قوعامدىق بىرلەستىك – جالپى ماقساتتارعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن ەرىكتى نەگىزدە قۇرىلعان ازاماتتاردىڭ بىرلەستىگى. بۇگىندە ولاردىڭ سانى كۇن ساناپ ارتىپ كەلەدى. «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالىنىڭ كەزەكتى سۇحباتى «اق بوساعا» ايەلدەر قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى، ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى تاجيەۆا زەينار داستانقىزىمەن بولدى.
– زەينار حانىم، «اق بوساعا» قوعامدىق بىرلەستىگى قالاي قۇرىلدى؟
– «اق بوساعا» ايەلدەر قوعامدىق بىرلەستىگى 2006 جىلى 5 شىلدەدە قوعامنىڭ بارلىق سالاسىنداعى ايەلدەردىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ جانە بالا تاربيەسىندەگى، وتباسىنداعى ايەل انانىڭ ءرولىن ارتتىرۋ ماقساتىندا قورقىت اتا اتىنداعى قىزىلوردا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسور وقىتۋشىلار قۇرامىنىڭ نەگىزىندە قۇرىلدى. «اق بوساعا» بىرلەستىگىنىڭ مۇشەلەرى سىر وڭىرىندەگى ءبىلىم، عىلىم سالاسىندا ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن تاجىريبەلى عالىمداردان قۇرالعان. جارعىدا كورسەتىلگەندەي، قوعامنىڭ بارلىق ءومىرىنىڭ سالالارىنداعى ايەل-عالىمداردىڭ ءرولى مەن ازاماتتىق باستامشىلىعىن، قوعامدىق ساياسي بەلسەندىلىگىن ارتتىرا وتىرىپ، ولاردىڭ ءار ءتۇرلى جوبالارعا، بايقاۋلارعا قاتىسۋعا ىقپال ەتۋ كوزدەلگەن. سونىمەن قاتار، ايەلدەر قوعامدىق بىرلەستىگى مەملەكەتتىڭ دەموگرافيالىق ساياساتىن ناسيحاتتاپ، وتباسى قۇندىلىقتارىن دامىتۋعا ارنالعان شارالاردى ىسكە اسىرادى. بىرلەستىكتىڭ مۇشەلەرى ءار ءتۇرلى ماماندىق يەلەرى، ياعني ولار پسيحولوگتار، پەداگوگتار، ەكونوميستتەر، قوعام قايراتكەرلەرى، بەلسەندى جاستار بولىپ تابىلادى. بىرلەستىكتىڭ ءتورايىمى – تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، پروفەسسور انساتوۆا مەرۋەرت ناگمەتوۆنا، اتقارۋشى ديرەكتورى- ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى تاجيەۆا زەينار داستانوۆنا.
– وسى كۇنگە دەيىن قوعامعا قاجەتتى قانداي جۇمىستار اتقارىلدى؟
– «اق بوساعا» ايەلدەر قوعامدىق بىرلەستىگى 2007-2014 جىلدار اراسىندا وبلىستىق ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ مەملەكەتتىك تاپسىرىسىنىڭ بايقاۋلارىنا قاتىسىپ، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ گەندەرلىك تەڭدىك ستراتەگياسىن ناسيحاتتاۋ»، «ايماقتاعى وتباسى دەموگرافيالىق ساياساتتى دامىتۋ الەۋمەتتىك قىزمەتىن ۇيىمداستىرۋ» سىندى تاپسىرىستاردى ورىندادى. وسى الەۋمەتتىك مەملەكەتتىك تاپسىرىستار اياسىندا كوپتەگەن ءىس شارالار ىسكە اسىرىلدى. «جاستاردى وتباسىلىق نەكەلىك ومىرگە دايارلاۋ»، «زورلىق زومبىلىققا قارسى كۇرەستى ۇيىمداستىرۋ»، «وتباسىلىق بيۋدجەتتى قالىپتاستىرۋ»، «وتباسىلىق بيزنەس نەگىزدەرى» جانە ت.ب سەمينار ترەنينگتەر وتكىزىلدى. «جاس وتباسى»، «قاناتتى ايەل» سياقتى فورۋمدار ۇيىمداستىرىلدى. وسى ءىس-شارالاردىڭ اياسىندا 4 ادىستەمەلىك قۇرال، 2 كاتالوگ، 3 كونفەرەنتسيا جيناقتارى باسىلىمنان شىقتى.
