مارعۇلان ەرماعانبەتۇلى: توسقاۋىلدار باسىنان بايقالدى. سايلاۋ ماعان نە بەردى؟

9658
Adyrna.kz Telegram
الدىمەن وسى جازبام ارقىلى بارلىق قولداۋشىما راقمەت ايتقىم كەلەدى.
ءوزىمنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىعىمدى پايدالانىپ، ءبىلىم مەن تاجىريبەمە سۇيەنىپ اكىم بولۋعا بەل بۋىپ ەدىم. تاعايىندايتىن وبلىس اكىمى نەمەسە كلاندارعا ەمەس، حالقىما سەنىپ وسى باسەكەگە ءبىرىنشى بولىپ تىركەلىپ، ءبىرىنشى بولىپ دودانى باستادىم. ءبىرىنشى بوپ باعدارلامانى ازىرلەدىم. ءبىرىنشى بولىپ حالىقپەن كەزدەسۋدى باستادىم. ءبىرىنشى بولىپ حالىقتىڭ ىقىلاسىنا بولەندىم. اسىرا ماقتانۋ ەمەس، اۋدان حالقى ءوزى ءبىلىپ وتىر.
سايلاۋ باستالعان 3 كۇن ىشىندە وففلاين مەن ونلاين 2 مىڭعا جۋىق ەلەكتوراتقا جول تاپتىم. اۋداندا 7 مىڭ عانا سايلاۋشى. سايلاۋ بىتكەنگە دەيىن ءالى 22 كۇن بار ەدى. ۆاتساپ جەلىسى ارقىلى اۋدان جاستارى "ماكە، چە تام" دەگەن قولداۋ توبى قۇرىلدى. قىزمەتتە ىستەسە دە، جەكەمە شىعىپ ساتتىلىك تىلەگەندەرى كوپ بولدى.
جەكە پاراقشاما شىققاندارى از ەمەس.
دەگەنمەن توسقاۋىلدار باسىنان بايقالدى. مىسالعا سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى (مىنەزسىز، ءبىلىمى تاياز!) جاناما كەدەرگىلەردى جاساۋمەن بولدى. وسى سالادا ءبىرشاما باسشىلىق جاساسا دا كانديداتقا قاجەتتى اقپاراتتى بەرە المادى. دەربەس اقپارات تاراتۋشى سايتتارىندا سايلاۋعا قاجەتتى اقپاراتتار سالىنباعان نەمەسە كەش سالىپ وتىردى. ماعان زاڭ بۇزۋشىلىق تۋرالى 12-كۇنى شىعارىلعان حاتتامانى تەك 13 كۇنى تابىستادى. ال زاڭ بويىنشا كوميسسيا شەشىمىنە ارىزدانۋعا تەك 3 كۇن بەرىلەتىن. زاڭ بۇزۋ فاكتىسى جوق حاتتامانى مەن دەر كەزىندە سوتقا جولدادىم. ال سوت پروتسەسىندە ول تولىققاندى جاۋاپ بەرە الماي، ءاردايىم قاعازعا ۇنىلۋمەن بولدى.
جالپى كوميسسيادا تاۋەلسىز ارەكەت ەتۋ جوق جانە كاسىبيلىك جەتىسپەيدى. بۇرمالاۋ فاكتىلەرى كوپ. ماعان كورسەتكەن بيۋروكراتيا مەن زاڭسىز ارەكەتتەرى ءبىرىنشى ەمەس دەپ ويلايمىن. وسىعان دەيىن زاڭسىزدىقتىڭ بىرنەشەۋى جاسالعانىنا ەش كۇمانىم جوق. بولاشاقتا وسى سالاعا تۇبەگەيلى رەفورما جاساۋ قاجەت.
