بۇگىن – قازاقتان شىققان تۇڭعىش انتروپولوگ، شوقان ءۋاليحانوۆ اتىنداعى سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، اكادەميك ورازاق سماعۇلۇلىنىڭ تۋعان كۇنى. عالىم 95 جاسقا تولىپ وتىر، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
30 قىركۇيەكتە ۇلتتىق مۋزەي باسشىسى بەرىك ابدىعاليۇلى باسقارۋىمەن «عاسىر. تۇلعا. عىلىم» اتتى مەرەيتويلىق شارادا عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم، مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىكتەرىنىڭ ۆيتسە-مينيسترلەرى، سەنات دەپۋتاتتارى، ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميكتەرى، رۋحانيات سالاسىنىڭ جاناشىرلارى اقجارما لەبىزدەرىن ارناپ، عۇلاما عالىمعا قۇرمەتىن كورسەتتى. قۇتتىقتاۋلاردا كورنەكتى تۇلعانىڭ ەڭبەگى ەرەكشە اتالىپ، «قازاق حالقى جانە اتا تەگى» سىندى باعا جەتپەس ەڭبەكتەرى ۇلتتىق قازىنا ەكەنى ايتىلدى.
ورازاق سماعۇلۇلى 1930 جىلى 1 قازاندا قوستاناي وبلىسى مەڭدىعارا اۋدانى ۇيالىساي اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ى.التىنسارين اتىنداعى مەڭدىقارا پەداگوگيكالىق ۋچيليششەسىن، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-نىڭ تاريح فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. تاريح فاكۋلتەتىندە وقىپ ءجۇرىپ، انتروپولگيا عىلىمىنا قىزىعۋشىلىعىنىڭ ارقاسىندا الماتى مەدينستيتۋتىنىڭ كەشكى بولىمىندە دە ءبىلىمىن جەتىلدىرگەن. 1963 جىلى ماسكەۋ قالاسىندا كانديداتتىق ديسسەرتاتسيا قورعاعان.
ول – قازاقستانداعى انتروپولوگيا مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، قر ۇعا اكادەميگى، بولونيا عىلىم اكادەمياسىنىڭ كوررەسپوندەنت مۇشەسى، قر عىلىمى مەن تەحنيكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى. كەڭەستىك كەزەڭدە عالىم قازاق حالقىنىڭ انتروپولوگيالىق ءتيپى تۋرالى ديسسەرتاتسيا قورعاعان. توتاليتارلىق رەجىم عالىم ەڭبەكتەرىنە تىيىم سالىپ، قۋدالاسا دا ءوز باعىتىنان تايماعان. ورازاق سماعۇلوۆتىڭ «قازاق حالقىنىڭ انتروپولوگيالىق تاريحى» اتتى ەڭبەگى عىلىمدا ۇلكەن جاڭالىق بولدى.
اكادەميك قازىرگى قازاقستان اۋماعىن مەكەندەگەن ەجەلگى ادامدار قازاق حالقىنىڭ اتا-باباسى ەكەنىن عىلىمي تۇرعىدان دالەلدەپ، ۇلت تاريحىن ەلۋ عاسىرعا جىلجىتقان. عالىم ابىلاي حاننىڭ بەت-بەينەسىن قالپىنا كەلتىردى، قوبىلاندى باتىر، ايتەكە بي قابىرلەرىندە انتروپولوگيالىق زەرتتەۋلەر جۇرگىزگەن.
