بۇگىنگى تاڭدا اۋدارماشى تەك ءتىل بىلەتىن مامان عانا ەمەس. ودان تالاپ ەتىلەتىن قۇزىرەتتەر بۇرىنعىدان الدەقايدا كەڭەيىپ كەتتى. بۇرىن “ەكى ءتىلدى مەڭگەرگەن ادام اۋدارماشى بولا الادى” دەگەن تۇسىنىك بار ەدى، قازىر بۇل جەتكىلىكسىز. زاماناۋي باسپا، حالىقارالىق ۇيىم نەمەسە بيزنەس-كومپانيا اۋدارماشىدان كاسىبي، تىلدىك، مادەني جانە تەحنيكالىق قابىلەتتەردىڭ تولىق جيىنتىعىن كۇتەدى.
ەڭ ءبىرىنشى تالاپ – تىلدىك قۇزىرەت. بۇل تەك سوزدىك قور مەن گرامماتيكانى ءبىلۋ ەمەس، ءتىلدىڭ ستيليستيكالىق رەڭكتەرىن، يديومالارىن، استارلى ماعىناسىن مەڭگەرۋ. مىسالى، اعىلشىن تىلىندەگى “to break the ice” تىركەسىن تۋرا “مۇزدى جارۋ” دەپ اۋدارا المايسىڭ، ونى “اڭگىمە باستاۋ” نەمەسە “جايسىزدىقتى جەڭىلدەتۋ” دەپ بەرۋ قاجەت. بۇل – تەك ءسوز ءبىلۋ ەمەس، ءتىلدىڭ مادەني قولدانىسىن ءتۇسىنۋ.
ەكىنشى – مادەنيارالىق قۇزىرەت. اۋدارماشى ەكى مادەنيەتتىڭ ورتاسىندا جۇرەدى. ول تەك ءتىلدىڭ زاڭدىلىقتارىن ەمەس، سول تىلدە سويلەيتىن حالىقتىڭ ءداستۇرىن، دۇنيەتانىمىن، تاريحىن ءتۇسىنۋى كەرەك. مىسالى، كورەي تىلىندەگى “정” نەمەسە “한” ۇعىمدارى – مادەنيەتتى بىلمەگەن ادامعا جاي ءسوز عانا، بىراق اۋدارماشى ءۇشىن ولاردى دۇرىس جەتكىزۋ – كاسىبي مىندەت.
ءۇشىنشى – تەحنولوگيالىق قۇزىرەت. قازىر اۋدارماشى تەك قاعازبەن جۇمىس ىستەمەيدى. CAT-tools, تەرمينولوگيالىق بازالار، ونلاين-سوزدىكتەر، ماتىندەردى اۆتوماتتى تەكسەرۋ باعدارلامالارى – ءبارى كۇندەلىكتى جۇمىس قۇرالىنا اينالدى. زاماناۋي تالاپ بويىنشا اۋدارماشى Trados, MemoQ سياقتى باعدارلامالاردى ەركىن مەڭگەرۋى كەرەك.
ءتورتىنشى – كاسىبي ەتيكا مەن جاۋاپكەرشىلىك. ۋاقىتىلى تاپسىرۋ، قۇپيا اقپاراتتى جاريا ەتپەۋ، اۆتورلىق قۇقىقتى ساقتاۋ – اۋدارماشىنىڭ كاسىبيلىگىن ايقىندايتىن نەگىزگى تالاپتار. شەتەلدىك تاجىريبەدە ءبىر كۇن كەشىككەن ءماتىننىڭ ءوزى اۋدارماشىنى سەنىمسىز مامان رەتىندە كورسەتەدى.
بەسىنشىدەن، شىعارماشىلىق قۇزىرەت تە ماڭىزدى. اسىرەسە ادەبي اۋدارمادا ءسوزدى جاي عانا جەتكىزۋ ازدىق ەتەدى. اۆتوردىڭ ءستيلىن، ەموتسياسىن، بەينەلىلىگىن ساقتاپ، جاڭا تىلدە قايتا جاساۋ – اۋدارماشىنىڭ ەڭ ۇلكەن سىناعى. مىسالى، حەمينگۋەيدىڭ قىسقا، ناقتى سويلەمدەرىن قازاقشاعا اۋدارعاندا ءدال سونداي ىقشامدىقتى ۇستاپ تۇرۋ وڭاي ەمەس.
قورىتىندىسىندا، زاماناۋي اۋدارماشى – ءتىل مامانى عانا ەمەس، مادەنيەتارالىق دانەكەرشى، تەحنولوگيالىق قۇرالداردى مەڭگەرگەن كاسىبي رەداكتور، قاجەت بولعان جاعدايدا شىعارماشىلىق ارىپتەس. ودان تالاپ ەتىلەتىن قۇزىرەتتەر قانشالىقتى كوپ بولسا دا، ءبارىنىڭ تۇپكى ماقساتى ءبىر – تۇپنۇسقانىڭ ءمانىن جوعالتپاي، وقىرمانعا ساپالى، تۇسىنىكتى ءارى اسەرلى ءماتىن ۇسىنۋ.