جالاقى ءوستى، وقۋ بەس كۇندىك: مۇعالىمدەردى باسقا قانداي ماسەلە الاڭداتادى؟

4537
Adyrna.kz Telegram

2020 جىلدىڭ قاڭتارىنان باستاپ ەلىمىزدەگى مۇعالىمدەردىڭ جالاقىسى 25%-عا ءوستى. ءيا، وسى كۇنگە دەيىن مۇعالىمدەردىڭ ەڭ باستى ماسەلەسى – جالاقى دەپ كەلدىك. «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالىنىڭ ءتىلشىسى مۇعالىمدەردى الاڭداتىپ جۇرگەن باسقا قانداي ماسەلەلەر بار ەكەنىن سۇراپ ءبىلدى.

مۇعالىمدەردى جالاقى ماسەلەسى عانا تولعاندىرىپ قويمايدى. بۇگىنگى ۇستازداردىڭ ماسەلەسىن تىزبەكتەپ بەرۋدى ءجون كوردىك (بۇل ماسەلەلەردى مۇعالىمدەر ۇسىندى):

- جاڭارتىلعان باعدارلامانىڭ وقىتۋ نۇسقاۋلىعى ءبىراز ءتىل قۇندىلىعىن جويىپ جىبەردى;

- ۇيدە ءجۇرىپ سىرتتاي وكىپ كەلگەن ءبىلىمى تومەن ۇستازدار مەكتەپتەردە جۇمىس جاساپ جاتىر;

- پاندىك كابينەتتىڭ جابدىقتالۋى ناشار، ارنايى قۇرالدار جوقتىڭ قاسى;

- زەينەتكە 30 جىل ستاجبەن شىعارسا ەكەن;

- 25 بالا ەمەس 20 بالادان وقىتۋ كەرەك;

- دەنە شىنىقتىرۋ ساباعىن ەكىگە بولگەنشە، نەگىزگى ساباقتاردى ەكىگە ءبولىپ وقىتسا دۇرىس بولادى;

- وقۋلىقتار ساپاسى ناشار;

- 5 بالدىق باعالاۋ جۇيەسى قايتا ورالسا ەكەن;

- قاعازباستىلىق ماسەلەسى;

- جالاقى ماسەلەسى ءالى دە وزەكتى;

- 5 كۇندىك وقۋ بارلىق مەكتەپتە زاڭدى كۇشىنە ەنگەن جوق.

مىنە، بۇگىنگى ۇستازداردىڭ ماسەلەلەرى – وسى. ال كەيبىر مۇعالىمدەر كوسىلىپ جاۋاپ بەرگەندى ءجون كوردى.

گۋلميرا اتتى Facebook قولدانۋشىسى مۇعالىمنىڭ جالاقىسىنا بايلانىستى كوكەيىندەگى ويىن جەتكىزدى.

«پەداگوگ دەگەن تۇلعا بار جەردە بىردەي قۇقىققا يە بولۋ كەرەك ەمەس پە؟! ال مەديتسينا سالاسىنداعى ءبىلىم بەرەتىن پەداگوگتار ۇكىمەت تاعايىنداپ وتىرعان بىلىكتىلىك ساناتتارىنىڭ ۇستەماقىسىنا كۇنى بۇگىنگە دەيىن قول جەتكىزە الماي وتىر. «نەگە تولەنبەيدى؟» دەگەن سۇراعىمىزعا ءتيىستى ورگانداردىڭ بەرەتىن ءبىر عانا جاۋابى «دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىندە قارجى قاراستىرىلماعان. كاتەگوريا تولەنبەۋى مۇمكىن!» سوندا باسقا مۇعالىمدەر مۇعالىم دە، مەديتسينا سالاسىنداعى مۇعالىمدەر پەداگوگ قاتارىنا جاتپاي ما؟، «پەداگوگ مارتەبەسى»، «ءبىلىم تۋرالى زاڭ ورتاق ەمەس پە؟» دەگەن وي كوكەيىڭدى كەرنەيدى. قوس مينيسترلىكتىڭ اراسىندا بايلانىستىڭ بولماۋىنا 5 ايدان بەرى وزدەرىنە تيەسىلى ۇستەماقىعا قول جەتكىزە الماي كەلە جاتقان پەداگوگتار كىنالى ەمەس شىعار؟!» - دەپ جازدى ول.

ال كەيبىر مۇعالىمدەردى زەينەتكەرلىك جاسىنىڭ قاتتى الاڭداتاتىنىن بىلدىك.

