سوڭعى ايلاردا الەۋمەتتىك جەلىدە ۇلكەن رەزونانس تۋدىرعان ءالىبي وتەپبەرگەننىڭ جاعدايى ونەر ادامدارىن دا بەي-جاي قالدىرمادى. ەسكە سالايىق، «اقبوبەك-ۆوستوك» جازعى لاگەرىندە بۇزىقتىق جاساعان بالالاردى جازالاۋعا تىرىسقان تاربيەشى اقتوبە وبلىستىق سوتىنىڭ ۇكىمى بويىنشا 10 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى. شەشىمنىڭ ەش نەگىزسىز بولعانىنا كۇيىنگەن تۋىسقاندارى قاراشا حالىقتان كومەك سۇرايدى.
بۇل تۋرالى "ادىرنا" بۇعان دەيىن دە جازعان ەدى.
بولاشاق اكتەردىڭ قيىن جاعدايىنا ءۇن قوسىپ، شاكىرتتەرىنىڭ جازىقسىز ەكەندىگىن دالەلدەۋ ءۇشىن شىرىلداپ جۇرگەن ونەر ادامدارىنىڭ پىكىرىنە ءۇڭىلىپ كورەيىك!
ساكەن مايعازيەۆ، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى:
–وقۋشىلار لاگەرىندەگى 50-گە جۋىق بەي̆نەكامەرادا ءالىبيدىڭ بىردە-ءبىر وعاش قىلىعى كورىنبەسە، ارىز جازعان 20 اتا-انانىڭ 19-ى "الىبيگە تاعار كىنامىز جوق" دەپ ارىزىن قاي̆تارىپ السا، ەندى نە كەرەك؟! بۇل قازاق حالقىن، ءالىبيىمىزدىڭ تۋىستارىن سىباي̆لاس جەمقورلىققا يتەرمەلەۋ مە؟! ارىزىن قاي̆تارىپ الماي̆ وتىرعان 15 جاسار بالانىڭ وتباسىنا اي̆تارىم، اللاh تاعالا ءبارىن ءبىلۋشى، كورۋشى، ەستۋشى. شاڭنىڭ توزاڭىنداي̆ جاقسىلىق جاساساڭ وزىڭە، جاماندىق جاساساڭ وزىڭە ورالادى. قۇداي̆ كورەسىمىزدى كورسەتپەي̆ كورگە كىرگىزبەي̆دى، وسىنى ۇمىتپاي̆ىق. جازىقسىز جاندى 10 جىلعا سوتتاتۋ بارىپ تۇرعان بەي̆باستاقتىق، ادىلەتسىزدىك. ەگەر، ءالىبيىمىز كىنالى بولعان بولسا، دالەلمەن كورسەتۋلەرىڭىزدى سۇراي̆مىز. ادىلدىك سالتانات قۇرسىن! قازاقستانىمىزدىڭ جارقىن بولاشاعىنىڭ، كەمەل كەلەشەگىنىڭ كەپىلى جاستارىمىزعا جازىقسىز جالا جابا بەرەتىن بولساق، ەرلەردە ەلگە دەگەن سەنىم قاي̆دان بولادى؟!
مايرا ءىلياسوۆا, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، قازاق ەستراداسىنىڭ اناسى:
«الىبيگە اراشا! قىمباتتى، حالاي̆ىق! ءالىبي بالامىزعا ەل بولىپ، اراشا ءتۇسىپ، ادىلدىك سۇراعانىمىزبەن، سوت ءوز شەشىمىن وزگەرتپەدى. قالىڭ قازاقتىڭ تىلەگى ەسكەرىلمەدى، تۋىستارى قان جىلادى، ءالىبيدىڭ ءۇمىتى سونۋگە تاياۋ قالدى. دەگەنمەن، بۇل قازاق نە كورمەگەن؟! تالاي̆ قينالعان جانعا دەمەۋ بولدىق، جىلاعاننىڭ كوزىن بىرگە سۇرتتىك، قينالعاندى قۋانتتىق. ەندەشە، تاعى ءبىر رەت "كوپ تۇكىرسە، كول بولاتىن" كەزىمىز جەتتى، اعاي̆ىن!
ءسىز بولىپ، ءبىز بولىپ، ونسىز دا قاتال تاعدىردىڭ تاۋقىمەتىنە ۇشىراپ، اناسىنان ەرتە اي̆رىلعان، 23 جاسىندا جاسوسپىرىمدەردىڭ "ەركەلىگىنەن" ناقاقتان جالا جابىلعان ءالىبي وتەپبەرگەنگە قول ۇشىن سوزاتىن كەز كەلدى. بارشا جاناشىرلار جيىلىپ، جاس جىگىتتى قورعاۋعا قول ۇشىن سوزاي̆ىقشى.
