Audarmaşynyŋ käsıbi qūzyretterı: zamanaui talaptar

993
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/storage/uploads/L4UPluqVRTh11tvawLnxOQRryVCMEAfs1QcTZcH2.jpg

Bügıngı taŋda audarmaşy tek tıl bıletın maman ǧana emes. Odan talap etıletın qūzyretter būrynǧydan äldeqaida keŋeiıp kettı. Būryn “ekı tıldı meŋgergen adam audarmaşy bola alady” degen tüsınık bar edı, qazır būl jetkılıksız. Zamanaui baspa, halyqaralyq ūiym nemese biznes-kompaniia audarmaşydan käsıbi, tıldık, mädeni jäne tehnikalyq qabıletterdıŋ tolyq jiyntyǧyn kütedı.

Eŋ bırınşı talap – tıldık qūzyret. Būl tek sözdık qor men grammatikany bılu emes, tıldıŋ stilistikalyq reŋkterın, idiomalaryn, astarly maǧynasyn meŋgeru. Mysaly, aǧylşyn tılındegı “to break the ice” tırkesın tura “mūzdy jaru” dep audara almaisyŋ, ony “äŋgıme bastau” nemese “jaisyzdyqty jeŋıldetu” dep beru qajet. Būl – tek söz bılu emes, tıldıŋ mädeni qoldanysyn tüsınu.

Ekınşı – mädeniaralyq qūzyret. Audarmaşy ekı mädeniettıŋ ortasynda jüredı. Ol tek tıldıŋ zaŋdylyqtaryn emes, sol tılde söileitın halyqtyŋ dästürın, dünietanymyn, tarihyn tüsınuı kerek. Mysaly, korei tılındegı “정” nemese “한” ūǧymdary – mädeniettı bılmegen adamǧa jai söz ǧana, bıraq audarmaşy üşın olardy dūrys jetkızu – käsıbi mındet.

Üşınşı – tehnologiialyq qūzyret. Qazır audarmaşy tek qaǧazben jūmys ıstemeidı. CAT-tools, terminologiialyq bazalar, onlain-sözdıkter, mätınderdı avtomatty tekseru baǧdarlamalary – bärı kündelıktı jūmys qūralyna ainaldy. Zamanaui talap boiynşa audarmaşy Trados, MemoQ siiaqty baǧdarlamalardy erkın meŋgeruı kerek.

Törtınşı – käsıbi etika men jauapkerşılık. Uaqytyly tapsyru, qūpiia aqparatty jariia etpeu, avtorlyq qūqyqty saqtau – audarmaşynyŋ käsıbilıgın aiqyndaityn negızgı talaptar. Şeteldık täjıribede bır kün keşıkken mätınnıŋ özı audarmaşyny senımsız maman retınde körsetedı.

Besınşıden, şyǧarmaşylyq qūzyret te maŋyzdy. Äsırese ädebi audarmada sözdı jai ǧana jetkızu azdyq etedı. Avtordyŋ stilın, emosiiasyn, beinelılıgın saqtap, jaŋa tılde qaita jasau – audarmaşynyŋ eŋ ülken synaǧy. Mysaly, Hemingueidıŋ qysqa, naqty söilemderın qazaqşaǧa audarǧanda däl sondai yqşamdyqty ūstap tūru oŋai emes.

Qorytyndysynda, zamanaui audarmaşy – tıl mamany ǧana emes, mädenietaralyq dänekerşı, tehnologiialyq qūraldardy meŋgergen käsıbi redaktor, qajet bolǧan jaǧdaida şyǧarmaşylyq ärıptes. Odan talap etıletın qūzyretter qanşalyqty köp bolsa da, bärınıŋ tüpkı maqsaty bır – tüpnūsqanyŋ mänın joǧaltpai, oqyrmanǧa sapaly, tüsınıktı ärı äserlı mätın ūsynu.

Pıkırler