تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى - بۇل حالقىمىزدىڭ ماڭداي تەرىمەن جەتكەن جەتىستىكتەرىنىڭ ءرامىزى، سونىمەن بىرگە – جاڭا تاريحي سىن. وسى ۋاقىت ىشىندە حالىقتىڭ ەركىن ساناسى قالىپتاسىپ، ەگەمەن ەلدىڭ جاڭا دا جاسامپاز ۇرپاعى ءوستى. قازاقستان الەمدە مارتەبەلى مەملەكەت رەتىندە ورنىقتى. ارينە، بۇل ۋاقىت ىشىندە ماقتانۋعا تۇراتىن، مەملەكەتتىگىمىزدى نىعايتىپ، بۇكىل الەمگە پاش ەتۋگە لايىقتى تالاي اۋقىمدى ىستەر جاسالدى.
دەگەنمەن، تاۋەلسىزدىك وسى وتىز جىلمەن شەكتەلمەيدى. وعان جەتۋدىڭ تاريحى، قازاعىمىزدىڭ كورگەن قاسىرەتى ءبىر جاعىندا تۇرسا، ەكىنشى جاعىندا ەلدىگىمىزدى، ەگەمەندىگىمىزدى ساقتاپ، ونى كەلەشەك ۇرپاق ءۇشىن نىعايتۋ ءىسىنىڭ تۇرعانى ءسوزسىز. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ءوزىنىڭ «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» اتتى ماقالاسىندا تاۋەلسىزدىكتىڭ قادىرى مەن قۇندىلىعىن، ونى ساقتاۋداعى باعدار – بەلەستەردى ايقىنداپ بەردى. پرەزيدەنت مەملەكەتىمىزدىڭ وتىز جىلدا وتكەرگەن بەلەستەردى تىزگىندەپ، ولاردىڭ ارقايسىسى اتقارعان ميسسياسى تۇرعىسىنان عاسىردىڭ جۇگىن ارقالاپ تۇرعانىنا نازار اۋداردى. «كورەگەن باسشى ەلدى وسىرەدى» دەمەكشى، قازاقستاننىڭ مەملەكەت بولىپ، كەرەگەسىنىڭ كەڭەيۋى جولىنداعى ەلباسىنىڭ دارا كوشباسشىلىعىنىڭ ماڭىزىنا ايىرىقشا توقتالدى. سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسى سوڭعى ۋاقىتتا اۋماقتىق تۇتاستىعىمىزعا كۇمان كەلتىرىپ، تاتۋ كورشىلىك قاتىناستارعا سىنا قاققىسى كەلەتىن كەيبىر شەتەل ازاماتتارىنىڭ ارانداتۋشىلىق ءىس-ارەكەتتەرىنە دە جاۋاپ بەرە وتىرىپ، ءبىزدىڭ ەكىجاقتى كەلىسىمدەرمەن بەكىتىلىپ، حالىقارالىق دەڭگەيدە تانىلعان شەكارامىزدىڭ بار ەكەنىن باسا ايتتى. ءتىپتى 2018 جىلى كاسپي تەڭىزىنىڭ قۇقىقتىق مارتەبەسى تۋرالى كونۆەنتسياعا قول قويىلعاننان كەيىن قۇرلىقتاعى عانا ەمەس، تەڭىزدەگى شەكارامىز دا ءبىرجولا ايقىندالىپ، تۇپكىلىكتى شەشىلگەنى دە بەلگىلى. سونداي-اق، ازاماتتارمىزدى كوپتەن مازالاپ جۇرگەن جەر ماسەلەسى بويىنشا دا ناقتى جاۋاپ رەتىندە قازاقتىڭ جەرى ەشبىر شەتەلدىكتىڭ مەنشىگىنە بەرىلمەيتىنى، ەشقاشان ساتىلمايتىنى پرەزيدەنتتىڭ ماقالاسىندا تاعى دا راستالدى.