2015-2016 جىلدارى «اق بوساعا» اقب-ءى بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ «جەرگىلىكتى حالىققا، ونىڭ ىشىندە حالىقتىڭ ءالجۋاز توبىنا ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك جانە ەكولوگيالىق قىزمەتتەر كورسەتۋدىڭ يننوۆاتسيالىق تاسىلدەرىن ەنگىزۋ ارقىلى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ ءال-اۋقاتى مەن ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ» بىرلەسكەن باعدارلاماسى بويىنشا كونكۋرسقا قاتىسىپ، جەڭىسكە جەتتى. بۇل گرانتتىق بايقاۋدىڭ ماقساتى - حالىقتىڭ وسال توپتارى مەن اۋىلدارعا نازار اۋدارا وتىرىپ، ايماقتا ءونىمدى جۇمىسپەن قامتۋعا جاردەمدەسۋ. كونكۋرسقا ۇسىنىلاتىن جوبالار ۇزاق مەرزىمدى، تۇراقتى ناتيجەلەردى قامتاماسىز ەتۋى كەرەك، جانە بارلىق ۇسىنىلاتىن ءىس-شارالار ۇزاق مەرزىمدى اسەر ەتۋى كەرەك.
مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ايەلدەرگە ارنالعان جوبا دايىندادىق
– جوبانىڭ تىكەلەي بەنەفيتسيارلارى، اسىرەسە ازاماتتاردىڭ وسال ساناتتارىنان، ءومىر ساپاسىنىڭ جاقسارعانىن سەزىنۋى، ءوز قابىلەتتەرىن جۇزەگە اسىرا الۋى جانە قوعامعا الەۋمەتتىك بەيىمدەلۋى كەرەك. «اق بوساعا» جوو وسى بايقاۋعا «مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ايەلدەردى قولدانبالى ونەر بۇيىمدارىن جاساۋ داعدىلارىنا كاسىبي وقىتۋ» جوباسىن ۇسىندى. وسى جوبا ارقىلى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى اۋىل ايەلدەردى وتباسىلىق بيزنەستى جۇرگىزۋ مەن دامىتۋعا وقىتىلدى. نەگە دەسەڭىز، مۇگەدەك ايەلدەردىڭ كوپشىلىگى جۇمىسسىز، اسىرەسە اۋىلدىق جەرلەردە ءار وتباسىندا حالىقتىق قولدانبالى-قولدانبالى ونەر بۇيىمدارىنىڭ شيكىزاتىن تابۋعا بولادى. جوبا ناتيجەسىندە قولونەر مەن حالىقتىق قولونەرگە وقىعان ايەلدەر ءبىر جاعىنان ءبىر-بىرىمەن تىعىز ىنتىماقتاستىقتا بولادى، ال ەكىنشى جاعىنان اۋىلداعى جۇمىسسىز ايەلدەردى كاسىپتىك وقىتۋ قوعامدا حالىقتىق قولونەردىڭ جاندانۋى مەن دامۋىن تۋدىرادى، ويتكەنى حالىق ونەرى ۇلتتىق مادەنيەتتىڭ نەگىزىن قۇرايدى. اۋىلداردا قولونەرمەن اينالىسۋعا بولادى. سونىمەن قاتار، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ايەلدەر جۇمىس تابا المايدى، ويتكەنى ولاردىڭ ءبىلىمى جوق نەمەسە سۇيىكتى ىسىمەن اينالىسۋعا مۇمكىندىگى جوق. كيىز باسۋ، ءۇي ىدىستارىن تىگۋ، كىلەم توقۋ سياقتى حالىقتىق قولونەر تۇرلەرى ونەر رەتىندە ۇرپاقتان-ۇرپاققا جالعاسىپ كەلەدى. تەك جاڭا يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالاردى جانە ەكولوگيالىق تازا ماتەريالدار مەن شيكىزاتتاردى پايدالانۋدى ۇيرەتۋ كەرەك، ول ءۇشىن كاسىبي دايىندىقتى ۇيىمداستىرۋ قاجەت. ناتيجەسىندە وتباسىلىق كاسىپ قۇرۋ ارقىلى ءارى قاراي كاسىپكەرلىكپەن اينالىساتىن قولونەرشىلەر توبىن قۇرۋعا بولادى. جوبا ناتيجەسىندە اۋىل تۇرعىندارى قولونەر داعدىلارىن يگەردى، بيزنەستى قالاي قۇرۋعا بولاتىنىن ءبىلدى، مۇگەدەكتىگى بار ايەلدەر وقۋدان كەيىن حالىقتىق قولونەرمەن ءوز بەتىنشە اينالىسا باستادى جانە قوعامنىڭ تولىققاندى مۇشەسى مارتەبەسىنە يە بولدى.