«مەنى مازالاپ جۇرگەن زەينەتكەرلىك جاس. 63 جاستا ۇستازدارعا زەينەتكەرلىك دەمالىسقا شىعۋ وتە قيىن. مەن بيىل 35-وقۋ جىلىن اياقتادىم. ۇيالى تەلەفون، كومپيۋتەر ت.ب. قاتتى شارشاتىپ جىبەردى. ونىڭ ۇستىنە تەست تاپسىرىپ، پورتفوليو جيناقتادىم. ەندى ناتيجەسىن كۇتىپ وتىرعان جايىم بار. جىل وتكەن سايىن مۇعالىمدەرگە، ايەلدەرگە وتە قيىن. سول 63 دەپ قيناماي-اق ەڭ بولماسا 60 جاستا شىعارسا بولادى عوي. شىنىمدى ايتسام، بيىلعى وقۋ جىلىندا قاتتى شارشاپ كەتتىك»، - دەپ جازىپتى مارجان اتتى جەلى قولدانۋشىسى.

بانۋ اتتى مۇعالىم ءوزىن تولعاندىرىپ جۇرگەن 5 ءتۇرلى ماسەلەنى تىزبەكتەپ كورسەتىپتى.

«بىرىنشىدەن، قازاق تىلىنە جاڭا وقۋلىقتاردىڭ ساي كەلمەۋى. گرامماتيكاسى سامساپ تۇراتىن بۇرىڭعى قازاق ءتىلدى قالپىنا كەلتىرسە دۇرىس بولار ەدى. ەكىنشىدەن، جاڭا تۋپ بويىنشا ساعاتتاردىڭ قىسقارتىلىپ، قوسىمشا ساعاتتاردىڭ قوسىلۋى. ەڭ دۇرىسى ۆارياتيۆ ساعاتتارعا ساعاتتىڭ ءبولىنۋى ەمەس نەگىزگى ساعات بولعانى دۇرىس (فيزيكا،حيميا ت.ب.) دەپ ەسەپتەيمىن. وقۋشىلاردىڭ بوساڭسىپ كەتپەۋى ءۇشىن نەگىزگى ساعاتتاردىڭ بولعانى دۇرىس. ۇشىنشىدەن، قازاقستان بويىنشا وقۋشىلاردىڭ فورماسى بىرىڭعاي بولعانى. تورتىنشىدەن، سانات الاتىن كەزدە ماقالا، گازەت-جۋرنالعا جاريالانىمداردان گورى ناقتى وقۋشىنىڭ، ۇستازدىڭ ءوزىنىڭ جەتىستىكتەرى بولعانى دۇرىس بولار ەدى. ءوزىنىڭ جەتىستىگى ءبىلىمىن سىناپ تەستتەن ءوتۋ، كونكۋرستارعا قاتىسۋ بولسا. بەسىنشىدەن، نە بولسا سونى جازىپ، اقشام قانشا بولادى، اناۋ نەگە تولەنبەيدى، مىناۋ نەگە تولەنبەيدى دەمەي ءوزىن سانالى، ساۋاتتى كورسەتسە، «پەداگوگ مارتەبەسىمەن» تانىسىپ، پەداگوگ ەتيكاسىن ساقتاسا ەكەن»، - دەيدى ول.

تاعى ءبىر مۇعالىم قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىنە الاڭدايتىنىن ايتىپ ءوتتى.

«مەنى مازالايتىنى قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىنىڭ بولماۋى. ورىس ءتىلى، شەت ءتىلى، ەڭبەك، ينفورماتيكا سەكىلدى پاندەر 2 توپقا ءبولىنىپ وقىتىلادى دا، قازاق تىلىندە وقۋشىلار بولىنبەيدى. 30 بالاعا ساباق بەرگەن ءتيىمدى مە؟ الدە 15 بالاعا ما؟

قازاق ءتىلى جاعدايى وتە تومەن دەڭگەيدە تۇر. قازاقتاردىڭ وزدەرى كىشكەنتاي بالدارىنا ورىسشا شۇلدىرلەيدى. انا ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن بالاباقشا مەن مەكتەپتەن باستاۋىمىز قاجەت»، - دەپ جازدى جانار حانىم.

ال نۋربول ەسىمدى مۇعالىم مۇلدەم باسقا ماسەلەنى كوتەرىپتى.

«ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى قاتتى مازالايدى. اسىرەسە، استەتيكالىق پاندەر تاعدىرى.

ۇل-قىزدارىمىزدىڭ شىعارماشىلىق ويلاۋى، ەپتىلىگى، بەيىمدەلۋ قاسيەتتەرى، ءبىر نارسەنى ويلاپ تابۋى ونى دامىتۋى، ءوزىن باعالاۋ دەگەن قاسيەتتەر...

نەگىزگى پاندەر، نەگىزگى ەمەس پاندەر دەپ ورتا ءبىلىمدى ەكىگە ءبولۋ مەن ءۇشىن تۇسىنىكسىز. «جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ» دەگەن ءسوز بۇل جەردە ءوز-وزىنە قارسى كەلەدى. «نەگىزگى پاندەر بەرەتىن جالپى ورتا ءبىلىم مەكتەبى» دەگەن دۇرىس بولار»، - دەيدى ول.

اقمارال بەرەكەت،

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر