بۇگىن جۇرەگى جۇرتىم دەپ سوعىپ، حالقىنىڭ ازاتتىعى مەن وركەنيەتكە جەتۋى ءۇشىن قالامىن قارۋ ەتە بىلگەن، ءوز ەلىنىڭ بوستاندىعى مەن باقىتى ءۇشىن تالانتىن ايانباي ارناعان، ءومىرىن قۇربان ەتكەن ايتۋلى اقىنداردىڭ ءبىرى — تاڭجارىق جولدىۇلىنىڭ 118 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي الماتى قالاسىندا حالىقارالىق «تاڭجارىق زەرتتەۋ» قور قوعامىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن، «وتانداس-ەل» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ قولداۋىمەن ءىس-شارا ءوتتى. بۇل تۋرالى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى حابارلايدى.
ءىس شارادا تۇڭعىش رەت «تاڭجارىق» ادەبي سىيلىعى تابىس ەتىلدى. ونەرپازداردىڭ قاتىسۋىمەن كونتسەرتتىك باعدارلاما ءوتتى. تاڭجارىق اقىننىڭ اندەرى شىرقالىپ، وعان ارناپ شىعارىلعان كۇيلەر تارتىلدى.
سونداي-اق، تۇڭعىش «تاڭجارىق» ادەبي جۋرانىلىنىڭ تۇساۋى كەسىلەدى. ادەبي جۋرنالدىڭ باستى ماقساتى - پروزاعا، پوەزياعا قالام تەربەپ جۇرگەن جاس جازۋشىلار مەن اقىنداردىڭ ءورىسىن اشۋ، ولارعا ءوز شىعارماشىلىعىن تانىتۋعا مۇمكىندىك جاساۋ. شەتەلدەن كەلگەن قانداس اعايىنداردىڭ اراسىنداعى قالامگەرلەردى، ادەبيەت سالاسىنىڭ وكىلدەرىن، ولاردىڭ شىعارماشىلىعىن اتاجۇرتتاعى اعايىندارعا تانىستىرۋ، تاڭجارىق مۇرالارىن كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ.
كەشكە فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور تەمىرحان تەبەگەنوۆ، باسپاگەر، ونەرتانۋشى وتەگەن سلانوۆ، ونەرتانۋشى ساپار مىرزا، ازەربايجان رەسپۋبليكاسى اۆتورلارى قوعامىنىڭ توراعاسى يسمايل مامەدكەريموۆ، قازاقستان اۆتورلارى قوعامىنىڭ توراعاسى، ءانشى، اكتەر بايعالي ەسەناليەۆ، داۋلەتكەرەي كۇيشى قىزىرزان بابامۇرات، تاعى باسقا ادەبيەت جانە مادەنيەت سالاسىنىڭ كورنەكتى وكىلدەرى، تاڭجارىق تاقىرىبىندا قالام تەربەپ جۇرگەن اقىن-جازۋشىلار، تۇلعانىڭ مۇرالارىن ناسيحاتتاپ، زەرتتەپ جۇرگەن عالىمدار، سونداي-اق، قوعام قايراتكەرلەرى، جاس قالامگەرلەر، اقىندار، ونەرپازدار، اقىننىڭ ۇرپاقتارى قاتىستى.
تاڭجارىق اقىننىڭ ءومىر سۇرگەن ءدəۋىرى بىزگە ءəرى جاقىن، ءəرى الىس دەۋگە بولادى. جاقىن بولاتىنى ول تاريح قويناۋىنا كۇنى كەشە عانا جىلجىعان حح عاسىردا ءومىر ءسۇردى. الىس بولاتىنى وزگە جۇرتتا، بولەك قوعامدا جاسادى. تاعدىر ونىڭ ماڭدايىنا بۇرالاڭى كوپ كۇرەس پەن ازاپقا تولى وزگەشە ءومىر سىيلادى.
اقىن، جىراۋ، اعارتۋشى، كومپوزيتور جولدىۇلى تاڭجارىق 1903 جىلى 15 ناۋرىزدا، قىتاي قازىرگى ىلە-قازاق اۆتونوميالىق وبلىسىندا، كۇنەس اۋدانى، قامىستى اۋىلىندا تۋعان.
1916 جىلى ورىس جەرىنەن قۋعىندالىپ كەلگەن ءابدىلماجيت اتتى تاتار وقىمىستىسىنان ءبىلىم الىپ، كەيىن شاپقى (1918), كۇرە مەكتەپتەرىندە (1919), قازاقستاننىڭ كەگەن، نارىنقول اۋداندارىندا جەتى جىلدىق مەكتەپتە وقىعان (1922-1925). ت.جولدىۇلى 30-جىلدارى شىڭجاڭدا مۇعالىم، جاڭادان اشىلعان «ىلە» گازەتىنىڭ تۇڭعىش رەداكتورى (1936) بولعان. جاسىنان ولەڭ جازىپ، ايتىسقا قاتىسقان. ول اراب، پارسى، شاعاتاي، قىتاي، ورىس، ۇيعىر تىلدەرىن جەتىك مەڭگەرىپ، الەم ادەبيەتىنىڭ وزىق ۇلگىلەرىمەن تانىسقان.
قازاق اۋىز ادەبيەتى مەن شىعىس ويشىلدارىنىڭ ەڭبەكتەرى، اباي مۇراسى مەن XX عاسىردىڭ باسىنداعى الاش قايراتكەرلەرىنىڭ تۋىندىلارى، سونداي-اق ورىس ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنىڭ جولدىۇلىنىڭ اقىن رەتىندە قالىپتاسۋىنا اسەرى مول بولدى. اقىننىڭ ابايعا ەلىكتەي جازعان «جاز تاڭى»، «تاۋ تابيعاتى»، «كوكتەم مىسالى»، «جاز مىسالى»، ت.ب ولەڭدەرى بار. اقىننىڭ ەڭبەگىندە ەل مەن جەر، ۇلت تاعدىرى، قوعامداعى قايشىلىقتار، الەۋمەتتىك ءومىر شىندىعى ايشىقتالادى.
2003 جىلى اقىننىڭ 100 جىلدىق مەرەي تويى الماتىدا حالىقارالىق دەڭگەيدە اتاپ ءوتىلدى. وسى ورايدا 2 تومدىق تاڭدامالى جىرلار باسىلىپ شىقتى.
سول كەزدە قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى، ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ كەزەكتى قۇرىلتايىندا 100 جىلدىق مەرەيتويىن رەسپۋبليكا كولەمىندە كەڭىنەن اتاپ ءوتۋدى تاپسىرعان بولاتىن.
”ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
