الماتى وبلىسىنىڭ تىلدەردى دامىتۋ جونىندەگى باسقارماسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن تالعار اۋداندىق مادەنيەت جانە تىلدەردى دامىتۋ ءبولىمى تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعىنا وراي «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا رۋحاني قۇندىلىقتاردى ناسيحاتتاۋ، جاستاردى وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ، ادەبيەتتىڭ دامۋىنا ىقپال ەتىپ، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ ماقساتىندا الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ «اق قاۋىرسىن» جۇلدەسى ءۇشىن «ءتىل — عۇمىر» اتتى اۋداندىق بايقاۋ جاريالاعان بولاتىن. بايقاۋدا پوەزيالىق باعىت بويىنشا «ءتىل جانە تاۋەلسىزدىك» تاقىرىبىنا ءبىر ولەڭ، ەركىن تاقىرىپتاعى ءبىر ولەڭ قامتىلاتىن بولسا، پروزالىق باعىتتا «ءتىل – تاۋەلسىزدىك تىرەگى» تاقىرىبىنا ارنالعان شىعارمانى ۇسىنۋ مىندەتتەلگەن.
جيىرما التىنشى ناۋرىزدان باستالعان اتالمىش بايقاۋعا 20-45 جاس ارالىعىنداعى قالام تەربەپ جۇرگەن دارىن يەلەرى بۇرىن سوڭدى ەش جەردە جاريالانباعان شىعارمالارىن ەلەكتروندى پوشتا ارقىلى جولداپ، ءوزى جايىندا قىسقا مالىمەتتەر جىبەرۋى ءتيىس بولاتىن. ءبىر اي ۋاقىت ىشىندە كەلىپ تۇسكەن سەگىز ۇمىتكەردىڭ شىعارماسى قالامگەرلەردەن قۇرىلعان قازىلار القاسىمەن ساراپتالىپ، ۇزدىك دەپ تانىلعان ءۇش ادامنىڭ شىعارماسى وبلىستىق بايقاۋعا جولداندى. اتاپ ايتار بولساق، پوەزيا باعىتى بويىنشا باس جۇلدەگە اقىن ماقسات ەرەجەپ لايىقتى دەپ تانىلسا، ءبىرىنشى ورىن نۇرسۇلتان بەيسەنبەككە، ەكىنشى ورىن اقىن باعدات سارسەنبايعا، ءۇشىنشى ورىن ەرجان سالتاقوۆ پەن سايدا تىلەۋليەۆاعا بۇيىردى. ال پروزا باعىتى بويىنشا گۇلنار مۇراتقىزىنىڭ ءتىل تۋرالى شىعارماسى ۇزدىك دەپ تانىلدى. ال ەكىنشى ورىندى ۇلجان سادىقوۆا، ءۇشىنشى ورىندى جانبوتا سۇلتانمۇراتقىزى يەلەندى.
قازىلار القاسى شىعارمالاردى باعالاۋدا كوركەمدىك دەڭگەيىنىڭ جوعارى بولۋىنا، يدەيا ەرەكشەلىگىنە، ادەبي-كوركەم قۇندىلىعىنا، بايانداۋ رەتتىلىگى مەن ماعىنالىعىنا، جانرعا سايكەستىگىنە، ەستەتيكالىق اسەر تەڭدىگىنە، گرامماتيكالىق جانە ستيليستيكالىق قاتەلىكتەردىڭ بولماۋىنا، تاقىرىپتىڭ جان-جاقتى اشىلۋىنا باسا نازار اۋداردى.
