Jýrnalıst Jarylqap Qalybaı Almaty qalasyndaǵy aǵylshyn tilinde bilim beretin mekteptiń oqýshylary jaıly jazdy. Onyń aıtýynsha, bilim alýǵa talpynǵan talapkerler, ıaǵnı eldiń keleshegi sanalatyn oqýshylar Qazaq elinde qazaqsha sóıleýge qymsynady. Avtor muny " Bular QR oqýshylary emes, tup-týra RF oqýshylarynan aýmaıdy" dep jazdy. Bul jaıly "Adyrna" ulttyq portaly habarlady.
- Mynaý Almaty qalasyndaǵy aǵylshyn tilde bilim beretin bir mekteptiń kireberisi. Aǵylshynsha sóılesken balalardy kezdestirmedim. Oqýshylardyń 90 paıyzy qazaq balalary, qalǵany túrik jáne taǵy basqa ult dıasporalarynyń ókili.Biren-saran qazaqsha sóıleıtin otbasylardyń balalarynyń ózi myna orysshyl ortada qazaqsha sóıleýge uıalady nemese kóptiń yqpalyna jyǵylady. Sóıtip óz ana tilin mansuq etip, orys tilinde sóıleýge májbúr bolady. Bular QR oqýshylary emes, tup-týra RF oqýshylarynan aýmaıdy.
Anda-sanda túrikshe sóılegen balalar men ata-analardyń sózin estidim, qazaqsha bir sóz joq. Meni pessımıst, nıgılıst, zarlaýyq deıtin, al ózderin optımıst sanaıtyn qazaq zııalylary buǵan ne der eken?!Qaıda bara jatyrmyz? Ana tilin ar tutyp, qazaqy qalpyna qaıtatyn namysshyl ult bar dep senýge bola ma ózi? “Tili joǵalǵan ulttyń ózi de joǵalady” emes pe?! - dep kesip aıtty jýrnalıst.
Oqyrmandar buǵan qatysty tereńnen tolǵady:
"Bul bizdiń qazirgi ultymyzdyń jaǵdaıy. Tragedııa dep aıtýǵa bolady. Qaıda bolsa da, qaraqóz balalarymyz oryssha sóıleıdi, oryssha oılaıdy, oryssha tárbıelenedi. Úılerinde, otbasynda, ózara tek oryssha sóıleıdi. Áke sheshesin bylaı qoıaıyq, zamanaýı ata-ájeleri de balalarymen oryssha "vnýchok", " vnýchenka" dep sóılesedi. Qazaqy mektepte oqıtyn balalar ana tiline shetel til retinde qarap, úziliste bir birimen oryssha sóıleıdi. Astanada turamyn, qazaqsha sóılegen balany kórsem, bir kosmostan kelgen bala sııaqty, tańǵalam. Al ata-analaryna eskertý jasasam, maǵan renjip, ursysady: " Kakoe vashe delo? " dep. Osy balalardy aqshasyn tólep, arnaıy aǵylshyn mektebinde oqytyp jatyr";"Osyndaı tálpish mektep pen uıymdardy memlekettik turǵyda jabý kerek";"Burynda aıtqanmyn, qazirde aıtaıyn. Qazaq tiliniń kemtarlyǵyn Keńes úkimetinen kórgendi qoıý kerek-ti. Ǵaqıl kózben qarasań Qazaqsha bilmeıtinderdiń deni táýelsiz Qazaqstanda tárbıelenip, týylǵandar emes pe?! Kiná Keńes úkimetinde emes, Qazaqılyqqa bet burǵysy kelmeıtin Kazahtarda bolyp tur. Áıtpese, Keńes úkimetinde týylyp, tárbıelengen aǵa-apa, ata-ájelerimizdiń Qazaqshasy jap-jaqsy ǵoı..." dep jazdy olar.
"Adyrna" ulttyq portaly
