قازاق جەرىندە قانشاما اقىن،جازۋشى،ءانشى،كۇيشى،پالۋان اتا-اپالارىمىز بار.ولار ءبىزدىڭ داڭقىمىزدى اسقاقتاتىپ «قازاق» دەگەن رۋحتى الەمگە تانىتتى. سونىڭ ءبىرى ادەبيەت تانۋ ءبىلىمىنىڭ حاس شەبەرى،اقىن،اعارتۋشى،قازاق ادەبي ءتىلىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى،فيلوسوف، كومپوزيتور،اۋدارماشى،ساياسي قايراتكەر-اباي قۇنانبايۇلى اتامىز!
اباي اتا-1845 جىلى سوعىز اياقتالعان جىلدارى دۇنيەگە كەلىپ،1904 جىلى دۇنيەدەن وزعان.بالا كەزىنەن ولەڭ شىعارۋعا،دومبىرا تارتىپ ءان-كۇي شىرقاعانعا اۋەس بولعان.تىپتەن قىستىگۇنى دۇنيەنىڭ اعىمەن ويناعاندى جازدىگۇنى جازعى سالقىنمەن ويناعاندى بىلمەگەن.سەبەبى اباي اتامىزدىڭ زەيىنى تەك قانا بىلىمدە،وقۋدا بولعان.
نەتكەن بىلىمگە دەگەن زەيىن؟
نەتكەن وقۋعا دەگەن جاقسى كوزقاراس دەسەڭشى؟سەبەبى شىراقتىڭ مەرزىمى ءبىتىپ ءسونىپ قالسادا قاراڭعى جەردە دە سوناۋ پۋشكيننىڭ كىتاپتارىن بار زەيىنىمەن ،بار تالاپشىلدىعىمەن وقىپ ،ۇيرەنىپ،ءبىلىمىن ودان سايىن جەتىلدىردى.
شىركىن،قازىرگى تاڭدادا بىلىمگە قۇشتار،اقىلدى، ءبىلىمپاز بالالار قالىپتاسسا عوي!
اباي اتا سەكىلدى مانەرلەتىپ،ءماندى ەتىپ ولەڭ شىعارا الماسامدا اباي قۇنانبايۇلى اتامىزدىڭ جولىپ قۋعىم كەلەدى، ياعني الەمدى مويىنداتقان اقىن نەمەسە جازۋشى رەتىندە تانىلعىم كەلەدى.سول سەبەپتى اباي اتاعا ارناپ ولەڭ-شۋماقتارىن شىعارعان بولاتىنمىن.ول تەك اتاعا ارنالعاندىقتان «اباي اتاما»دەپ اتادىم.
اباي اتاما
قارا سوزبەن ولەڭدەرىن ابايدىڭ،
تاربيەنىڭ ورداسى دەپ سانايمىن.
ءتۇپسىز تەرەڭ ماعىنالى ولەڭدەرى،
جۇرەكتى تەربەپ،لاپىلداتار دۇنيەنى.
قارا سوزبەن مانەرلەتىپ جەتكىزدىڭىز بىزدەرگە،
سول كەزدەگى تاعدىردىڭ تالكەگىندە .
اشتىقپەنەن توقتىقتى،ۋايىممەنەن جوقتىقتى،
ارقاڭىزدا اباي اتا بىلدىك بىزدە.
اتا سەنىڭ ۇرپاعىڭبىز،جالعاستىرار جولىڭدى،
ولەڭمەنەن جەتكىزەمىن قۋانىشپەن مۇڭىمدى.
ەشقاشاندا ۇمىتپايمىز ءسىزدى ءبىز،
ارقاشاندا ايتىلادى سىزگە دەگەن جىلى لەبىز.-دەپ اباي اتامىزعا شەكسىز العىسىمدى بىلدىرگىم كەلەدى.
دۇنيە جۇزىندە قانشاما اقىن،جازۋشىلار بولسادا،تەك قانا- اباي ولەڭدەرىندە عانا قازاق دالاسىنىڭ ،تابيعاتى ،قازاق ءومىرىنىڭ شىندىعى،قازاق حالقىنىڭ سەزىم-سىرى،ۇلتتىق ەرەكشەلىك قاسيەتتەرى،تۇگەل كورىنىپ،سەزىلەدى.
اباي اتامىز ناعىز ادام مۇراتىن قالىپتاستىرىپ قانا قويعان جوق،سونىمەن قاتار ول ماقساتقا جەتۋدىڭ شىنايى جولىن كورسەتىپ بەردى.سول سەبەپتى ءبىز اباي اتامىزدىڭ بىزگە قالدىرعان مۇرالارىن ەش جوعالتپاۋىمىز ءتيىس.كەرىسىنشە ولاردى سارى مايداي ساقتاپ،كەلەشەك ۇرپاقتارىمىزعادا اباي اتانىڭ اتىن وشىرمەي جەتكىزۋىمىز كەرەك.ياعني اباي اتامىزدىڭ بىزگە،قازاق ەلىنە ارنالعان ولەڭدەرىن تاعىدى ءوزى جايلى،قازاق ەلى جايلى جازىلعان 45 قارا سوزىندە جوعالتپاۋىمىز ءتيىس.
قازىرگى تاڭدا اباي اتامىزعا «175جىل»مەرەي تويعا بايلانىستى ءتۇرلى ءىس شارالار ۇيىمداستىرىلۋدا.تىپتەن اباي اتامىزعا ارناپ 10 تامىزدى «اباي كۇنى»دەپ اتالىندى.سەبەبى 10 تامىز اباي اتانىڭ تۋىلعان كۇنى.
ءبىز 10 تامىزدىدا قازاق ەلىنىڭ مەرەكەسى دەپ سانايمىز!
تالشىن بيبولقىزى،
بايزاق اۋدانى
