ماسكەۋگە درون سوققىسىن اسكەري تۇرعىدان ەمەس، پسيحولوگيالىق تۇرعىدان باعالاعان ءجون.

تاريحتان مىسالدار كەلتىرىپ كورەيىك. 1941 جىلى، 7-جەلتوقساندا جاپونيا اقش-تىڭ گاۆاي ارالىنداعى پەرل-حاربور اسكەري بازاسىن بومبالادى. جاپونيا مەن اقش اراسىندا سوعىس باستالدى. توكيو اقش ۇشاقتارى جاپونيا جەرىنە جەتە المايدى دەپ سەندى. الايدا ۆاشينگتون «كەك الۋ جانە جاپون سەنىمىن كۇيرەتۋ» وپەراتسياسىن دايىنداپ جاتقان ەدى.

پودپولكوۆنيك دجەيمس دۋليتتل باستاعان، وزگە ۇشقىشتار قوستاعان رەيد 1942 جىلى، 18-ساۋىردە بولدى. اقش-تىڭ 16 بومبالاۋشى B-25 Mitchell ۇشاقتارى بىردەن توكيونى بومبالاۋعا شەشىم قابىلداندى. توكيو، جاپونداردىڭ استاناسى. بۇل اسا قاۋىپتى وپەراتسيا بولاتىن. الايدا پەرل-حاربوردان كەيىن ەڭسەسى تۇسكەن اقش حالقىن سەرپىلتىپ، رۋحى كوتەرىلگەن جاپون حالقىن جاسىتۋ قاجەت ەدى. ءسويتىپ 16 ۇشاققا وتىرعان 80 ۇشقىش توكيونى بومبالادى. رەيد ىسكە استى. ولار توكيودا 20-عا جۋىق نىساندى جويدى. اقش تاراپىنان بومبالاۋ بولادى دەپ ويلاماعان جاپوندار ۇشاقتاردى اتىپ تۇسىرۋدە قيىندىق كوردى. تاريحتا بۇل وقيعا «دۋليتتل رەيدى» دەگەن اتپەن قالدى.

رەيدكە قاتىسقانداردىڭ تاعدىرى نە بولدى دەرسىز. توكيونى بومبالاعان سوڭ، ۇشاقتار قىتايعا بەت الدى. ول ساتتە قىتاي مەن جاپونيا سوعىسىپ جاتقان بولاتىن. قىتايدىڭ جارتى اۋماعى جاپون وككۋپاتسياسىندا ەدى. 4 ۇشاق كۇرىش القاپتارىنا قۇلاپ، ۇشقىشتارى قازا تاپتى. 11 ۇشاقتىڭ جانارمايى تاۋسىلىپ، ۇشقىشتار پاراشيۋتپەن جەرگە سەكىرىپ، امان قالدى. 8 ۇشقىش قىتايداعى جاپوندار باسىپ العان اۋماققا ءتۇسىپ، ولاردى جاپوندار تۇتقىنعا الدى. كەيىن ولاردىڭ ءبىرازىن توكيو ءولىم جازاسىنا كەستى. قالعان ۇشقىشتار قىتايدىڭ وزگە ايماقتارىنا ءتۇسىپ، امان قالدى. 16 ۇشاقتىڭ ىشىندە ءبىر ۇشاق قانا ءوز ەركىمەن اۋەجايعا قونا ءبىلدى. ول كسرو اۋماعىنا ءوتىپ، ۋناشي اۋەجايىنا قونعان بولاتىن.