«شىنىندا اكشا نە ۋشين جيناپ جاتسىزدار؟ سوت اكشا سۋراپ جاتىرما؟ نەگە ەلباسىنا حات جازىپ، كومەك سۋرامايسىزدار؟» دەگەن وقىرماننىڭ سۇراعىنا مايرا بىلاي دەپ جاۋاپ بەردى:
«ءالىبيدى 2 ادۆوكات قورعايدى. اقتوبەگە ءجيى بارىپ جاتىر. قاراجات ۇشاق، قوناق ءۇي، تاماققا جۇمسالۋدا. بالالارىنىڭ جالعان اقپاراتتارىنا سەنىپ، شالىس باسقان اتا-انالار ارىزدارىن قايتارىپ الدى. بالالار لاگەردە ديسكوتەكاعا بارا الماي، ەرەگەسىپ ۇيىمداستىرعانى ايدان انىق. مەن «شابىت» ۋنيۆەرسيتەتىندە دەكان جانە ۇستاز بولىپ قىزمەت اتقارعانمىن. ءالىبي گرۋپپانىڭ ستاروستاسى ءارى وتە تازا بالا بولاتىن»
مەرۋەرت تۇسىپباەۆا دا ينستاگرام پاراقشاسىندا ءالىبيدىڭ ىسىنە بايلانىستى بىرنەشە جازبا قالدىرعان. وقيعانىڭ نەدەن باستالىپ، قالاي وربىگەنىن دە باياندايدى. اكتوتى رايمكۋلوۆا، Askhat Mayemirov, مايرا يلياسوۆا، سۆەتا اي̆تباەۆا سىندى ۇزەڭگىلەستەرىن جازىقسىز جاندى قولداۋعا شاقىردى.
وسىدان ءبىر اپتا بۇرىن جازعان جازباسىندا «جۇمىلساق - جۇدىرىق، بىرىكسەك - تاۋ قوپارار كۇشپىز! ادىلدىك بار، جەڭىسكە جەتەتىن كۇن جاقىن! ءۇمىتىڭ سونبەسىن، ءالىبي!» دەي كەلە، قاراجات جيناۋ ءۇشىن ءالىبيدىڭ اپكەسىنىڭ رەكۆيزيتتەرىن كورسەتكەن.
«قىمباتتى، حالاي̆ىق!!! ءالىبي بالامىزعا ەل بولىپ، اراشا ءتۇسىپ، ادىلدىك سۇراعانىمىزبەن، سوت ءوز شەشىمىن وزگەرتپەدى. قالىڭ قازاقتىڭ تىلەگى ەسكەرىلمەدى، تۋىستارى قان جىلادى، ءالىبيدىڭ ءۇمىتى سونۋگە تاياۋ قالدى. دەگەنمەن، بۇل قازاق نە كورمەگەن؟! تالاي̆ قينالعان جانعا دەمەۋ بولدىق، جىلاعاننىڭ كوزىن بىرگە سۇرتتىك، قينالعاندى قۋانتتىق. ەندەشە، تاعى ءبىر رەت "كوپ تۇكىرسە، كول بولاتىن" كەزىمىز جەتتى، اعاي̆ىن!
ءسىز بولىپ، ءبىز بولىپ، ونسىز دا قاتال تاعدىردىڭ تاۋقىمەتىنە ۇشىراپ، اناسىنان ەرتە اي̆رىلعان، 23 جاسىندا جاسوسپىرىمدەر "ەركەلىگىنەن" ناقاقتان جالا جابىلعان ءالىبي وتەپبەرگەنگە قول ۇشىن سوزاتىن كەز كەلدى. بارشا جاناشىرلار جيىلىپ، جاس جىگىتتى قورعاۋعا قول ۇشىن سوزاي̆ىقشى» دەپ شارق ۇرادى تۇسىپباەۆا.
