بۇگىن — قازاقتان شىققان تۇڭعىش گەولوگ ءارى اكادەميك قانىش ساتباەۆتىڭ تۋعانىنا 125 جىل تولدى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
ول — جەزقازعان كەن ورنىن اشۋشى، قازاقستاندىق مەتاللوگەنيا عىلىمىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، قازاق عىلىم اكادەمياسىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى ءارى تۇڭعىش پرەزيدەنتى.
قانىش يمانتايۇلى 1899 جىلى 12 ساۋىردە پاۆلودار وبلىسىنىڭ باياناۋىل اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. ساۋاتىن اۋىل مولداسىنان اشقان بولاشاق عالىم پاۆلودارداعى ورىس-قازاق مەكتەبىندە، سەمەي مۇعالىمدەر سەمينارياسىندا، تومسك تەحنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ تاۋ-كەن فاكۋلتەتىندە ءبىلىم العان.
مۇعالىمدەر سەمينارياسىندا ج.ايماۋىتوۆ، م.اۋەزوۆ سىندى كورنەكتى قايراتكەرلەرمەن بىرگە وقىعان. ش.قۇدايبەردىۇلىمەن تىعىز بايلانىستا بولىپ، ونىڭ شىعارماشىلىعىن جوعارى باعالاعان. «الاش» قوزعالىسى قايراتكەرلەرىنىڭ ءىس-ارەكەتىنە قولداۋ بىلدىرگەن.
ساتباەۆ گەولوگيالىق بارلاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى، ونىڭ جەتەكشىلىگىمەن بۇرعىلاۋ ماستەرلەرى، سىزبا سىزۋشىلار، پرورابتار جانە تاعى دا باسقا كادرلار قالىپتاستى.
قازاقستاندىق عالىم جەزقازعان مىس كەن ورنىنىڭ قورى بۇرىنعىدان الدەقايدا كوپ ەكەنىن دالەلدەدى. وسى جاڭالىق ءۇشىن وعان 1940 جىلى كسرو جوعارى مەملەكەتتىك ناگراداسى – لەنين وردەنى بەرىلدى. كەيىنىرەك وعان تاعى ءتورت وردەن تابىس ەتىلدى.
قانىش ساتباەۆ سوعىستان كەيىنگى جىلدارى ەلدەگى عىلىمدا جۇرگەن ادامداردىڭ باسىپ قوسىپ، قازاق عىلىم اكادەمياسىن قۇردى. 1946 جىلى اشىلعان قازكسر عىلىم اكادەمياسىنىڭ العاشقى پرەزيدەنتى بولىپ قانىش ساتباەۆتىڭ سايلانۋى كەزدەيسوقتىق ەمەس.
ول 1947 جىلى ناۋرىزدا كسرو جوعارعى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتى رەتىندە لوندوندا پرەمەر-مينيستر ۋينستون چەرچيللمەن كەزدەسەدى. سول كەزدە ساياساتكەر ودان "وزگە قازاقتار دا ءسىز سياقتى بويشاڭ با؟" دەپ سۇراعاندا اكادەميك: "و نە دەگەنىڭىز، چەرچيلل مىرزا، ولاي ەمەس، مەن قازاقتىڭ ىشىندەگى ەڭ كىشكەنتايىمىن! حالقىم مەنەن دە بيىك" دەپ جاۋاپ بەرگەن ەكەن.
12 ءساۋىر قانىش ساتباەۆتىڭ تۋعان كۇنى قۇرمەتىنە وراي قازاقستاندا عىلىم قىزمەتكەرلەرى كۇنى رەتىندە بەكىتىلگەن.