ەرەكشە بالالاردىڭ انالارىنا ارنالعان ورتالىق ۇيىمداستىردىق
– 2018 جىلى «اق بوساعا» ايەلدەر قوعامدىق بىرلەستىگى اقش-تىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگىنىڭ شاعىن گرانتتىق باعدارلاما اياسىندا «ەرەكشە بالالاردىڭ انالارى» تاقىرىبىندا تاعى ءبىر الەۋمەتتىك جوبانى جەڭىپ الدى. جوبانىڭ ماقساتى - ومىردە كوپ دەڭگەيلى قولداۋى ءۇشىن ەرەكشە بالالاردىڭ انالارىنا ارنالعان ورتالىقتى ۇيىمداستىرۋ. ەرەكشە بالالار انالارى ورتالىعىنىڭ جوباسى بارىسىندا انالارعا ارنالعان ترەنينگتەر ۇيىمداستىرىلدى - 32 قاتىسۋشىعا، اپتاسىنا ەكى رەت، قولونەر كۋرستارى، بالالاردىڭ دۇرىس تاماقتانۋى، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ساقتاۋ بويىنشا كونسۋلتاتسيالار، بالالارعا اپتاسىنا ەكى رەت تەراپيالىق ماسساج سەسسيالارى، لوگوپەديالىق ساباقتار كەستەگە سايكەس اپتاسىنا ءۇش رەت بولدى. مامانداردىڭ وسى جۇمىستارىمەن قاتار، جوبا پسيحولوگى بالالارمەن اپتاسىنا بەس رەت ارت-تەراپيا، ۇيلەستىرۋ جانە ديداكتيكالىق ويىندارمەن اينالىستى. ورتالىقتا تىزىمدەلگەن جۇمىستار مەن ءىس-شارالارعا بارلىق جاعدايلار جاسالعان: جابدىقتار، اكسەسسۋارلار، كومەكشى ترەناجەرلار، جۇمساق رەزەڭكەلەنگەن ماسساج توسەنىشتەرى، كيىزدەن جاسالعان ءار ءتۇرلى پاننو، اعاش ويىنشىقتار، ويىننىڭ ماتەماتيكالىق داعدىلارىن دامىتاتىن لەگو ويىنشىقتارى، اۋانى تازارتۋعا جانە ىلعالداندىرۋعا ارنالعان جابدىقتار. وسى ارالىقتا ءبىز ارنايى بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن دامىتۋعا ارنالعان قۇرال-جابدىقتار مەن قۇرىلعىلاردى، سونىڭ ىشىندە ماسساج ۇستەلدەرىن، ماسساج توسەنىشتەرىن، سپورت جابدىقتارىن جانە مەديتسينالىق-دەنە شىنىقتىرۋ كەشەنىن ساتىپ الدىق جانە قولونەردى وقىتۋ بويىنشا قىزمەتتەر ۇسىنۋ تۋرالى كەلىسىم جاسادىق. جۇمىسسىز انالار ءۇشىن توقىلعان جانە كيىزدەن جاسالعان بۇيىمدار ءوندىرىسى بويىنشا كاسىپكەرلىكتى ۇيىمداستىرۋ نەگىزدەرىمەن قولونەر كۋرسى ۇيىمداستىرىلدى. ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ بويىنشا مۇعالىمدەر مەن پسيحولوگتارعا ارنالعان ايماقتىق سەمينار وتكىزىلدى، وندا قىزىلوردا قالاسىنداعى مەكتەپتەردەن 20 پسيحولوگ بىلىكتىلىگىن ارتتىردى. مۇستافا شوقاي اتىنداعى No187 مەكتەپتە ەرەكشە بالالار انالارىنا ارنالعان ورتالىقتىڭ اشىلۋىمەن قالالىق ءبىلىم ءبولىمى ءبىر لوگوپەد شتاتىن ءبولدى جانە بۇل مامان جوبا اياقتالعاننان كەيىن دە ءوز جۇمىسىن جالعاستىرادى.
