ءماجىلىس دەپۋتاتى باقىتبەك سماعۇل پرەمەر-مينيستر ءاليحان سمايىلوۆتىڭ اتىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولداپ، كەنەسارى حاننىڭ باس سۇيەگىن استاناداعى ۇلتتىق پانتەونعا جەرلەۋدى، ال مىلتىقتى ۇلتتىق مۋزەيگە تاپسىرۋدى ۇسىندى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
دەپۋتات بىلتىر كەنەسارى حاننىڭ تۋعانىنا 220 جىل، ال حان باستاعان كوتەرىلىسكە 185 جىل تولعانىن اتاپ ءوتتى.
“1837-1847 جىلدارداعى كەنەسارى باستاعان ۇلت-ازاتتىق قوزعالىس – قازاقتاردىڭ وتارشىلدىققا قارسى جاپپاي بۇقارالىق جانە ۇزاققا سوزىلعان كوتەرىلىستەرىنىڭ ءبىرى بولدى. ونى پاتشا ۇكىمەتى دە جەڭە المادى. كەنەسارى حان قاپىدا قازا تاپقان سوڭ، قازاق حاندىعى دا جويىلدى. حان كەنە از ۋاقىتقا بولسا دا ءۇش ءجۇزدى بىرىكتىرىپ، حاندىقتى، ياعني قازاقتىڭ مەملەكەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرە الدى. كوپتەگەن زەرتتەۋشى ەلدىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعىن قالپىنا كەلتىرۋدەگى كەنەسارىنىڭ ەرەكشە ءرولىن اتاپ ءوتتى. وعان پاتشا اكىمشىلىگىنىڭ وكىلدەرى دە قۇرمەتپەن قاراپ، ونى «قازاق دالاسىنىڭ ميتريداتى»، «ەرجۇرەك باتىر» دەپ اتاعان»، – دەلىنگەن دەپۋتاتتىق ساۋالدا.
ول قازىر كەنەسارى حاننىڭ باس سۇيەگى مەن ونىڭ مىلتىعى ماسكەۋدە ەتنوگرافيالىق مۋزەيدە ۋاقىتشا ساقتاۋلى تۇرعانىن دا ايتا كەتتى.
«2021 جىلى گەوگرافيالىق قوعام ۇيىمداستىرىپ، قازاقستاننان ارنايى بارعان كوميسسيا جانە ماماندار ۇلى حاننىڭ باس سۇيەگى مەن مىلتىعىن سايكەستەندىرۋ جۇمىستارىمەن اينالىستى. تاريحي، انتروپولوگيالىق جانە مۇراعاتتىق زەرتتەۋلەر كەشەنىنىڭ قورىتىندىسىندا مىلتىقتىڭ حانعا 100% تيەسىلى ەكەنى، ال باس سۇيەكتىڭ كەنەسارى حاندىكى ەكەنى (سايكەستىك 90%-دان جوعارى) انىقتالدى»، – دەدى ول ودان ءارى.
باقىتبەك سماعۇلدىڭ ايتۋىنشا، كەنەسارى حاننىڭ باس سۇيەگى مەن مىلتىعى رەسەيدەن قازاقستانعا قايتارىلسا، ونىڭ سۇيەگى استاناداعى ۇلتتىق پانتەوندا جەر قوينىنا تاپسىرىلسا، ال مىلتىعى ۇلتتىق مۋزەيگە قويىلسا، ول ەل رۋحىنىڭ اسقاقتاۋىنا، وتانشىلدىقتىڭ كۇشەيۋىنە جانە ەل استاناسىنداعى ءتۋريزمنىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەدى.
