"بۇلار قازاقشا سويلەمەيدى، قر وقۋشىلارى ەمەس، تۇپ-تۋرا رەسەي وقۋشىلارىنان اۋمايدى" - جارىلقاپ قالىباي

5361
Adyrna.kz Telegram
جۋرناليست جارىلقاپ قالىباي الماتى قالاسىنداعى اعىلشىن تىلىندە ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ وقۋشىلارى جايلى جازدى. ونىڭ ايتۋىنشا، ءبىلىم الۋعا تالپىنعان تالاپكەرلەر، ياعني ەلدىڭ كەلەشەگى سانالاتىن وقۋشىلار قازاق ەلىندە قازاقشا سويلەۋگە قىمسىنادى. اۆتور مۇنى " بۇلار قر وقۋشىلارى ەمەس، تۇپ-تۋرا رف وقۋشىلارىنان اۋمايدى" دەپ جازدى. بۇل جايلى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى حابارلادى. 
- مىناۋ الماتى قالاسىنداعى اعىلشىن تىلدە ءبىلىم بەرەتىن ءبىر مەكتەپتىڭ كىرەبەرىسى. اعىلشىنشا سويلەسكەن بالالاردى كەزدەستىرمەدىم. وقۋشىلاردىڭ 90 پايىزى قازاق بالالارى، قالعانى تۇرىك جانە تاعى باسقا ۇلت دياسپورالارىنىڭ وكىلى.
بىرەن-ساران قازاقشا سويلەيتىن وتباسىلاردىڭ بالالارىنىڭ ءوزى مىنا ورىسشىل ورتادا قازاقشا سويلەۋگە ۇيالادى نەمەسە كوپتىڭ ىقپالىنا جىعىلادى. ءسويتىپ ءوز انا ءتىلىن مانسۇق ەتىپ، ورىس تىلىندە سويلەۋگە ءماجبۇر بولادى. بۇلار قر وقۋشىلارى ەمەس، تۇپ-تۋرا رف وقۋشىلارىنان اۋمايدى.
اندا-ساندا تۇرىكشە سويلەگەن بالالار مەن اتا-انالاردىڭ ءسوزىن ەستىدىم، قازاقشا ءبىر ءسوز جوق. مەنى پەسسيميست، نيگيليست، زارلاۋىق دەيتىن، ال وزدەرىن وپتيميست سانايتىن قازاق زيالىلارى بۇعان نە دەر ەكەن؟!
قايدا بارا جاتىرمىز؟ انا ءتىلىن ار تۇتىپ، قازاقى قالپىنا قايتاتىن نامىسشىل ۇلت بار دەپ سەنۋگە بولا ما ءوزى؟ ء“تىلى جوعالعان ۇلتتىڭ ءوزى دە جوعالادى” ەمەس پە؟! - دەپ كەسىپ ايتتى جۋرناليست.
وقىرماندار بۇعان قاتىستى تەرەڭنەن تولعادى:
"بۇل ءبىزدىڭ قازىرگى ۇلتىمىزدىڭ جاعدايى. تراگەديا دەپ ايتۋعا بولادى. قايدا بولسا دا، قاراقوز بالالارىمىز ورىسشا سويلەيدى، ورىسشا ويلايدى، ورىسشا تاربيەلەنەدى. ۇيلەرىندە، وتباسىندا، ءوزارا تەك ورىسشا سويلەيدى. اكە شەشەسىن بىلاي قويايىق، زاماناۋي اتا-اجەلەرى دە بالالارىمەن ورىسشا "ۆنۋچوك", " ۆنۋچەنكا" دەپ سويلەسەدى. قازاقى مەكتەپتە وقيتىن بالالار انا تىلىنە شەتەل ءتىل رەتىندە قاراپ، ۇزىلىستە ءبىر بىرىمەن ورىسشا سويلەيدى. استانادا تۇرامىن، قازاقشا سويلەگەن بالانى كورسەم، ءبىر كوسموستان كەلگەن بالا سياقتى، تاڭعالام. ال اتا-انالارىنا ەسكەرتۋ جاساسام، ماعان رەنجىپ، ۇرسىسادى: " كاكوە ۆاشە دەلو؟ " دەپ. وسى بالالاردى اقشاسىن تولەپ، ارنايى اعىلشىن مەكتەبىندە وقىتىپ جاتىر";
"وسىنداي ءتالپىش مەكتەپ پەن ۇيىمداردى مەملەكەتتىك تۇرعىدا جابۋ كەرەك";

"بۇرىندا ايتقانمىن، قازىردە ايتايىن. قازاق ءتىلىنىڭ كەمتارلىعىن كەڭەس ۇكىمەتىنەن كورگەندى قويۋ كەرەك-ءتى. عاقيل كوزبەن قاراساڭ قازاقشا بىلمەيتىندەردىڭ دەنى تاۋەلسىز قازاقستاندا تاربيەلەنىپ، تۋىلعاندار ەمەس پە؟! كىنا كەڭەس ۇكىمەتىندە ەمەس، قازاقيلىققا بەت بۇرعىسى كەلمەيتىن كازاحتاردا بولىپ تۇر. ايتپەسە، كەڭەس ۇكىمەتىندە تۋىلىپ، تاربيەلەنگەن اعا-اپا، اتا-اجەلەرىمىزدىڭ قازاقشاسى جاپ-جاقسى عوي..." دەپ جازدى ولار.

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى 
پىكىرلەر