سونىمەن قاتار تالعار اۋداندىق مادەنيەت جانە تىلدەردى دامىتۋ ءبولىمىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن مەملەكەتىمىزدەگى ءتىل ساياساتىن ىسكە اسىرۋدىڭ 2020-2025 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ، م.ماقاتاەۆتىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويىن كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ، ولەڭ قۇدىرەتى ارقىلى مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ، جاستاردى ادەبي شەبەرلىككە باۋلۋ، جاس تالانتتى اقىنداردى تانۋ ماقساتىندا «پوەزيا مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟» اتتى اۋداندىق ونلاين بايقاۋى 30 ناۋرىزدان باستاپ جاريالانعان بولاتىن. اتالمىش بايقاۋعا اۋدانىمىزدىڭ ءار وڭىرىنەن 37 ۇمىتكەر قاتىسىپ، 3 كەزەڭ بويىنشا باق سىنادى. 15-29 جاس ارالىعىنداعى ۇمىتكەرلەردەن ىرىكتەلگەن بايقاۋ ءوز مارەسىنە جەتىپ ادىلقازىلاردىڭ باعالاۋىمەن جەڭىمپازدار انىقتالدى. «بولاشاق، سەن تۇرساڭ، مەن ولمەسپىن!» دەپ اتالاتىن ءبىرىنشى كەزەڭدە ۇمىتكەرلەر ءوز شىعارماشىلىعىنان اقىنعا ارنالعان ولەڭدەرىن وقىسا، «…ال ەكىنشى باقىتىم – ءتىلىم مەنىڭ» دەپ اتالاتىن ەكىنشى كەزەڭدە ءتىل تاقىرىبىنا ارنالعان كەز-كەلگەن اقىننىڭ ءبىر ولەڭىن وقۋ مىندەتتەلگەن. «كۇندەلىك جاز، جارقىنىم!» دەپ اتالاتىن ءۇشىنشى كەزەڭدە اقىننىڭ كۇندەلىگىنەن سىر شەرتۋ، اقىن بەينەسى ارقىلى كوركەمسوز وقۋ شەبەرلىگىن تانىتۋلارى ءتيىس بولعان.
ءۇش كەزەڭ تۇگەلدەي قامتىلىپ تۇسىرىلگەن ۇمىتكەرلەردىڭ بەينەجازبالارى الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشالارعا جاريالانعان. بارلىق ۇمىتكەرلەردىڭ ونەرىمەن تانىس بولعان ادىلقازى مۇشەلەرى ولاردىڭ ەڭبەكتەرىن جان-جاقتى باعالاپ، ەڭ ۇزدىك دەگەن قاتىسۋشىلاردى ىرىكتەدى. باعالاۋ بارىسىندا ءار تاپسىرماعا ەكى مينۋت ۋاقىت بەرىلگەن بولسا سول رەگلامەنتتىڭ ساقتالۋ ءتارتىبى مەن بەينەجازبالاردىڭ ساپالارى ەسكەرىلدى. پوەزيانى وقۋ شەبەرلىكتەرىنە، جەتكىزە ءبىلۋ قابىلەتتەرىنە اسا ءمان بەردى. كەيبىر ۇمىتكەرلەردىڭ بايقاۋ شارتىن دۇرىس تۇسىنبەگەندەرى، تاپسىرمالاردى نەمقۇرايلى ورىنداعاندارى، كەيبىر بەينەجازبالار وتە تومەن ساپامەن تۇسىرىلگەندىگى ايشىقتالىپ تۇردى. دەسە دە وزگەلەردەن وزىق شىعىپ، ونەرىمەن ءتانتى ەتكەن ۇمىتكەرلەر ءوز باعالارىنا لايىق دەپ تانىلدى.
اتاپ ايتار بولساق، باس جۇلدەگە گۇلنار كەرەي، ءبىرىنشى ورىنعا ەلامان قىزايبەك پەن دۋمان دۇيسەنبى، ەكىنشى ورىنعا مەيىرجان ماراتوۆ پەن مەدەت داۋلەتجان، ءۇشىنشى ورىنعا قاراقات كاجەك، ايدانا قاليباەۆا، ايگەرىم جەتپىسباەۆا سىندى ۇمىتكەرلەر لايىق دەپ تانىلدى. جەڭىمپازدار ارنايى ديپلومدارمەن ماراپاتتالدى. بايقاۋعا قاتىسقان باسقا قاتىسۋشىلارعا دا «العىس حاتتار» تابىستالدى.
ايناش الديبەك،
«تالعار»
