كەنەسارى قاپتاعاەۆ دۇنيەدەن وزدى. بۇل تۋرالى سەرىك ءابدىراحمانوۆ فەيسبۋك پاراقشاسىندا جازدى, دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.
«ول ۇلتجاندى، مەملەكەتشىل، ەلىنىڭ ناعىز پاتريوتى ەدى. 90-شى جىلداردىڭ باسىندا كەنەسارىمەن ەكەۋمىز الماتى قالالىق اتقارۋ كوميتەتىندە زامانبەك نۇرقادىلوۆتىڭ قولاستىندا قىزمەت ەتكەن ەدىك. سول كەزدە گورباچەۆ باستاعان «پەرەسترويكا» بىتىقى-شىتىقىعا اينالىپ، كسرو ىدىراپ، بيلىكسىزدىك جايلاپ كەتكەن بولاتىن. بارلىق جەردە دەموكراتيالىق كۇشتەر باس كوتەرگەن. بيلىكتەگىلەر بىرەسە ماسكەۋدەن جالتاقتاپ، بىرەسە ويانعان حالىقتان قورقاقتاپ، نە ىستەرىن بىلمەي وتىردى. مىنە، وسىنداي ساتتە قايسار مىنەزدى زامانبەك-باتىر ۇلت قامىن ويلاپ، الەۋمەتتىك، يدەولوگيا سالاسىنا باسشىلىق ەتىپ جۇرگەن كەنەسارى قاپتاعاەۆتىڭ باستامالارىنا قولداۋ جاسادى، سونىڭ ارقاسىندا الماتىنىڭ ءبىراز ورتالىق كوشەلەرىنە قازاقشا اتاۋلار بەرىلدى. الماتىداعى «جەتىم بۇرىش» اتانعان قيىلىستا توپىرلاعاندار مەن پاتەردەن پاتەرگە كوشىپ جۇرگەن باسپاناسىزدارعا كەنەسارى ۇيىتقى بولىپ، بىرنەشە قوعامدىق ۇيىمداردىڭ دۇنيەگە كەلۋىنە كومەگىن كورسەتتى. بۇلاردىڭ باق ارقىلى اقىلمەن جۇرگىزگەن تۇسىنىكتەمە ارەكەتتەرى، الاڭداردا وتكىزگەن بەيبىتشىل ەرەۋىلدەرى كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىن وزدەرىنە بۇردى. بۇنى سەبەپ ەتىپ زامانبەك قالابايۇلى قولدانىستاعى جەر قاتىناستارىنا بايلانىستى ەرەجەلەرگە وزگەرىستەر ەنگىزىپ، الماتى قالاسىندا ۇزاق ۋاقىت تۇرىپ، باسپاناسىز جۇرگەندەرگە ءۇي سالۋ ءۇشىن جەر تەلىمدەرى بەرىلسىن دەگەن شەشىمىن شىعارىپ، بۇنى جۇزەگە اسىراتىن مەملەكەتتىك كوميسسيانىڭ باسشىسى ەتىپ مەنى تاعايىندادى. كەنەسارى قاپتاعاەۆ، قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلى جەڭىس سابرايىموۆ پەن تاعى باسقا بەلسەندىلەر قالالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ بولىمدەرىمەن بىرىگىپ ازاماتتاردىڭ ارىزدارىن قابىلداپ، ەگجەي-تەگجەيلى قۇجاتتارىن قاراپ، ۇسىنىستارىن ماعان بەرىپ وتىردى. مىڭداعان جەر تەلىمدەرى پاناسىز قاڭعىرىپ جۇرگەندەردىڭ يەلىگىنە ءوتتى. «شاڭىراق»، «باقاي»، «دۋمان» تاعى باسقا مولتەك اۋداندار پايدا بولدى، ناۋا كوشەسىنىڭ بويىندا جاڭا ۇيلەر سالىندى. كەنەسارى مەن جەڭىس باستاعان كوماندا ءوز قىزمەتتەرىن بيىك كاسىبي دەڭگەيدە، اتتارىنا ءبىر جامان ءسوز كەلتىرمەي ورىندادى. ءبىر دە ءبىر نارازىلىق ولار ۇستىنە تۇسپەدى. ءبىر جەردەن شاتاق شىقپادى. بەلسەندىلەردىڭ ءبىرى ماعان كەلىپ وزدەرىنە جەر سۇرامادى. كەنەسارىنىڭ ادالدىعى ولارعا ۇلگى بولدى. مەن اتالعان جۇمىستاردىڭ باسىندا 1 جىل عانا ىستەپ، باسقا جۇمىسقا اۋىسىپ كەتتىم. كەنەسارى باسپاناسىزداردىڭ مۇددەسى ءۇشىن جىلدار بويى كۇرەستە بولدى. ءبىزدىڭ كوميسسيا شىعارعان شەشىمدەرگە كوميتەتىنىڭ حاتشىسى ءمور باستىرماي، سوزبالاققا سالعان كەزدە ول زاكەڭە تىكەلەي بارىپ كەرتارتپالاردى ورىندارىنا قويعانىن بىلەمىن. «تەك ورىسشا سويلەيتىن راديو، تەلەارنالارمەن 15 جىل سوتتاسىپ ءجۇرىپ، قازاقشالاپ شىقتىم…»، - دەپ ءبىر سۇحباتىندا ايتقانى بار كەنەكەڭنىڭ. ۇلت مۇددەسى تۇرعان جەردە ول كەرى قايتپايتىن مىنەزدى جىگىت ەدى. مەن وعان ايتاتىنمىن اكەڭە قاتتى ۇقساعان سكەنسىڭ دەپ. ءمۇحامادىل اعامىز سوعىستا ايىپ باتالونىنداعى بارلاۋشىلار توبىنا كومانديرى بولىپ، «ەرلىگى ءۇشىن» (زا وتۆاگۋ) مەدالىمەن ءۇش رەت ماراپاتتالعان. ەكى مارتە كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىنا ول كىسى ۇسىنىلىپ، جۇلدىزدىڭ ورنىنا ايىپ باتالونىنىڭ جاۋىنگەرىنە تەك مەدال عانا بەرگەن. باتىر اعامىز 1953 تۋعان ۇلىن كەنەسارى دەپ اتاۋى دا جۇرەگىنىڭ تۇگى باردى بىلدىرمەي ما… كەنەسارى ۇلت نامىسىن قورعاپ، ءومىرىن ەل مۇددەسىنە ارنادى، اكەسىنىڭ ءۇمىتىن اقتادى. مارقۇمنىڭ جانۇياسىنا، جاقىندارىنا شىن جۇرەگىممەن كوڭىل ايتامىن. كەنەسارى ماڭگى مەنىڭ جۇرەگىمدە!»، - دەپ جازدى سەرىك ءابدىراحمانوۆ.
ايتالىق، كەنەسارى قاپتاعاەۆ «جەلتوقسان كوتەرىلىسى» قب تەڭ توراعاسى، «ۇلت دابىلى» قوعامدىق قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى بولدى.
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
