ەرتەرەكتە تالاس جەرىندە تۇراتىن وشاقتى جانگەلدى ءبيدىڭ ۇلبيكە دەيتىن اقىن قىزى بولعان ەكەن. ول كەزدە اقىندىعىمەن سارا، ۇلبيكە، مانات قىزداردىڭ اتاعى كەڭ تاراعان بولسا كەرەك. وسى اقىن قىزدارمەن ايتىسىپ ءبىر كورۋگە ىنتىق بولىپ جۇرەتىن سىلقىم سەرىلەر كوپ بولاتىن. سولاردىڭ ايتىستارىن اينابەك اقىن قىز بەن جىگىتتىڭ ءوز اۋەنىنە سالىپ ايتىستىرعانىن تىڭداعان ەدىك.
توپ بولىپ سەرىلىك قۇرىپ، قاي جەردە توي بار، قاي اۋىلدا سۇلۋ قىز بار دەپ ىزدەپ شىققان مادەلى قوجا، مايلى قوجا، قاتپا قوجا، تاسپا قوجا، كۇدەرى، قۇلىنشاق، بۇداباي جەتەۋى ۇلبيكە اقىندى كورۋگە جانگەلدى ءبيدىڭ اۋىلىنا كەلىپتى. ولار كەلگەندە بي دە، اقىن قىز دا ۇيىندە جوق، جولاۋشىلاپ كەتكەن ەكەن. ءبيدىڭ كەلىندەرى مەيماندارعا ءىلتيپات جاساپ، ۇيگە كىرگىزىپ داستارحان جايىپ كۇتىپ الادى. قوناقتار وتىرعان ۇيدە كىشى كەلىنى قامىر يلەپ وتىرعاندا، ابايسىزدا جەل شىعارىپ الىپتى. شيىق ەتىپ شىققان جەلدىڭ دىبىسىن قوجالار ەسىتىپ قويسا كەرەك. كەلىن ساسقانىنان سىپىرانى تىرنالاي بەرىپتى.
مۇنى سەزىپ وتىرعان ەرىككەن قوجالار قاراپ وتىرماي
قاتپا قوجا باستاپ:
قىزىل ءتىل ءسوز كەلگەندە تۇسالمايدى،
ەش ادام كەلگەن جەلدى قىسا المايدى.
كەلىنجان جاسىرام دەپ اۋرە بولما،
ول تىقىر، بۇل شيقىلعا ۇسامايدى.
بۇدان كەيىن تاسپا قوجا ءىلىپ اكەتىپ:
بۇل كەلىن قوجالارعا نان يلەدى،
از بولىپ قالماسىن دەپ تاعى يلەدى.
بايقاماي قالدى ما ەكەن جەل كەلگەنىن،
كەلىننىڭ وق اتارى زار يلەدى.
كۇدەرى قوجا دا جالعاستىرا ءتۇسىپ:
بۇل كەلىن قوجالارعا نان قىپ جاتىر،
ەرتەرەك تويىنسىن دەپ قام قىپ جاتىر.
بۇل ءوزى اسا مەرگەن كەلىن ەكەن،
اتۋعا بىرەۋمىزدى قام قىپ جاتىر.
قۇلىنشاق تا بۇلاردان قالىسپاي:
كەلىننىڭ اتقان وعى دالدەپ ءتيىپ،
بىرەۋىن قوجالاردىڭ قان قىپ جاتىر.
التى ادام تۇرەگەلىپ وتىرعاندا،
مادەلى وق تيمەسە نەعىپ جاتىر.
سوندا مادەلى قوجا:
التاۋىڭ وتىرسىڭ با ساسىپ قالىپ،
قاي جاققا قۇتىلماقسىڭ قاشىپ بارىپ.
التاۋىڭنىڭ بىرىنە وق تيسە ەدى،
مەن ايتەۋىر قۇتىلدىم جاتىپ قالىپ.
مايلى قوجا:
مادەلى جاقسى بولدى قۇتىلعانىڭ،
باس امان، وق تيمەستەن بۇعىپ قالدىڭ.
سوندا دا وقتان قورقىپ جاتا كەتىپ،
بىلعانىپ قالعان جوق پا بۇتىڭداعىڭ؟
بۇداباي:
جۇرىڭدەر، ال قوجالار، اتتانايىق،
كىدىرىپ ەندى مۇندا توقتامايىق.
جاڭاعى مادەلىنى اتقان كەلىن،
مىلتىعىن كەپ قالماسىن وقتاپ الىپ.
جەتى قوجا جەتى اۋىز ولەڭ ايتىپ جولعا شىعا بەرگەندە، الدارىنان ۇلبيكە اقىن شىعا كەلەدى.
– قوجالار قايدا باراسىڭدار، ۇيگە ءجۇرىپ مەيمان بولىڭدار،– دەيدى ولارعا ۇلبيكە اقىن. ء"بىز شىعىپ قالدىق ەندى" دەپ بۇداباي كونبەيدى.
سوندا ۇلبيكە قوجالارعا:
مىنگەنى قوجالاردىڭ شۇيدەلى كوك،
جەڭگەنسىپ شىقتىڭدار ما سۇيدەدىم دەپ.
قوجالار ابدەن تويىپ قايتتىڭدار ما،
كەلىننىڭ اتىپ بەرگەن ۇيرەگىن جەپ.
بۇداباي:
ۇلبيكە، ءوزىڭ جوقتا مەيمان بولدىق،
كەلىننىڭ ۇيرەگىنە ابدەن تويدىق.
ەركە وسكەن ءبيدىڭ قىزى بولعاننان سوڭ،
ۇيرەكتىڭ ءبىر سيراعىن ساعان قويدىق.
ۇلبيكە:
قوجالار بىرەۋىڭ جاس، ءبىرىڭ كارى،
سىزدەردەي جۇيرىك بولماس جۇرتتىڭ ءبارى.
وزدەرىڭ تويىپ قايتساڭ ءبىز رازى،
سارقىتى قوجالاردىڭ كىمگە ءدارى؟
بۇداباي:
ۇلبيكە مىنا سوزگە شامداناسىڭ،
بارعاندا باسقا ەلگە كىم بولاسىڭ؟
اقسۇيەك قوجالارعا ءتىل تيگىزسەڭ
مال مەن باس، پەرزەنتكە دە كەم بولاسىڭ؟
ۇلبيكە:
بۇداباي جاۋلاسپايىق ەلدەسكەنمەن،
باس كەسۋ بولسا-داعى ءتىل كەسپەگەن.
مال مەن باس پەرزەنتكە كەم بولادى دەپ،
سەن ءوزىڭ قۇدايمەنەن سويلەسكەن بە ەڭ؟!
بۇداباي:
ادامزات بۇل دۇنيەگە قوناق بولار،
شىن دۇنيە ولگەننەن سوڭ سول جاق بولار.
قوجانى اقسۇيەك دەپ سىيلاپ جۇرسەڭ،
ول جاقتا بارعان جەرىڭ جۇماق بولار.
ۇلبيكە:
شىن سوزگە قۇلاق ءتۇرىپ ەلىكتەرمىن،
الدانىپ جالعان سوزگە كەلىسپەيمىن.
جۇماقتىڭ و دۇنيەدە بار ەكەنىن،
قوجالار قايسىڭ بارىپ كورىپ كەلدىڭ؟
بۇداباي:
سەنسەڭىز ول دۇنيە شىن دۇنيە
قىسقا عۇمىر قىزىعى از بۇل دۇنيە.
قىزىقتىڭ ءبارى سوندا دەپ ايتادى،
ۇلبيكە مۇنى ەسىتىپ ءبىلدىڭىز بە؟
ۇلبيكە:
قوجالار ءبىزدى قايدا جەتەلەيدى،
كورگەندەي وندا بارىپ نەشە جەردى.
ول دۇنيە بۇل دۇنيەدەن جاقسى بولسا،
قوجالار ادامعا ايتپاي كەتەر ەدى.
بۇداباي:
بىلسەڭىز مىنا جالعان، جالعان، جالعان،
نەمەنە جالعان ەمەي جانىڭدى العان.
بارىڭدا باستا بيلىك وينا دا كۇل،
ويناپ-كۇلىپ وتسە ءومىر قالمايدى ارمان.
ۇلبيكە:
قىزىعىنا ەلىكتەپ ارمان قۋىپ،
جۇرگەن جان قوجالارمەن سايران قۇرىپ.
وپاسى جوق جىگىتى قوجالاردىڭ،
كەتپەي مە وتتىڭ باسىن ويران قىلىپ.
بۇداباي:
ۇلبيكە ايتقان سوزگە شامداناسىڭ،
جاراتقان جات جۇرتتىق قىپ، قىز بالاسىن
قوجانىڭ الىپ جۇرگەن ءدارىسى بار،
قادالسا جازاتۇعىن تاز جاراسىن.
ۇلبيكە:
بۇداباي مىنەزىڭ بار قوجاڭداعان،
قوجاڭداپ تالاي قوجا مازامدى العان.
ءتاۋىپ بول، ءتاۋىپ بولساڭ، وزىڭە بول،
اكەڭ دە ءوز شەشەڭدى جازا الماعان.
بۇداباي:
اۋلىڭا كەلىپ ەدىك ىزدەپ تاۋىپ،
باراسىڭ بەتتەن الىپ، توسكە شاۋىپ.
قوجالاردى ايتىسىپ جەڭە المايسىڭ،
بايگە المايدى دەگەن عوي بايتال شاۋىپ.
ۇلبيكە:
قوعانى ورىپ جيساڭ ءشوپ بولمايدى،
قوجالار ۇجىمداسىپ توپ بولمايدى.
ەل-ەلگە تاراپ جۇرگەن كاسىپ ىزدەپ،
يا قازاق يا بولماسا سارت بولمايدى.
ءتاۋىپ بولىپ، بالاعا سۇندەت جاساپ،
اس سۋعا جەتپەيدى تاپقاندارى.
ەڭبەك ەتىپ، تەر توگىپ، مال تاپپايتىن،
نەسىنە بۇل قوجالار اسپاندايدى؟!
قوجالار وزىپ كەلىپ جۇرگەن جوق قوي،
قوسىلىپ بايگەلەرگە شاپساڭ-داعى.
وسىدان كەيىن ۇلبيكە مەن قوجالار ايتىستى توقتاتىپ، قايتادان ۇيگە كەلىپ، باعاناعى كەلىننەن كەشىرىم سۇراپ، ايىپ تولەپ قايتقان ەكەن.
حالىق اقىنى اينابەك نىسانۇلىنان جازىپ العان زەينەتكەر ەلشىبەك قونىسبەكوۆ.