«ەرەكشە بالالار انالارى» جوباسىنىڭ ماقساتتى اۋديتورياسى - قىزىلوردا قالاسىنىڭ «شۇعىلا» شاعىن اۋدانىنداعى ءۇش مەكتەپتىڭ 32 اناسى مەن 35 ەرەكشە بالاسى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ بويىنشا تاجىريبە الماسۋ ءۇشىن قالا مەكتەپتەرىندە جۇمىس جاسايتىن پسيحولوگتار. ورتالىققا كىشى توپتارعا باراتىن 35 ادامنان تۇراتىن ارنايى بالالار پسيحولوگپەن جۇمىس جاسادى، ءۇي تاپسىرمالارىن ورىندادى، شىعارماشىلىق الەۋەتىن دامىتتى، مەكتەپ وقۋشىلارى وقۋ ۇلگەرىمىن جاقسارتتى، بۇل بالالاردىڭ ديناميكالىق كارتاسىندا كورىنىس تاپتى. ولار ماسساج سەانستارىن الادى، لوگوپەدتىڭ قابىلداۋىندا بولادى، وسىلايشا دەنساۋلىعىن نىعايتادى. ەرەكشە بالالار وزدەرىنىڭ پروبلەمالارىمەن جالعىز قالمايدى، ورتالىقتا ولار ءبىر-بىرىمەن بايلانىسادى، ويتكەنى كوپشىلىگى مۇنداي قىمبات ويىنشىقتار مەن ويىندارعا، ۇيدەگى ساۋىقتىرۋ شارالارىنا قول جەتكىزە المايدى. بارلىق وتكىزىلەتىن ءىس-شارالار بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىمەن جانە الەۋمەتتىك جەلىلەردە جاريالاندى.
«شاڭىراعىڭ بيىك بولسىن!» الەۋمەتتىك جوباسى حاقىندا
– 2020 جىلى تامىز – قاراشا ايلارىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن جانە «ازاماتتاردىڭ باستاماسىن قولداۋ ورتالىعىنىڭ» مەملەكەتتىك گرانتارى اياسىندا وتباسىلىق قارىم-قاتىناستى نىعايتۋ جونىندەگى ءىس-شارالاردى ىسكە اسىرۋ («شاڭىراعىڭ بيىك بولسىن!») الەۋمەتتىك جوباسىن ىسكە اسىردى.
وتباسى، بولاشاق اتا-انا، جاس جۇپ جانە ولاردىڭ تۋىستارى ءۇشىن ءاربىر ءىس-شاراعا 4 بىلىكتى جاتتىقتىرۋشى: 16-17 قىركۇيەكتە ەلشيباەۆا كۇلماش گالىمجانوۆنا، پسيحولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، PhD دوكتورى «بەرەكەلى وتباسىن قالىپتاستىرۋ» سەمينار ترەنينگىن وتكىزدى. وندا وتباسىلىق ءوزارا قارىم-قاتىناستى، كەلىننىڭ پسيحولوگيالىق تەستىسىن، ەنەنىڭ تەستىسىن قولدانا وتىرىپ، كەلىن مەن ەنە اراسىنداعى قارىم قاتىناستى قالاي نىعايتۋعا بولاتىنىن جاتتىعۋلارمەن كورسەتتى. سەمينارعا قاتىسۋشىلار جاتتىعۋلاردان كەيىنگى پىكىر الماسۋدا وزدەرىنىڭ مىنەزىندە، ويلاۋ ساناسىنداعى كەمشىلىكتەرىن اشىق ايتىپ، سەميناردان قانداي اسەر العاندارىن ورتاعا سالدى. كوبىنە كىنانى وزدەرىنەن ىزدەمەي، قاسىنداعى وتباسى مۇشەلەرىنە كوپ تالاپ قويعاننان ارادا تۇسىنىسپەۋشىلىك بولاتىنىن مىسالعا كەلتىرىپ، ەندى بۇگىنگى العان بىلىمدەرى ارقىلى وتباسىندا بەرەكە كەلتىرۋدى عانا ماقسات ەتەتىندىكتەرىن ايتتى. كەيبىر سەمينارعا قاتىسۋشىلار، جوبادان كەيىن دە وسىنداي سەمينارعا قاتىسقىلارى كەلەتىنىن جەتكىزىپ، ەنەلەر ينستيتۋتى قۇرىلسا، وتباسىلارىنا كوپ كومەگىن تيگىزەتىنىن جەتكىزدى.
