىنان الديار باتىرعا، اقسۋ اۋدانى جانسۇگىروۆ اۋىلىندا بارلىبەك سىرتانوۆقا، ەسكەلدى اۋدانى جەتىسۋ اۋىلىندا اكادەميك ە.ەرعوجينگە، ىلە اۋدانى كازتسيك اۋىلىندا چەرنوبل اپاتىنا ارنالعان ەسكەرتكىشتەر مەن ءمۇسىن تۇرعىزۋ جوسپاردا. وسىنىڭ بارلىعى ەلدىگىمىزدىڭ، بابالاردان بىزگە مۇرا بولىپ قالعان ەرەن ەرلىكتىڭ ايعاعى دەپ ايتۋعا بولادى.
اڭگىمەڭىزگە راقمەت!
سۇحباتتاسقان: ايدىن كالىمحان
