ماجىلىستە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى بانكتەر جانە بانك قىزمەتى تۋرالى» جانە «قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرگە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوبالارىنىڭ ءبىرىنشى وقىلىمى ءوتتى. تالقىلاۋ بارىسىندا ءماجىلىس دەپۋتاتى بەرىك تۇرسىنبەكۇلى بەيسەنعاليەۆ اتالعان زاڭ جوبالارىن قولداپ، ولاردىڭ ەلىمىزدىڭ قارجى سەكتورىن دامىتۋعا باعىتتالعانىن اتاپ ءوتتى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا”.
دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنشا، بۇل رەفورمالار سوڭعى جىلدارى قابىلدانعان قارجى نارىعىن جەتىلدىرۋ شارالارىنىڭ قيسىندى جالعاسى بولىپ سانالادى.
«قاراستىرىلىپ وتىرعان زاڭدار نارىققا جاڭا قاتىسۋشىلاردىڭ كەلۋىنە جاعداي جاساپ، باسەكەلەستىكتى ارتتىرۋعا، تسيفرلىق قارجىلىق تەحنولوگيالاردى دامىتۋعا جانە بانكتەردىڭ ەكونوميكانى قارجىلاندىرۋعا بەلسەندى قاتىسۋىنا ىقپال ەتەدى»، — دەدى بەرىك بەيسەنعاليەۆ.
ونىڭ سوزىنشە، بازالىق ليتسەنزيانى ەنگىزۋ بانك نارىعىنا كىرۋدى جەڭىلدەتىپ، ءىرى ميكروقارجى ۇيىمدارىنىڭ ايماقتىق بانكتەرگە اينالۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل ءوز كەزەگىندە شاعىن جانە ورتا بيزنەستى نەسيەلەندىرۋ كولەمىن ارتتىرۋعا جول اشادى.
«قارجى نارىعىندا ويىنشىلار كوپ بولعان سايىن، باسەكەلەستىك ارتىپ، بۇل ەكونوميكانى نەسيەلەندىرۋگە وڭ اسەر ەتەدى»، — دەدى دەپۋتات.
ءماجىلىس دەپۋتاتى حالىقتىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعىنىڭ تومەندىگىن اتاپ ءوتىپ، جاڭا زاڭ جوبالارىندا تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا ەرەكشە كوڭىل بولىنگەنىن جەتكىزدى.
جاڭا نورمالارعا سايكەس، قارجى ۇيىمدارى نەسيە بەرەر الدىندا قارىز الۋشىنىڭ تولەم قابىلەتىن مۇقيات تەكسەرۋگە جانە قارجىلىق ونىمدەر تۋرالى تولىق اقپاراتتى اشىق كورسەتۋگە مىندەتتى.
«مىنەز-قۇلىقتىق قاداعالاۋدى ەنگىزۋ – بانكتەردىڭ تابىستىلىعى مەن تۇراقتىلىعىنان بولەك، ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ تۇرعىسىنان دا ماڭىزدى قادام»، — دەپ اتاپ ءوتتى بەرىك بەيسەنعاليەۆ.
دەپۋتات ءوز سوزىندە كرەديتتىك الاياقتىق ماسەلەسىنە دە توقتالدى. ونىڭ ايتۋىنشا، سوڭعى ەكى جىل ىشىندە پارلامەنت بۇل باعىتتا ەكى ماڭىزدى زاڭ قابىلداعان.
بىرىنشىدەن، بانكتەر مەن ميكروقارجى ۇيىمدارى نەسيە راسىمدەۋ كەزىندە مىندەتتى بيومەتريالىق سايكەستەندىرۋدى ەنگىزدى.
ەكىنشىدەن، كەپىلسىز نەسيە الۋدىڭ العاشقى راسىمدەۋ كەزىندە قارىز الۋشىنىڭ بانككە جەكە قاتىسۋى تالاپ ەتىلەدى.
سونىمەن قاتار، 21 جاسقا دەيىنگى جانە 55 جاستان اسقان ازاماتتارعا نەسيە بەرۋ كەزىندە ولاردىڭ ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالى ارقىلى كەلىسىمى مىندەتتى.
قارىز الۋشىعا ويلانۋعا مۇمكىندىك بەرۋ ماقساتىندا «سالقىنداتۋ كەزەڭى»ەنگىزىلدى — نەسيە كەلىسىمى جاسالعاننان كەيىن 24 ساعات ىشىندە ونى باس تارتۋ قۇقىعى قاراستىرىلعان.
ەگەر بانكتەر مەن ميكروقارجى ۇيىمدارى بيومەتريانى ساقتاماسا نەمەسە كەلىسىمسىز نەسيە راسىمدەسە، مۇنداي قارىزدار سوتتان تىس تارتىپپەن جويىلادى.
بۇل نورمالار 2024 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن باستاپ كۇشىنە ەنگەن. رەتتەۋشى ورگاننىڭ مالىمەتىنشە، وسى ۋاقىتتان بەرى ونلاين-الاياقتىق جاعدايلارىنىڭ ازايعانى بايقالادى.
قورىتىندىلاي كەلە، بەرىك بەيسەنعاليەۆ جاڭا زاڭ جوبالارىنىڭ بانك جۇيەسىن نىعايتۋعا، قارجى نارىعىنىڭ اشىقتىعى مەن تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا، سونداي-اق ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا باعىتتالعانىن اتاپ ءوتتى.
«بۇل رەفورمالار ەلىمىزدىڭ قارجى جۇيەسىن ودان ءارى تۇراقتى ءارى باسەكەگە قابىلەتتى ەتۋگە ىقپال ەتەدى. ارىپتەستەرىمدى وسى زاڭ جوبالارىن قولداۋعا شاقىرامىن»، — دەدى دەپۋتات.
