(كورنەكتى عالىم شاكىر ىبىراەۆ جەتپىس جاسقا تولۋىنا وراي ونىڭ وقۋ ورنىنداعى قىزمەتتەسى، پروفەسسور امانتاي ءشارىپتىڭ مەرەيتويلىق لەبىزىن ۇسىنامىز).
شاكىر ىبىراەۆ تۋرالى ينتەرنەت جەلىسىنەن، قانشاما «گۋگلدەتسەڭىز» دە، «گۋىلدەگەن» مالىمەت تابا المايسىز. ول، بىلايشا ايتقاندا، داڭعازا-دابىراعا اۋەس «پۋبليكانىڭ» ادامى ەمەس. ءارى كەتسە، قىسقاشا ومىرباياندىق دەرەگىنە قانىعاسىز. بىتىرگەن وقۋ ورنى (قازمۋ), عىلىم جولىنا تۇسكەن جەرى (كسرو عا شىعىستانۋ ينستيتۋتى), عىلىمي دارەجەسى مەن اتاعى (فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور), قىزمەت ىستەگەن مەكەمەلەرى مەن لاۋازىمدارى (م.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، ق.ا.ياساۋي اتىنداعى قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پرورەكتورى، ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى كوكشەتاۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى، تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى، ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۇۋ تۇركىتانۋ كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى) جونىندەگى «قۇرعاق» مالىمەتتەر، سونداي-اق اراگىدىك جيىنداردا ايتقان ازىن-اۋلاق پىكىرلەرى ول كىسى تۋرالى تولىق تۇسىنىگىڭدى قالىپتاستىرا قويماسى انىق.
ءۇش جىلدان بەرى ءبىر كافەدرادا قىزمەتتەس بولىپ كەلە جاتقاندا بايقاعانىم، شاكىر اعانىڭ ومىرلىك باستى ۇستانىمدارىنىڭ ءبىرى: «وزىڭدە بارمەن كوزگە ۇرىپ، ارتىلام دەمە وزگەدەن» (اباي). ايتپەسە، كورنەكتى عالىمنىڭ ورنىندا ماقتانشىلىعى بار باسقا ءبىر ادام بولسا، جەر-كوككە سىيماي كۇپىنىپ ءجۇرۋى عاجاپ ەمەس ەدى. نەگە دەسەڭىز...
شاكىر ىبىراەۆ – تەكتى تۇقىمنان. ولاي بولعاندا دا، اناۋ-مىناۋ ەمەس، التى الاشتى اۋزىنا قاراتقان ابىلاي حاننىڭ تىكەلەي ۇرپاعى. ابىلايدان – قاسىم سۇلتان، قاسىم حاننان – بوپى سۇلتان... بۇل جايىندا اعامىز ەشقاشان ءلام-ميم دەپ ءتىس جارعان ەمەس. مۇنى ونىڭ تەگى توركىندەس ءىنىسى، «ەگەمەن قازاقستاننىڭ» جۇيرىك ءجۋرناليسى تالعات باتىرحاننىڭ اۋزىنان كەزدەيسوق ەستىدىك. «بابامىز ءباھادۇر بولعان» دەپ كەۋدە سوعىپ جۇرگەن تالايىمىزعا بۇل دا – ءبىر ساباق.
«ساباق» دەمەكشى، شاكىر اعا – تاعىلىمدى ۇستاز. قازمۋ-دە وقىپ جۇرگەن كەزىمىزدە (ۇمىتپاسام، 1983-1984 جىلدارى) ول بىزگە قازاق فولكلورىنىڭ تاريحىنان ءدارىس بەردى. جاسى وتىزدان ەندى عانا اسقان وقىتۋشىنىڭ بىلىمدارلىعى، شەشەندىگى، دەگدارلىعى «كىم كورىنگەندى» مويىنداي قويمايتىن جۋرناليستيكا فاكۋلتەتى ستۋدەنتتەرىن شىنىمەن ۇيىتىپ تاستايتىن. سوندا اكادەميك زەينوللا قابدولوۆ، پروفەسسور تۇرسىنبەك كاكىشەۆ سەكىلدى كوريفەيلەرى بار كورشىلەس فيلولوگيا فاكۋلتەتىندە ىستەيتىن شاكىر اعايىمىزدىڭ ماسكەۋدىڭ ۇلكەن عىلىمي مەكتەبىنەن ءوتىپ كەلگەنىن، تۇركىتانۋ سالاسىندا ەداۋىر جۇمىس تىندىرىپ ۇلگەرگەن تالانتتى زەرتتەۋشى ەكەنىن دە كەيىنىرەك بىلدىك.
قازىر فولكلورتانۋعا قادام باسقان ءار تالاپكەر ونىڭ ەڭبەكتەرىنە مىندەتتى تۇردە جۇگىنەدى. وسى ورايدا شاكىر ىبىراەۆتىڭ «قورقىت اتا كىتابىنىڭ» كوركەمدىك كەستەسى، قازاق ەپوسىنىڭ پوەتيكاسى تۋرالى ىرگەلى مونوگرافيالارى شىنايى اكادەميالىق عىلىمنىڭ ەشقاشان قۇنىن جويمايتىن ۇلگىلەرى ەكەنى ءسوزسىز. ۋاقىت وزعان سايىن ولاردىڭ ماڭىزى ارتا بەرەتىنىنە كۇمانىمىز جوق.
اباي جىلى ارتتا قالىپ بارادى. اركىم مەرەيلى ناۋقانعا ءوز شاماسىنشا ۇلەس قوستى. شاكىر ىبىراەۆ قازاق ادەبيەتتانۋشىلارىنىڭ ءالى «ءتىسى باتا بەرمەيتىن»، ەڭ زاماناۋي الەمدىك تەوريالار مەن ءادىسنامالار نەگىزىندە «اباي فەنومەنى» اتتى وتە جاڭاشىل مونوگرافيا جازىپ شىقتى. ءوزى بەت بۇرعان جەتپىسىنە جاساعان ەڭ ۇلكەن سىيلىعى وسى بولسا كەرەك.
بىراق كىتاپ اۆتورىنىڭ ادەتتەگىشە ونى ناسيحاتتاۋعا اسىعاتىن ءتۇرى جوق. ءسىز بەن ءبىز بولىپ ارەكەت جاساماساق...
امانتاي ءشارىپ