5-6 قازاندا وتكىزىلگەن «باقىتتى بالانى تاربيەلەيتىن اتا-انا قانداي بولۋى كەرەك؟»سەمينار ترەنينگىن «RITORIX» شەبەرلىك مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى، ترەنەر، كوۋچ، پسيحولوگ بيتانوۆا گۋلجانات جۇرگىزدى. سەميناردا قاتىسۋشىلار بالا تاربيەسى جونىندە تىڭ دا قىزىقتى دەرەكتەر الدى. بالانى جاقسى تاربيەلەۋ ءۇشىن اتا-انانىڭ ءوزىنىڭ رەسۋرسى، قۇزىرەتتىلىگى، ماقساتى بولۋى كەرەك ەكەندىگىن كورسەتىپ، پسيحولوگيالىق تەست، افيرماتسيالار جاساپ، پىكىر الماسۋ كەزىندە قاتىسۋشىلاردىڭ شىنايى ەموتسيالارىن تۋعىزدى. ونلاين قاتىسىپ وتىرعاندار، بارلىعى دەرلىك قىزىقتى تاپسىرمالار تۇزەۋ ارقىلى، وزدەرىنىڭ ومىرگە دەگەن قارىم قاتىناسىن تۇزەدى. ارقايسىسىنىڭ العان اسەرىمەن بولىسۋگە ۋاقىت بەرىلىپ، اتا-انا مەن بالالار اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى نىعايتۋعا كوپتەگەن ءادىس تاسىلدەر الۋعا جاعداي جاسادى. سەمينار كەزىندە ترەنەر اتا-انالارعا پسيحولوگيالىق اسەر ەتۋ ارقىلى وزدەرىنىڭ بەس جاسار شاقتارىن ەسكە ءتۇسىرتىپ، بالانىڭ ارمانىن، تىلەگىن، ءوز بەتىنشە ويلاۋ قابىلەتىنىڭ قالىپتاسۋىن اتا-انا تۇزەيتىنىن، اتا-اناسىنىڭ ءاردايىم قولداۋىن كۇتەتىنىن جاتتىعۋلار ارقىلى كورسەتە ءبىلدى. قاتىسۋشىلار ترەنەردىڭ سەميناردى جۇرگىزۋ شەبەرلىگىنە ءتانتى بولدى، العىستارىن ءبىلدىرىپ، وسى سەميناردىڭ ولاردىڭ ومىرىندە جاقسى وزگەرىستەر ەنگىزىتىنە سەنىمدەرىن جەتكىزدى.
