بۇگىن قوستانايدا «اۋىل شارۋاشىلىعى – مىقتى ەكونوميكانىڭ نەگىزى» تاقىرىبىندا قازاقستان مەن رەسەيدىڭ XIX وڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمى ءوتتى. فورۋمعا قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين بەينەبايلانىس رەجيمىندە قاتىستى.
سونداي-اق، وڭىرارالىق الاڭدا بيزنەس، سالالىق مەملەكەتتىك ورگان، ۆەدومستۆولار، عىلىمي توپ وكىلدەرى، ەكى ەل وڭىرلەرىنىڭ باسشىلارى جينالادى.
فورۋم قازاقستان-رەسەي ىسكەرلىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسىنان باستالىپ، قاتىسۋشىلار شەكارالاس وڭىرلەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىعىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن، سونىڭ ىشىندە اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىن جاساۋ، اوك-دەگى كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ مەن اۋىل شارۋاشىلىعى جوبالارىن تەحنيكالىق سۇيەمەلدەۋ ماسەلەلەرىن قوزعادى. بۇل جونىندە “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ قارجى جانە بيۋدجەت كوميتەتىنىڭ مۇشەسى ءابىل ەركىن امانجولۇلى ايتىپ بەردى.
“وڭىرارالىق فورۋم بۇگىن تاڭەرتەڭ جۇمىسىن باستادى. وسى فورۋم بارىسىندا بىرنەشە جەكە ءىس-شارالار ءوتتى، جالپى وتىز شاقتى رەسەي مەن قازاقستان وڭىرلەرىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
بۇل وتكىزىلىپ جاتقان ەڭ العاشقى فورۋم ەمەس، 2019 جىلى وتكەن بولاتىن. جالپى، قوستاناي ءۇشىن وڭىرلەرمەن قارىم-قاتىناس، ەكونوميكالىق، مادەني، گۋمانيتارلىق قارىم-قاتىناس وتە ماڭىزدى. سوندىقتان قازىر وڭىرلەر دامۋىنا كوپ نازار اۋدارىپ جاتىرمىز. سالىق كودەكسىن، بيۋدجەت كودەكسىن وزگەرتىپ، سالىقتاردىڭ كوپ بولىگىن وڭىرلەردە قالدىرىپ، اكىمشىلىك رەفورمانى وتكىزىپ، جەرگىلىكتى بيلىكتى كۇشەيتىپ، اكىمدەردى سايلاپ جاتىرمىز. بولاشاق ءۇشىن بىزگە مىقتى ەكونوميكالىق دامىعان وڭىرلەر كەرەك. سوندىقتان كورشى ەلدەرمەن قارىم-قاتىناس تەك قانا ۇلتتىق دەڭگەيدە ەمەس، سونىمەن بىرگە وڭىرلىك دەڭگەيدە دامۋى كەرەك. وسىنداي وڭىرارالىق فورۋم تىكەلەي رەسەي مەن قازاقستان شەكارالاس وڭىرلەرىنىڭ دامۋىنا،قارىم-قاتىناس جاساۋعا تىكەلەي مۇمكىندىك بەرەدى”، دەدى ەركىن امانجولۇلى.
سونداي-اق، ول قازاقستاننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى رەسەيلىك باسەكەلەستەردىڭ سالدارىنان تومەندەپ قالعانىن ايتتى. ايتۋىنشا، وسىنداي فورۋم ارقىلى اۋىل شارۋاشىلىق ماسەلەسىن شەشۋ قاجەت.
”ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى - اۋىل شارۋاشىلىق كووپەراتسياسى. وكىنىشكە وراي ءبىز سوڭعى كەزگە دەيىن وسى سالادا ءبىر-بىرىمىزبەن باسەكەدە بولدىق. بيىلعى جىل ونى وتە جاقسى كورسەتتى. مىنا كىشكەنتاي نارىقتا، ءوزى تار جەردە ءبىز ءبىر-بىرىمىزگە باسەكە بولىپ، اياعىندا رەسەيدىڭ دە، ءبىزدىڭ دە وندىرۋشىلەر شىعىنعا ۇشىرادى. ءبىز ءوزىمىزدىڭ بيدايدى وسىرە الماي، ساتا الماي، رەسەيدىڭ بيدايى تىم ارزان باعامەن ساتىلىپ، ەكى جاقتا شىعىنعا ۇشىرادى. سوندىقتان بولاشاقتا وسىنداي بولماس ءۇشىن بىزگە بىرىگىپ سىرتقى نارىققا شىعۋ كەرەك. الەم حالقىنىڭ سانى ءوسىپ جاتىر. قازىردىڭ وزىندە مىنا ازىق-تۇلىك دەفيتسيتى 1 ميللياردقا جاقىن حالىققا تاپشى بولىپ جاتىر. سوندىقتان بىزدە نارىققا شىعۋعا مۇمكىندىك بار. ول ءۇشىن ءبىز كۇشىمىزدى بىرىكتىرۋىمىز كەرەك. قازاقستانعا قازىر وسى اۋىل-شارۋاشىلىق سالاسىنا ينۆەستيتسيالار كەرەك. بىزگە بيدايدىڭ تەرەڭ وڭدەۋى قاجەت. بۇل تەك قانا ۇن جاساۋ عانا ەمەس، بيدايدى كەپتىرىپ ساتۋ عانا ەمەس، بىزگە ونى تەرەڭ وڭدەپ، ءارتۇرلى حيميكالىق ونىمدەردى بيدايدان جاساۋ كەرەك. مىسالى: بيدايدان گليۋتەن، گليۋكوزا، كراحمال جاساۋعا بولادى. كراحمالدان كوپتەگەن باسقا ونىمدەر جاساۋعا بولادى. ول ينۆەستيتسياسىز بولمايدى. سوندىقتان وسى جاعىن دا ويلانۋ كەرەك. فورۋم بىرگە باسەكە بولماي، بىرگە جۇمىس ىستەۋگە سەپتىگىن تيگىزەدى.
بۇگىنگى وڭىرارالىق فورۋم - قازاقستاننىڭ ەكونوميكاسىن دامىتۋعا ارنالعان قۇرال. رەسەيدىڭ ىشكى نەمەسە سىرتقى ساياساتىنا كوزقاراسىمىز قانداي بولسا دا، رەسەي ءبىزدىڭ كورشىمىز ەكەنىن ۇمىتپايىق. ول ءبىزدىڭ كورشىمىز بولىپ قالادى، بولا دا بەرمەك. سوندىقتان ۇلكەن كورشىمىزبەن تەكە-تىرەسكە تۇسپەي، ەكى جاق ءۇشىن ۇلكەن جوبالار جاساۋىمىز كەرەك”، دەدى ەركىن امانجولۇلى.
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