كسرو مەن جاپونيا «بەيتاراپ ساياسات» كەلىسىمىن جاساعاندىقتان، كەڭەس وداعى ءوز اۋماعىنا اقش ۇشاقتارىنىڭ قونۋىنا كەلىسىم بەرمەگەن بولاتىن. سەبەبى بۇل كسرو مەن جاپونيا اراسىنداعى سوعىسقا اكەلەر ەدى. الايدا ۆاشينگتون لەند-ليز زاڭىن قابىلداپ، ماسكەۋگە كومەكتەسەتىنى بەلگىلى بولعاندىقتان ماسكەۋ اقش ۇشقىشتارىن الدىمەن وزبەكستانعا جەتكىزدى، ارتىنشا تۇركىمەنستانعا اپارىپ، كەيىن يرانعا وتكىزىپ جىبەردى. يران ول ساتتە ۇلىبريتانيا باقىلاۋىندا بولعاندىقتان، اعىلشىندار ۇشقىشتاردى اقش-قا اكەتتى. قىتاي جەرىندەگى اقش ۇشقىشتارى دا كەيىن كسرو-عا جەتكىزىلىپ وسى مارشرۋت بويىنشا ەلىنە قايتتى. ماسكەۋ توكيوعا «اقش ۇشقىشتارى قاشىپ كەتتى» دەي سالدى.

ەندى كسرو-عا كەلەيىك. 1941 جىلى 22-ماۋسىمدا گەرمانيا كسرو-عا باسىپ كىردى. ءسويتىپ سوعىس باستالىپ كەتتى. كسرو اسكەرى بىرنەشە اپتا ىشىندە تاس-تالقان بولدى. قالالار ەكى-ءۇش كۇننىڭ ىشىندە نەمىستەردىڭ قولىنا ءوتىپ جاتتى. ميلليونداعان اسكەر تۇتقىنعا ءتۇستى. كسرو حالقىنىڭ ەڭسەسى ەزىلدى. حالىقتى سەرپىلتىپ، جاۋعا سەس كورسەتۋ قاجەت ەدى. ءسويتىپ ماسكەۋ بىردەن بەرليندى بومبالايمىز دەپ شەشىم قابىلدادى. 1941 جىلدىڭ 7-تامىزىنان 8-تامىزىنا قاراعان ءتۇنى 13 كەڭەستىك دب-3 تيپىندەگى ۇشاق بەرليندى بومبالادى. ۇشاقتار ءبىر بومبادان باستاپ، كەرى قايتتى. بۇل گەرمانيا بيلىگى ءۇشىن ۇلكەن پسيحولوگيالىق سوققى بولدى. ويتكەنى ولار «كسرو اۆياتسياسى جويىلدى، رەيح استاناسىنا ءبىر بومبا دا تۇسپەيدى» دەگەن بولاتىن. ول ءسوزدىڭ ميف ەكەنى بايقالدى. سوندىقتان گەرمانيا ۇشاقتاردى «كسرو ەمەس، ۇلىبريتانيانىڭ ۇشاقتارى» دەگەن جالعان اقپاراتتى تاراتتى. كسرو «سوعىس باستالعالى ءبىر جارىم اي ءوتتى، ال ءبىز جاۋ استاناسىن بومبالاۋدامىز» دەپ جار سالدى.

ەندى تۇسىنىكتى بولار، نە ءۇشىن ۋكراينا ماسكەۋدى درونمەن اتقىلاپ جاتقانى. كرەملگە درونمەن شابۋىل جاسالدى، ارتىنشا ماسكەۋدەگى بىرنەشە اۋدانعا كاميكادزە دروندار سوعىلدى. ماسكەۋدىڭ ەڭ قىمبات اۋدانى سانالاتىن ماسكەۋ-سيتيگە ەكى مارتە سوققى جاسالدى. بۇل پسيحولوگيالىق سوققى وپەراتسياسى، قانداي دا ءبىر اسكەري مىندەتتى الدىندا قويمايدى، الايدا قوعامنىڭ «پۋتين ءبىزدى قورعايدى» دەگەن سەنىمىنە سەلكەۋ تۇسىرەدى. «قاراپايىم درون سوعىلىپ جاتسا، ەرتەڭ قۋاتتى زىمىرانمەن اتسا نە بولماق» دەپ ويلانا باستايدى. «راسىمەن دە ءبىزدىڭ پۆو/پرو شىبىندى دا وتكىزبەيتىندەي كەرەمەت ەمەس-اۋ» دەيدى كەي كاللا. سوندىقتان ماسكەۋگە درون سوققىسىن اسكەري تۇرعىدان ەمەس، پسيحولوگيالىق تۇرعىدان باعالاعان ءجون. قىسقاشا وسى.