16-17 قازاندا وتكىزىلگەن «جاستاردى وتباسىلىق ومىرگە دايىنداۋ-ازاماتتىق قوعامنىڭ وزەكتى ماسەلەسى» تاقىرىبىنداعى سەميناردى ابەنوۆا كۋلزادا فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، PhD دوكتورى، ترەنەر جۇرگىزدى. سەميناردا قىزدارعا جانە جىگىتتەرگە ارنالعان ومىرلىك جاردى تاڭداۋ، مەنىڭ بولاشاق وتباسىم قانداي بولادى دەگەن پسيحولوگيالىق جاتتىعۋلار جاسالدى. وتباسىلىق رولدەر، وتباسى جاۋاپكەرشىلىگى قۇندىلىقتارى، وتباسىلىق بيۋدجەتتى جوسپارلاۋعا ارنالعان سۇراقتار، پراكتيكالىق جاتتىعۋلار قارالدى. سونىمەن قاتار، وتباسىن باعالاۋعا ارنالعان گەنوگراممالار جانە ەكو-كارتالارىن قاتىسۋشىلار ءوز وتباسىلارى ءۇشىن دايارلادى. وتباسىنىڭ كۇشتى جانە ءالسىز جاقتارىن باعالاپ، وتباسى تۇراقتىلىعىن ساقتاۋ ءۇشىن كەرەكتى كەڭەستەر الدى. قاتىسۋشىلار ءوز پىكىرلەرىندە بىلىمدەرىن ارتتىرۋداعى قۋانىشتارىمەن ءبولىسىپ، ءبىراز تىڭ دەرەكتەر بەرگەن ترەنەرگە جانە وسى سەميناردى ۇيىمداستىرۋشىلارعا ءوز العىستارى مەن ريزاشىلىقتارىن ءبىلدىردى.
6-7 قاراشادا وتكىزىلگەن «وتباسىنداعى قارىم قاتىناستاعى كونفليكت جانە ونى شەشۋ جولدارى» تاقىرىبىنداعى سەميناردى اياگانوۆا الماگۋل جانديلداەۆنا، پسيحولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، ترەنەر، كوۋچ جۇرگىزدى. سەميناردا وتباسىلىق قارىم قاتىناستاعى مىنەز-قۇلىق مودەلدەرى جۇيەلەندى، كونفليكتىلەر ورىن العان كەزدەگى شەشۋ جولدارىن قاراستىردى. جاتتىعۋلار «وتباسىلىق قارىم قاتىناس شەڭبەرى»، ەكسپرەسس تەست «قارىم-قاتىناس دەڭگەيىن انىقتاۋ»، ەكسپرەسس تەست «مەن كىممىن؟» ورىندالدى. وتباسىلىق قارىم قاتىناستاعى كونفليكتىنىڭ پسيحولوگيالىق تابيعاتى انىقتالىپ، ەرلى-زايىپتىلار، اتا-انامەن بالا اراسىنداعى كونفليكتىلەر قاراستىرىلدى. «جايلى ايماعىم» جاتتىعۋى ارقىلى ىشكى قايشىلىقتار ايقىندالدى. «ەموتسيالىق ينتەلەكتىنى دامىتۋ» جاتتىعۋى ارقىلى كونفليكت فازالارى نارازىلىق، ەموتسيا، مامىلەسۋ/تاتۋلاسۋ قالاي ورىندالاتىنى ءتۇسىندىرىلدى. قاتىسۋشىلار پىكىرلەرىن جەتكىزۋ بارىسىندا كوپتەگەن وزدەرىنىڭ قاسيەتتەرى اشىلعانىن، جاتتىعۋلار ارقىلى سانا سەزىمدەرىن باقىلاۋ، باعالاۋ، دامىتۋعا بولاتىنىنا كوز جەتكىزگەندەرىن ايتتى.
– جالپى مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك تاپسىرىس بويىنشا قاي باسقارمالار قارجى قاراستىرادى؟
– الەۋمەتتىك مەملەكەتتىك تاپسىرىس بويىنشا وبلىستىق ىشكى ساياسات باسقارماسى مەن جۇمىسپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك باعدارلامالار باسقارماسى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارمەن جۇمىس جاسايدى. سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك ەمەس گرانتتار دا جىلدا بايقاۋ جاريالاپ وتىرادى. مىسالى، ەۆرازيا قورى، ەلباسى قورى، اقش تىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگى، يۋسايد باعدارلاماسى جانە ت.ب. ال مەملەكەتتىڭ گرانتتار بايقاۋىن كوممەرتسيالىق ەمەس اكتسيونەرلىك قوعامى «ازاماتتاردىڭ باستاماسىن قولداۋ ورتالىعى» وتكىزەدى.
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى