31 مامىر كۇنى الماتى قالاسى قوعامدىق دامۋ باسقارماسىنىڭ قولداۋىمەن "ادىرنا" ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى "تاريحتان تاعىلىم" جوباسى بويىنشا ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنىنە وراي "الاش قايراتكەرلەرى جانە اشارشىلىق" اتتى رەسپۋبليكالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا وتكىزدى. تاريحي داتاعا بايلانىستى وزەكتى ماسەلەلەر ايتىلعان كونفەرەنتسياعا بەلگىلى تاريحشى، ادەبيەتشى عالىمدار قاتىسىپ، وي ءبولىستى.
تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور حانگەلدى ءابجانوۆ عىلىمنىڭ ۇزاق جىلدار بويى تاباندى ەڭبەك ەتۋدى قاجەت ەتەتىندىگىن ايتتى. سونىمەن قاتار پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ جاساعان ۇندەۋىنە بايلانىستى عىلىمي ورتالىق قۇرۋ قاجەتتىگىن دە ناقتىلاپ ءوتتى.
«ارىس» قورىنىڭ پرەزيدەنتى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى عاريفوللا انەس «ۇندەۋگە ءۇن قوسايىن» دەگەن اتاۋمەن ءوز ۇسىنىستارىن ءبىلدىردى.
تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور سۆەتلانا سماعۇلوۆا «اشتىق پەن قۋعىن-سۇرگىندى زەرتتەۋ ماسەلەلەرى» تاقىرىبى بويىنشا ءسوز قوزعادى.
احمەت بايتۇرسىنۇلى مۇراجاي-ءۇيىنىڭ عىلىمي جەتەكشىسى، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ دوتسەنتى، احمەتتانۋشى رايحان يماحانبەت «الاشتىڭ احاڭى: دەرەك پەن دايەك» اتاۋىمەن نەگىزگى ۇسىنىستارىن ءبىلدىرىپ، عىلىمعا بەت بۇرىپ جاتقان قازاق جاستارىنىڭ ارحيۆتىك دەرەكتى دايەككە اينالدىرعاندا ساق بولۋىن اتاپ ءوتتى. ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى گۇلجاھان وردا «قۋعىن –سۇرگىن قۇرباندارى مەن اشارشىلىقتىڭ قازاق ادەبيەتىندە بەينەلەنۋىنە» كوپتەگەن مىسالدار كەلتىرىپ، قازاق ادەبيەتىندەگى ورىنىنىڭ ماڭىزدى ەكەندىگىن ءبىلدىردى.
الاش ارىسى قوشكە كەمەڭگەردىڭ ۇرپاعى، الاشتانۋشى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى قايىربەك كەمەڭگەر «الاشتانۋ: پەرزەنتتىك پارىزدان – ومىرلىك مۇراتقا» تاقىرىبىندا بايانداما جاساپ، الاشقا قاتىستى تۇلعالار ەسىمى ءالى دە تولىق ۇلىقتالماي جاتقانىنا بىرنەشە مىسال كەلتىرىپ ءوتتى.
كەڭەستىك تۇرمەنىڭ اششى ءدامىن تاتقان، ەسەپ پارتياسىن دامىتقان، "جاس قازاق" ۇيىمىن قۇرعان، جازۋشى، ولكەتانۋشى كامەل
جۇنىستەگى «جاس قازاق» ۇيىمى تاقىرىبى توڭىرەگىندە تاعىلىمدى وي ءوربىتتى.
م.وتەمىسوۆ اتىنداعى باتىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى، ت.ع.ك. باقتىلى سانسىزبايقىزى بورانباەۆا «باتىس قازاقستان وبلىستىق ارحيۆ قورىنداعى قۋعىن-سۇرگىن جəنە اشارشىلىق تۋرالى دەرەكتەر»،
م.وتەمىسوۆ اتىنداعى باتىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاريحى كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بايبۋلسينوۆا الفيا سابىرعاليقىزى «الاش قايراتكەرى، دارىگەر داۋلەتشاھ كۋسەپقاليەۆ» تاقىرىبىندا ارحيۆتىك قۇجاتتاردى كورسەتە وتىرىپ، ءوز ۇسىنىستارىن دا ءبىلدىردى. تاريحشى، زەرتتەۋشى ادىلەت جاعىپار «وتاندىق تاريحتا جاستاردىڭ استىرتىن ساياسي ۇيىمى ەسەپ (ەلىن سۇيگەن ەرلەر پارتياسى) ءمانى مەن ماڭىزى» تاقىرىبىندا بايانداما جاساپ، ءوز ۇسىنىسىن اتاپ كورسەتتى.
رەسپۋبليكالىق ونلاين كونفەرەنتسياعا اقتاۋ قالاسىنان جانات نۇرماحانوۆا، نۇر-سۇلتان قالاسى، كازگيۋ ۋنيۆەرسيتەتىنەن مەدەشەۆا يزات بەلعوجاقىزى، ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ ماگيسترانتى بەكايداروۆا مونشاق، قازاق ۇلتتىق اگرارلىق ۋنيۆەرسيتەتىندەگى اعا وقىتۋشى اكيمجان نازىم التىنبەكقىزى، الپامىس ءابۋ، مەيىربول مۋتاليەۆ سىندى كورەرمەندەر جان-جاقتان قاتىسىپ، تاقىرىپ توڭىرەگىندە ۇسىنىس ايتىپ، كونفەرەنتسياعا بايلانىستى العىسىن ءبىلدىردى.
كونفەرەنتسيا سوڭىندا "ادىرنا" ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگىنىڭ پرەزيدەنتى ارمان اۋباكىر قاتىسقان بارشا ادامدارعا العىس ايتتى.
2 ساعاتتان استام ۋاقىتقا سوزىلعان كونفەرەنتسيانىڭ ماتەريالدارى، قىسقارتىلعان نۇسقالارى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىنىڭ You Tube كانالىندا، فەيسبۋك، ينستاگرام پاراقشاسىندا جاريالاناتىن بولادى.
جانسايا سمان،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