سوتقا قاتىستى. جالپى ەل بويىنشا بۇل پيلوتتىق جوبانى ءبىز سياقتى تاۋەلسىز، ءوز بەتىنشە شەشىم قابىلداي الاتىن ءبىلىمدى ازاماتتاردى قاتىستىرماي وتكىزۋ تاپسىرىلعان دەپ ءتۇيدىم. مىسالعا مەنىڭ قۇجاتىم بويىنشا ەشقانداي زاڭ بۇزۋشىلىق بولعان جوق. مەنىڭ تالاپ ارىزىم بويىنشا سوت 3 ساعاتقا سوزىلدى. مەن ءوز تاراپىمنان زاڭ بۇزۋشىلىق بولماعانىن سەنىمدى تۇردە جەتكىزدىم. ال جاۋاپكەر ناقتى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە المادى. پروكۋرور دا، سوت تا شەشىمدى ۇزاق قابىلدادى. بىرنەشە رەت سىرتقا شىعۋمەن بولدى. پروكۋرور ۆيدەوعا تۇسىرۋگە قارسىلىق ءبىلدىردى. ءتىپتى كەيىن الەۋمەتتىك جەلىگە سوت وتىرىسىنداعى مالىمەتتەردى جاريالاماۋدى سۇرادى. بۇل ءوز كەزەگىندە قوعامدىق تولقۋلارعا الىپ كەلەدى دەدى. سوتتىڭ شەشىمى قولىما تيگەندە بولەك جاريالايمىن.
تۇيگەنىم، بۇل سايلاۋدىڭ جوعارىداعى ستسەناريمەن وتەتىنىنە تولىق كوزىم جەتتى. بارلىق جەردە پرەزيدەنت اكىمشىلىگىمەن كەلىسىلگەن تىزىمدەگى ادامدار وتەدى. قازىرگى تاڭدا بارلىق جەردە سايلاۋدىڭ لەگيتيمدى ءوتۋى ءۇشىن نەگىزگى كانديداتپەن بىرگە 1-2 كلوۋن كانديداتتار بولادى. سول سەبەپتەن ەگەر ءسىز داۋىس بەرۋگە بارساڭىز ۋاقىتىڭىزدىڭ بوس وتكەنى دەپ قابىلداڭىز. ودان دا وزىڭىزگە پايدالى باسقا دۇنيەگە باعىتتاڭىز.
ەندى سايلاۋ كەلەسى سحەمادا وتەدى. قازىرگى تاڭدا بارلىق مىقتى كانديداتتار الىنىپ تاستالعان سوڭ نەگىزگى كانديدات پەن كلوۋندار ەلدى ارالايدى. حالىقتى الداپ، ال سايلاۋ ۋچەسكىلەرىندەگى ادامدار مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن وتىرىك سايلاۋ وتكىزگەندەرى ءۇشىن جالاقى الادى. جالاقى ءۇشىن ارىن ساتادى. تۇسىنەم. تىرشىلىك. كانديداتتار حالىقتى الدايدى، ال حالىق ءوزىن الداپ، ەسكى قازاقستان جالعاسا بەرەدى.
ءوزىم وسى سايلاۋدان ەشتەڭە جوعالتپادىم. ەلدەگى ادىلەتسىزدىكتى، ناداندار مەن اقشا ءۇشىن ارىن ساتاتىنداردى ءوز كوزىممەن تاعى ءبىر مارتە كوردىم. سايلاۋ جۇيەسىن رەفورمالاۋ قاجەتتىگىن كوردىم. ءبىلىمسىز، مىنەزى جوق، ۋاقىت وتكىزىپ جۇرگەندەردى كوردىم. تومەندە پروگرەستىڭ تومەن ەكەنىن كوردىم. جەمقورلىقتىڭ ورشىگەنىن كوردىم. ال جانىپ تۇرعان قىزمەتتەگى جاستاردى كورمەدىم. ويتكەنى ولاردى ءسوندىرىپ وتىرادى. ورتالىقسىزداندىرۋدى كورمەدىم، تيىسىنشە ۆەرتيكالدى بيلىكتىڭ كۇشىن كوردىم.
بۇل سايلاۋدىڭ تەك باستاماسى. بىراق باسى ادىلەتتى بولمادى. ءبارى جاساندى، زاڭسىز ءوتتى. سوندىقتان سانالى ادام ءوز تاڭداۋىن جاساپ، بۇل سايلاۋعا بارمايدى دەگەن ۇمىتتەمىن.
تاڭداۋ سىزدىكى، دەگەنمەن ادىلەتتى قازاقستاندى تاڭداۋ ءۇشىن بۇل سايلاۋعا بويكوت جاريالايمىن!..
پىكىرلەر