تسيفرلاندىرۋ –كاسىپورىننىڭ نەمەسە تۇتاس ەكونوميكالىق سالانىڭ اقپاراتتىق تەحنولوگيالارعا نەگىزدەلگەن بيزنەس-پروتسەستەردىڭ، مەنەدجمەنتتىڭ جانە ءوندىرىس تاسىلدەرىنىڭ جاڭا مودەلدەرىنە كوشۋ پروتسەسى بولىپ تابىلادى.
"تسيفرلاندىرۋ" تەرمينى العاش رەت حح عاسىردىڭ سوڭعى 5 جىلدىعىندا، 1995 جىلى ماسساچۋسەتس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ امەريكاندىق ينفورماتيگى نيكولاس نەگروپونتە "تسيفرلىق ەكونوميكا" ۇعىمىن ايتقان كەزدە پايدا بولعان.
العاش رەت 1995 جىلى پايدا بولعان وسى تۇجىرىمداما بۇگىنگى تاڭدا ەڭ ماڭىزدى تەرميندەردىڭ ءبىرى بولىپ وتىر.
تسيفرلاندىرۋ دارەجەسى بويىنشا كومپانيالاردىڭ ونىمدىلىگى مەن ەل ەكونوميكاسىنىڭ دامۋ دەڭگەيى باعالانادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 2017 جىلعى 31 قاڭتارداعى "قازاقستاننىڭ ءۇشىنشى جاڭعىرۋى: جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك" اتتى جولداۋىمەن "تسيفرلىق قازاقستان" مەملەكەتتىك باعدارلاماسى قابىلدانعان ەدى.
"تسيفرلىق قازاقستان" باعدارلاماسىنىڭ باستى ماقساتى تۇتاستاي العاندا قاراپايىم ەكونوميكالىق وسۋدەن قاراعاندا، ەداۋىر قارقىنمەن وسۋگە ءتيىس تسيفرلىق ەكونوميكا بولىپ تابىلادى. سونىمەن قاتار، قازاقستان 2025 جىلعا قاراي تسيفرلىق باسەكەگە قابىلەتتىلىكتىڭ حالىقارالىق رەيتينگىنىڭ وتىزدىعىنا كىرۋدى كوزدەپ وتىر. باعدارلامانى ازىرلەۋ كەزىندە ۇكىمەت قازاقستان ەكونوميكاسى ءۇشىن تسيفرلىق ءداۋىردىڭ جاھاندىق سىن-قاتەرلەرى مەن مۇمكىندىكتەرىن دە ەسكەرگەن.
تاياۋ شىعىستاعى Boston Consulting Group بولىمشەسىنىڭ ديرەكتورى الەكساندر تۋرپيتس قازاقستاننىڭ تسيفرلاندىرۋ جونىندەگى نيەتىنە وڭ باعا بەرگەن ەدى. ونىڭ مالىمەتىنشە، قازاقستان كەشەندى باعدارلاما مەن تابىستىڭ ءتورت كومپونەنتىن ىسكە قوسقان الەمنىڭ 15 ەلىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.
قازاقستان جاڭا ساندىق داۋىرگە ەنۋدە. بارلىعىمىز قارقىندى وزگەرىستەر داۋىرىندە ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىمىز جاسىرىن ەمەس. تسيفرلىق رەۆوليۋتسيا – وسىنىڭ نەگىزگى فاكتورى. بارلىق جاھاندىق دەرەكتەردىڭ 90 پايىزى سوڭعى ەكى جىلدا جاسالدى. الەمدەگى دەرەكتەردىڭ 99 پايىزى تسيفرلاندىرىلعان. بۇكىل الەم بويىنشا 35 ميلليارد قۇرىلعى كۇن سايىن مالىمەتتەر شىعارادى. بۇل الەم حالقىنىڭ جالپى سانىنان بەس ەسە جوعارى بولىپ وتىر.
ساراپشىلار "تسيفرلىق ەكونوميكانى" شىن ءومىرىمىزدى تولىقتىراتىن ۆيرتۋالدى ورتا رەتىندە تۇسىنۋگە كەڭەس بەرەدى. مۇنداي "تولىقتىرۋلاردىڭ" مىسالدارىن كوپتەن كەلتىرۋگە بولادى. مىسالى - بەلسەندى دامىپ كەلە جاتقان ونلاين-باق نارىعىنان باستاپ قاشىقتىقتان وقىتۋدى، تەلەمەديتسينانى دا الۋعا بولادى. بۇگىنگى تاڭدا بۇلارعا تسيفرلىق تەحنولوگيالاردى - ينتەرنەت قۇرالدارىن، اقىلدى زاۋىتتاردى جانە تاعى باسقالاردى قولدانا وتىرىپ، ەكونوميكالىق ءوندىرىس تە بەلسەندى تۇردە قوسىلۋدا.
ەڭ الدىمەن، ءبىز بۇگىندە الەمدىك ەكونوميكا وزگەرىپ جاتقانىن جانە قازاقستانعا جاھاندىق تسيفرلىق ەكونوميكادا ءوز ورنىن يەلەنۋ قاجەتتىگىن تۇسىنۋگە ءتيىسپىز. تسيفرلىق ەمەس ەكونوميكا قازىردىڭ وزىندە ماڭىزدى ينۆەستورلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن وياتا قويمايدى، ويتكەنى ول ءتيىمسىز بولىپ سانالادى. تسيفرلاندىرۋ-بۇل پوستيندۋستريالدى ەكونوميكادان اقپاراتقا دەيىنگى قادام، ول ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ تيىمدىلىگىنە عانا ەمەس، باسەكەگە قابىلەتتىلىگىنە دە قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
