بيىل قاڭتار وقيعاسىنا 2 جىل تولدى. سۇيىتىلعان گازدىڭ كەنەتتەن قىمباتتاۋىنا بايلانىستى باستالعان نارازىلىق شارالارى 2022 جىلدىڭ 2 قاڭتارىندا باستاۋ العان ەدى. بۇل وقيعالار تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ 30-جىلدىق تاريحىنداعى ەڭ قارقىندى ءارى قاتال قاقتىعىسقا اينالدى.
حالىق قالا جانە وبلىس اكىمدەرىنەن باعانى تۇراقتاتۋدى جانە كوگىلدىر وتىننىڭ تاپشىلىعىن جويۋدى تالاپ ەتتى. بۇل تالاپتار ورىندالماعاسىن نارازىلىق شارالارى كەلەسى كۇنى دە جالعاسىن تاپتى. 4 قاڭتار كۇنى قازاقستان ۇكىمەتى ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى سۇيىتىلعان گازدىڭ باعاسى ليترىنە 50 تەڭگەگە دەيىن تومەندەتىلگەنىن مالىمدەدى. ال پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستان حالقىنا ۇندەۋ جاريالاپ، زاڭسىزدىقتى بولدىرماۋدى سۇرادى.
جاڭاوزەن قالاسىندا باستالعان شەرۋ كەيىننەن الماتى، اقتوبە، اقتاۋ، اتىراۋ، قاراعاندى، استانا، شىمكەنت، كوكشەتاۋ، ورال جانە تاعى دا باسقا قالالاردا جالعاستى. حالىق كوشەگە شىعىپ، ەكونوميكالىق تالاپتارمەن قوسا ساياسي وزگەرىستەردى تالاپ ەتە باستادى. باستاپقىدا بەيبىت باستالعان نارازىلىق شارالارى ارتىنان قارۋلى قاقتىعىستار مەن توناۋشىلىققا ۇلاستى. 5 قاڭتاردا باستالعان تارتىپسىزدىكتەر رەسمي دەڭگەيدە مەملەكەتتىك توڭكەرىس دەپ اتالدى.
قاڭتار قىرعىنى كەزىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى شارت ۇيىمى باسشىلارىنان كومەك سۇراعانىن مالىمدەدى. 10 قاڭتاردا ۇقك تارتىپسىزدىكتەر كەزىندە باسىپ الىنعان بارلىق اكىمشىلىك نىساننىڭ قايتارىلعانىن، ەلدەگى جاعدايدىڭ تۇراقتالعانىن مالىمدەدى.
11 قاڭتارعا دەيىن تارتىپسىزدىككە قاتىسىپ، قاماۋعا الىنعان ادامداردىڭ سانى 10 مىڭعا جۋىقتادى. توناۋشىلىق پەن بۇزاقىلىقتىڭ سالدارىنان كاسىپكەرلەرگە كەلتىرىلگەن شىعىننىڭ مولشەرى 100 ميلليارد تەڭگەدەن استى. وقيعا بويىنشا جالپىۇلتتىق ازا تۇتۋ كۇنى جاريالاندى.
باس پروكۋراتۋرا 238 ادام قازا تاپقانىن مالىمدەدى. رەسمي مالىمەتتەرگە سۇيەنسەك، جاپپاي تارتىپسىزدىك بويىنشا 1205 ادام سوتتالىپ، 1095 ادامعا راقىمشىلىق جاسالعان. قايعىلى جاعداي كەزىندە 19 زاڭ ورىندارى قىزمەتكەرى قايتىس بولىپ، 3 مىڭنان اسا پوليتسيا جانە اسكەري قىزمەتكەر جاراقات العان.
قاڭتار وقيعاسى كەزىندە الماتىعا 20 مىڭ «تەرروريست» شابۋىل جاسالعانى دا ايتىلدى. الايدا بۇل اقپارات دالەلدەنبەدى.
بيىل، 3 قاڭتاردا قاسىم-جومارت توقاەۆ «Egemen Qazaqstan» گازەتىنە بەرگەن كولەمدى سۇقباتىندا قاڭتار وقيعاسى تۋرالى دا ءسوز ەتتى. ايتۋىنشا، قاسىرەتتى جاعدايعا جىلدار بويى قوردالانعان الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق پروبلەمالار، جالپى توقىراۋدىڭ بيلىك پەن قوعامدى ازدىرىپ-توزدىرۋى سەبەپ بولعان.
«سول كەزدەگى احۋال وتە كۇردەلى بولدى، ەلىمىز قۇردىمعا كەتۋگە شاق قالدى. بۇعان جول بەرمەۋ ءۇشىن بارلىق ءىس-ارەكەتتى كۇندىز-ءتۇنى جانە ساعات سايىن تىكەلەي ءوزىم باقىلاپ وتىردىم. ىشكى ىستەر مينيسترلىگى ارقىلى اقوردا رەزيدەنتسياسىنا ءتۇرلى شابۋىل جاسالعالى جاتىر، سوعان جۇك كولىكتەرى پايدالانىلادى دەگەن اقپارات جەتتى. ماعان باس ساۋعالاپ، رەزيدەنتسيادان كەتۋ، ءتىپتى شەتەل اسۋ تۋرالى ۇسىنىس بىرنەشە رەت ايتىلدى. بىراق مەن بۇعان ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسى بولدىم. تەلەديدار ارقىلى جاساعان مالىمدەمەلەرىمنىڭ بىرىندە قانداي جاعداي بولسا دا جۇمىس ورنىمدا قالاتىنىمدى اشىق ايتتىم. ەكى اپتا بويى تاپجىلماي، اقوردادا بولدىم، كۇن-ءتۇن دەمەي، شۇعىل جينالىستار وتكىزدىم. سول الاساپىران كۇندەردە مەملەكەتىمىزدى ساقتاپ قالۋ، ەلدەگى زاڭ مەن ءتارتىپ ۇستەمدىگىن قالپىنا كەلتىرۋ ەڭ باستى مىندەت ەدى»،—دەدى ول.
