بۇگىن - “تار جول، تايعاق كەشكەن” ساكەننىڭ تۋعان كۇنى

4875
Adyrna.kz Telegram
esquire.kz
esquire.kz

بۇگىن قازاقتىڭ اتاقتى اقىنى، جازۋشى، دراماتۋرگ ساكەن سەيفۋللين ومىرگە كەلگەن، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.

سىرلى دا سىرباز اقىن 43 جىل عۇمىرىندا ارتىنا وشپەس اسىل مۇرا قالدىرىپ كەتتى.

ول 1884 جىلى 15 قازاندا جەزقازعان وڭىرىندە تۋعان. شىن ەسىمى - سادۋاقاس.

اقيىق اقىن ولەڭ جازۋدى مەكتەپ كەزىنەن باستاعان. قازاقتىڭ ءبىرتۋار ۇلىنىڭ قالامىنان «وتكەن كۇندەر»، «باقىت جولىندا»، «اساۋ تۇلپار»، «دومبىرا»، «اقساق كيىك»، «انانىڭ حاتى»، «بۋراباي»، «ءبىز»، «ءبىزدىڭ جاقتا»، «قىردا» سىندى ۇزدىك تۋىندىلار تۋدى.

ساكەن سەيفۋللين ادەبيەت الەمىندە وزىندىك كەربەزدىگىمەن، قايتالانباس شىعارمالارىمەن تانىمال. جازۋشى جايلى ەل ەسىندە قالعان ەستەلىكتەر كوپ. س.سەيفۋلليننىڭ تۋعان باۋىرى ءماجيت سەيفۋللين دە ءبىر سوزىندە:

«ساكەننىڭ جولى – كۇرەس ول. ونىڭ ساپالى ءومىرى ىستىق-سۋىعى، داۋىلى مەن تولاسى ارالاس، راقاتى مەن مەحناتى الماسقان، الاساپىران تارتىسقا تولى ءومىر ەدى. اسىرەسە 1917-18 جىلدارداعى ونىڭ اقمولاداعى كۇرەس كۇندەرى، 1919 جىلى كولچاكتىڭ ازاپ ۆاگونىنان قاشىپ شىعىپ، تۇركىستانداعى سوۆەت وكىمەتىمەن جالعاسۋى ءاربىر كۇنى حيكايا بولارلىق ۇزاق اڭگىمە...",- دەگەن.

الاشوردالىقتارعا قاراعاندا، ساكەن سەيفۋللين قازان توڭكەرىسىن قۇپتاعان بولاتىن.
ساكەننىڭ ستالينگە «الاشوردا ءالى دە قاۋىپتى» اتتى حاتى ءتول تاريحتىڭ قىزىقتى دەرەگى.
ءومىردىڭ «تار جول، تايعاق كەشۋلەرىن» باستان كەشىرگەن ساكەن سەيفۋللين الاش ازاماتتارىنىڭ سوتىنا قاتىناسقان جوق. سونداي-اق ۇستالعان الاش ارىستارىنىڭ بىردە-بىرەۋىنە بەتتەستىرىلۋگە شاقىرىلماعان.
الاشوردالىقتاردان “سەكەم” العان ساكەن تۋرالى تاريح بەتتەرىندە “بولشەۆيك” دەگەن تۇسىنىك قالعان.

ال جازۋشىنىڭ “تار جول، تايعاق كەشۋ” تۋىندىسى “دايىن تاريح” دەپ باعالانعان.
اۆتور ەڭبەگىندە ءوز سوزىنە قاراعاندا گازەتكە شىققان ماقالالاردى تۇتاسىمەن كەلتىرىپ، رەپليكا بەرىپ قوياتىنداي.

ساكەن سەيفۋللين قازاقستاننىڭ جازۋشىلار وداعىنىڭ نەگىزىن قالاعانداردىڭ ءبىرى. ول قازاق دالاسىنىڭ جازۋشىلارى اراسىندا ءبىرىنشى بولىپ «ترۋدوۆوە كراسنوە زناميا» وردەنىن العان.

پىكىرلەر