“بىرلىكتى ەل بۇزىلماس”، سوندىقتان مەملەكەتىمىزدى ءبىرتۇتاس دەپ ءبىلۋىمىز جانە تانىتۋىمىز قاجەت. ول ءۇشىن ايماقتارىمىزدى سولتۇستىك، وڭتۇستىك، باتىس، شىعىس دەپ بولە بەرمەي، تاريحي، مادەني ماڭىزدى اتاۋلاردى ەنگىزۋ دە ماڭىزدى. ارينە، ونى مەملەكەت باسشىسى ايتقانداي، بايىپپەن، ويلانىپ جۇزەگە اسىرۋ كەرەك. ءار قازاق ءۇشىن اتالارىمىزدىڭ قانى مەن تەرى تامعان ءبىر ۋىس توپىراقتىڭ ءوزى ەسەبى جوق بايلىق. الايدا بۇل جەردى دۇرىس پايدالانۋ، قادىرىن ءبىلىپ قاستەرلەۋ، شىنايى وتانسۇيگىشتىكتى قالىپتاستىرۋ - كەزەك كۇتتىرمەيتىن ۇلكەن جۇمىس. الداعى ءتورتىنشى ونجىلدىقتىڭ بىزگە جۇكتەيتىن مىندەتى قۋاتتى ەلدىڭ يەسى جانە كەمەل حالىق بولۋ. بۇل جولدا ساياسي – ەكونوميكالىق رەفورمالاردى جانە سانانى جاڭعىرتۋ ۇدەرىسىن جالعاستىرىپ، زامان تالابىنا بەيىمدەلگەن ۇلتتىڭ جاڭا بولمىسىن قالىپتاستىرۋىمىز قاجەت. ۇلتتىڭ جاڭا بولمىسى وتكەندى بىلۋدەن، دارىپتەۋدەن باستالادى. تاۋەلسىزدىك قۇندىلىعى حالقىمىزدىڭ جادىندا ماڭگى ساقتالۋى ءۇشىن وسكەلەڭ ۇرپاق ونىڭ قادىرىن ءبىلۋى كەرەك. بۇل رەتتە، تاريحي جادىنىڭ ورنى ەرەكشە.
تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعىمەن قاتار، بۇل ەگەمەندىككە جەتكىزگەن قايعى – قاسىرەتكە تولى تاريحي وقيعالاردى ۇمىتپاعان ءجون. ميلليونداعان ادامدى قازاعا ۇشىراتىپ، ءتىرى قالعانىن جان ساۋعالاپ، بوسىپ كەتۋگە ءماجبۇر ەتكەن الاپات اشارشىلىقتىڭ العاشقى كەزەڭى 1921-1922 جىلدارداعى ناۋبەتتەن بەرى 100 جىل ءوتتى. 1986 جىلى ۇلقىزدارىمىزدى كەڭەس وداعىنىڭ قاھارىنان قايمىقپاي، ۇلت نامىسى ءۇشىن الاڭعا شىعارعان جەلتوقسان وقيعاسىنا دا 35 جىل تولادى. بۇنىڭ ءبارى ءبىزدىڭ تاريح. مەملەكەتتىلىگىمىز تۋرالى ءتىس جارىپ وتىرعانداردىڭ اۋزىنا قۇم قۇيۋ ءۇشىن مىڭداعان عاسىرلارعا سوزىلعان تاريحىمىزدىڭ، الەمنىڭ جارتىسىنا يە بولعان الىپ مەملەكەتتىك قۇرىلىستىڭ، ازاتتىق ءۇشىن سوعىستاردىڭ، باتىرلار جىرلارىن، الاش قوزعالىسىنىڭ باعدارلامالارىن، جالپى ۇلت شەجىرەسىن جاپپاي قايتا قاراپ، ونى ءوز ەلىمىزبەن قاتار بۇكىل الەمگە جاڭا اقپاراتتىق تەتىكتەر ارقىلى پاش ەتۋ - ماڭىزدى مىندەت. قازاقستاننىڭ اسقاق بولاشاعى ءۇشىن ەلدىك ساياسات، جاسامپاز پاتريوتيزم، مەملەكەتتىڭ يگىلىگى ءۇشىن كۇندەلىكتى ەڭبەك پەن ۇلت بىرلىگى وتە ماڭىزدى.
س.مۇزدىباەۆا