ءالىبيدى پەدوفيلياعا قاتىسى بار دەگەن پىكىرگە مەرۋەرتتىڭ بەرگەن جاۋابى:
«قازىرگى ۋاقىتتا پەدوفيليا تاقىرىبى پالەقورلارعا جاقسى بولدى. قيت ەتسە، پەدوفيل دەپ شىعادى. مەنىڭ بالا كەزىمدە، وسى تاقىرىپ جابىق ەدى، سىنىپتاستارىمىزدى جاسى ۇلكەنىرەك بالالار ۇراتىن. "ەر شەكىسپەي̆، بەكىسپەي̆دى" دەپ كوزدەرى كوگەرىپ جۇرە بەرەتىن. ال قازىر ءبارى ءالجۋاز، ەركە، شىبىق تيسە شىڭق ەتەر “مامەنكين سىنوچەكتەر”. كىشكەنە ەركەك بولسىن، موي̆نى قاتاي̆سىن دەپ تاربيەلەپ، قاتتى سوي̆لەپ، نۇقىپ جىبەرسە بولدى، وزىڭە اتىلۋعا داي̆ىن. ءوشىن الۋ ءۇشىن «پەدوفيل» دەپ شىعادى. قازاق ونسىز دا وتە از. بولاشاعىنان زور ءۇمىت كۇتتىرەتىن ازاماتتارىمىزدى اباقتىعا تىقساق، قالاي̆ وسەمىز؟! قالاي̆ وركەندەي̆مىز؟! ءوز-ءوزىمىزدى ۇلت رەتىندە جويۋ قاۋپى بار ەمەس پە؟!»
«قۇرمەتتى انالار! بالالارىڭىزدى ەركەك قىلىپ تاربيەلەڭىزدەر! بالاڭىزدى جاقسى كورسەڭىز، بالا مەن تاربيەشىنىڭ اراسىنا تۇسپەي، بالاعا ءوز ماسەلەسىن ءوزى شەشۋىنە مۇمكىندىك بەرىڭىزدەر! بالاڭىزدى قانشا قورعاشتاعانىڭىزبەن، ءسىز بالاڭىزبەن ءومىر بويى بىرگە بولمايسىز. دۇرىس تۇسىنۋلەرىڭىزدى سۇرايمىن. ءبىزدىڭ بالالارىمىزدىڭ بىزدەن دە كەرەمەت تاعدىرى بار» دەپ ارىز جازعان اتا-انالارعا ۇندەۋ تاستايدى.
سۆەتا ايتپاەۆا دا «وبال بولدى جاس بالاعا. مەنىڭ ديماشجانىممەن قاتار ەكەن» دەپ اھ ۇرىپ جاتىر. جان-جاققا حابارلاسىپ، دابىل قاعۋدا. «ەگەر اناسى ءتىرى بولسا، الگى ارىز بەرگەن ايەلدەردىڭ ءۇيىنىڭ الدىنا كولدەنەڭنەن جاتىپ السا دا، ارىزىن الدىرتقىزاتىن ەدى عوي» دەپ كۇرسىنەدى.
«ءالىبيدىڭ انالارى» بولعان مىڭداعان انانى جىلاتپاڭىزدار! ءالىبي جامان بولسا، قازاقتىڭ قىز جىبەگى مەرۋەرت وتەكەشوۆا اپامىز ۇشاقپەن اقتوبەگە ۇشىپ بارىپ، سوتتىڭ الدىنا بارىپ وتىرمايدى.
جاس قىزدار مەن زامانداستارى شىرىلداپ شىقپايدى. تۇرسىنبەكتىڭ كەلىنشەگى ءمولدىر دە كۇڭىرەنىپ پوست جازبايدى... ءبىر كەم دۇنيە...» دەپ ءالىبيدىڭ تاعدىرى ءۇشىن كۇرەسىپ جۇرگەن بيبىگۇل داۋلەتبەكقىزى دا ءۇن قوستى.
قازىرگى كەزدە ءالىبيدى ءاسانالى اشيموۆ، ەسكەندىر حاسانعاليەۆ، نۇرعالي ءنۇسىپجانوۆ، مەرۋەرت وتەكەشەۆا، مايرا يلياسوۆا، اسحات ماەميروۆ، قانات- سۆەتا ايتپاەۆتار، قىدىرالى - قاراقات، تۇرسىنبەك - ءمولدىر قاباتوۆتار، ساكەن مايعازيەۆ، مەرۋەرت تۇسىپباەۆا، مادينا سادۋاقاسوۆا، داۋرەن سەرعازين، ت.ب. تانىمال تۇلعالار قولداپ وتىر.
اقيقاتتى اشىپ ايتۋ اقىلدىڭ ءىسى! اركىمنىڭ ءوز شىندىعى بولعانمەن، اقيقات بىرەۋ! ادۆوكاتتار مەن اتسالىسقاندار دا اقيقاتقا اداسپاي جەتىپ، دۇرلىككەن حالىقتىڭ كۇپتى كوڭىلىن ءوز ورنىنا ءتۇسىرۋىن تىلەيمىز.
ءابىلدا اياۋلىم،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
