اقتوبە وبلىسى كوكبۇلاق اۋىلىنىڭ تۇرعىندارى كوكتەمگى سۋ تاسقىنىنان كەيىن جول قاتىناسىنىڭ ۇزىلەتىنىن ايتىپ، دابىل قاعۋدا.
اۋىلعا كىرەتىن جالعىز جولدى سۋ باسىپ، حالىق بىرنەشە كۇن بويى قاتىناسسىز قالادى. بۇل ماسەلە جىل سايىن قايتالانىپ كەلە جاتقانىمەن، جەرگىلىكتى بيلىكتەن ءالى كۇنگە ناقتى كومەك بولماي تۇرعان كورىنەدى.
«قايىق سەندەرگە تاكسي ەمەس...»
كوكبۇلاق تۇرعىندارى تاسقىن كەزىندە جاعاعا ارقان بايلاپ، وزەننەن وتەتىنىن ايتادى. اۋىل تۇرعىنى جاقسىبەرگەن بولاتۇلىنىڭ ايتۋىنشا، بىرنەشە اكىم اۋىسسا دا، جاعداي ەش وزگەرمەگەن.
"جىلدا وسى، سۋ الىپ كەتەدى. اكىم كەشە كەلىپ، ۋاقىتشا كوپىر سالدى. 5 كۇن اۋىلىمىزدا قاتىناس بولماي قالدى. اكىمدىك اۋىلدا تۇرعىن سانى از بولعاندىقتان كوپىرگە اقشا بولىنبەيدى دەپ جىل سايىن ماسەلەنى جىلى جابادى. بىراق، بىلمەيمىن. تىم بولماسا اۋدانعا قاراستى اۋماقتا ءبۇلىنىپ جاتقان اسفالتتى دا جوندەپ جاتقان جوق. بولىنگەن اسفالتتى ساتىپ جىبەرىپ جاتىر، كوزىمىز كورىپ وتىر عوي. تىم بولماسا جولىمىزدى جوندەپ بەرسە. مىسالى، 22 ناۋرىزدى ءبىز تويلامادىق. سەبەبى قاتىناس بولمادى. جول ازابىنان اۋىل ازىق-تۇلىكتى دە الا الماي وتىر»،- دەيدى اۋىل تۇرعىنى.
بۇل اۋىلدا وتكەل ماسەلەسى كوپتەگەن قيىندىق تۋدىرۋدا. ءتىپتى اپاتتى جاعدايلار بولعان.
"جەڭىل كولىكتەر وتە المايدى، باتپاققا باتىپ قالادى. ادامدار جاياۋ جۇرۋگە ءماجبۇر. قازىر دامىعان زاماندا 18 كم جەرگە اقشا بولىنبەيدى دەۋ قاتە سياقتى، مەنىڭشە. وتكەندە ادامداردىڭ ءوتۋى ءۇشىن قايىق سۇرادىق. اكىمدىك "قايىق سەندەرگە تاكسي ەمەس" دەدى. توتەنشە جاعداي (تج) قىزمەتكەرلەرى كەلىپ، ۇلكەن كىسىلەردى سۋدان وتكىزۋگە كومەكتەستى. تج ادامدارى دا سۋعا ءتۇسىپ كەتكەن ساتتەر بولدى. قاشانعى شىدايمىز؟ كوكتەمدە تاعى دا بۇل كوپىرىن اعىزىپ كەتەدى. بۇل جىل سايىنعى ماسەلە. ەكى اپتالاپ ماسەلەگە اينالعان كەزدەرى دە بولدى. سوڭعى 5 جىلدىقتا اۋىلدا شامامەن 2-3 اكىم اۋىستى. ەشقايسىسى ماسەلەنى شەشپەدى",- دەپ قىنجىلادى تۇرعىن جاقسىبەرگەن.
كوكبۇلاق تۇرعىندارى اۋىلعا كوپىر سالۋ ءۇشىن بىرنەشە رەت اكىمدىككە حات جولداعان. ولار قول جيناپ، وتىنىشتەرىن بەكىتكەنىن ايتىپ سۋرەتىن دە جولدادى. الايدا كوكبۇلاق اۋىلدىق وكرۋگى مەن بايعانين اۋداندىق اكىمدىگىنىڭ ءوڭىر ماسەلەسىن قاشان شەشىپ بەرەتىنى ازىرگە بەيمالىم. اشىق دەرەككوزگە سۇيەنسەك، 1999 جىلى اۋىلدا 462 ادام تۇرسا، 2021 جىلعى ساناقتا بۇل كورسەتكىش 242 ادامعا دەيىن تومەندەگەن.
گازدىڭ جانىندا گازسىز وتىر
اۋىلدا تەك جول ماسەلەسى عانا ەمەس، باسقا دا ينفراقۇرىلىمدىق تۇيتكىلدەر بار. گاز قۇبىرى اۋىلدىڭ ۇستىنەن وتكەنمەن، تۇرعىندار كوگىلدىر وتىنعا قوسىلا الماي وتىر.
"اكىم جينالىس جاسايدى. كىلەڭ مەكتەپ قىزمەتكەرلەرى عانا بارادى. ۇلكەن كىسىلەر بارۋدى قويعان. سەبەبى كوڭىل قالعان. بەلگىلى عوي، «باياعى جارتاس، سول جارتاس». ادامدار شارشاپ كەتكەن. بىزدە گاز دا جوق. اۋىل ۇستىمەن گاز قۇبىرىن وتكىزگەنىمەن، اۋىلىمىزعا گاز كەلمەيدى. نەگە دەسەڭىز، اكىمدىكتىڭ جاۋابى ءبىر. "سەندەردە تۇرعىن از" دەپ قايتارادى", – دەيدى اۋىل تۇرعىنى.
قازاقستاندا كوكتەمگى سۋ تاسقىنى وزگە وڭىرلەردە دە ۇلكەن پروبلەماعا اينالىپ وتىر. وتكەن جىلى قازاقستاندا كوكتەمگى سۋ تاسقىنى سالدارىنان 10 وبلىستا توتەنشە جاعداي جاريالاندى. بۇل سۋ تاسقىنى ەل تاريحىنداعى ەڭ ءىرى تابيعي اپاتتاردىڭ ءبىرى بولىپ سانالعان ەدى. بيىل دا كەي ايماقتى سۋ باسقان.
جىلدىڭ العاشقى توقسانى، 3 ناۋرىز كۇنى قوستاناي وبلىسىندا اينالما كانالدىڭ بىتەلۋى سالدارىنان سۋ تاسىپ، زيراتتى باسىپ قالدى. قاراسۋ اۋدانىنا قاراستى نوۆوسەلوۆكا اۋىلىنىڭ تۇرعىندارى كوكتەم كەلە سالا سۋدىڭ دەڭگەيى كوتەرىلىپ، اۋىلدارىن سۋ باسىپ قالا ما دەپ الاڭداۋلى.
ال 16 ناۋرىزدا قوستاناي وبلىسىندا رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار KZ 10-05 "مارينوۆكا اۋىلىنا كىرەبەرىس" اۆتوجولىن سۋ باستى. كەيىننەن باق-تا 25 ناۋرىز كۇنى تولاسسىز جاۋىن-شاشىننىڭ سالدارىنان قوتىرابۇلاق وزەنى ارناسىنان شىعىپ، تالعار اۋدانى، بەساعاش اۋىلىندا جەتى اۋلا اۋماعى مەن مەديتسينالىق ورتالىقتى سۋ باسقانى تۋرالى اقپارات تارادى.
