Suret sala bılu - tabiǧatynan talant daryǧan, erekşe jandarǧa berıletın qasiet. Kez kelgen adam suretke beiım emes. Alaida, "Adyrna" tılşısı sūhbattasqan Mariiam esımdı 15 jasar jas talant, eşqandai kurstarǧa qatysyp, arnaiy bılım almasa da talaidy darynymen taŋdai qaqqyzǧan jan.
- Mariiam, köbı senıŋ suretterıŋdı joǧary baǧalap, tanyǧanymen özıŋ turaly aqparat bılmeidı. Özıŋdı tanystyryp ötseŋ:
-Menıŋ tolyq aty-jönım Mūsa Mariiam Nartaiqyzy. Jasym 15-te. Almatyda tuyp öskenmın. Qazırgı taŋda Äuezov audanyndaǧy Ǧabit Müsırepov atyndaǧy nömırı 86-mektep gimnaziiasynda bılım aludamyn. Kelesı jyly 10-şy synypqa ötemın.
-Suret saluǧa qaşannan berı qyzyǧasyŋ? Arnaiy kurstarǧa qatysyp pa edıŋ?
-Negızı suret önerı menıŋ ömırımde osynşalyqty maŋyzdy röl atqarady dep eş oilamappyn. Suretke būrynnan qyzyǧamyn dep te aita almaimyn. Būryndary jai kışıgırım, bolmaşy suretter salatynmyn. Al däl qazırgıdei belsendı salyp bastauyma degen qyzyǧuşylyǧym üş jyldai būryn bastaldy. Eşqandai kurstarǧa qatysqan emespın. Bärın özım üirendım.
-Suret önerınıŋ qai janryna qyzyǧasyŋ?
Men beineleu önerınıŋ bır ǧana janrymen şektelgım kelmeidı. Alaida, maǧan ūnaityny "grafika" dep oilaimyn. Sebebı, özıme köbıne türlı boiaularmen jūmys ıstegenşe, tek bır tüstı qaryndaşpen suret salǧan ūnaidy.
-Būryn- soŋdy suretşıler jarysyna qatysyp körıp pa edıŋ?
-Joq qatysyp körmeppın. Bıraq aldaǧy uaqytta sondai jarystarǧa qatysyp, suret saluymdy jetıldırgım keledı.
-Tanymal tūlǧalardyŋ portretın jiı salady ekensıŋ. Tuyndyŋdy körgen jandar qandai baǧa beredı?
-Ärine suret salǧandyqtan adamdarǧa suretıŋnıŋ ūnaǧanyn qalaisyŋ. Sol sebeptı de suretıŋ mınsız bolǧanşa köp özgertuler engızesıŋ. Surettı körgen jandar jaqsy oilaryn bıldırıp, joǧary baǧalaidy. Mäselen men eŋ alǧaş tanymal bloger Iýsupov Armandy salǧan bolatynmyn. Ol maǧan özıne surettıŋ ūnaǧandyǧyn aitty. Al Sabira Jarasqyzy (_sabirkin) sol suretke tökken eŋbegıme alǧysyn aityp, ızgı nietın bıldırdı. Men taǧy Gülnaz Jolanovany salǧan bolatynmyn. Ol kısı ge de suretım öte ūnady. Osyndai jyly sözderdı estu men üşın ülken quanyş.
-Süiıktı suretşıŋ kım? Kımdı ülgı tūtasyŋ?
-Süiıktı suretşım myna kısı, dep basyp aita almaimyn. Är suretşınıŋ boiynda özınşe erekşelıgı bolady. Bıraq endı osy sätte Äbılhan Qasteev atamyzdy aitpasam bolmas. Öitkenı ol kısınıŋ beineleu önerınıŋ Qazaqstanda damuyna qosqan ülesı zor. Men de bolaşaqta öz elıme däl sondai paida alyp kelgım keledı.
-Mariiam, mektepte süiıp oqityn pänıŋ bar ma?
- Maǧan eŋ bır qatty ūnaityn pänderınıŋ bırı ol - qazaq ädebietı. Jalpy kıtap oqu, suret saludan keiıngı hobbiım. Aqyn-jazuşylardyŋ şyǧarmalaryn oqyp läzzat alamyn. Bızdıŋ elımızdıŋ bolaşaǧy üşın eŋbek etken, özınen keiın sonşa dana sözderın qaldyrǧan ata-babalarymyzdyŋ aqyl-dana sözderın qūrmet tūtyp oqu, ärbırımızdıŋ paryzymyz dep bılemın. Al, ūnatpaityn sabaǧym himiia.
- Bolaşaqta kım bolǧyŋ keledı?
- Negızınen kiım dizainerı bolamyn degen oi bar. Būl salada suret sala aluyŋ köp röl oinaidy. Özım de kiım tıguge qyzyǧatynmyn. Sol sebeptı de bolaşaqta dizainer bolǧym keledı.
-Şyǧarmaşylyq tabys tıleimın, Mariiam! Raqmet!
-Suret saluǧa qaşannan berı qyzyǧasyŋ? Arnaiy kurstarǧa qatysyp pa edıŋ?
-Negızı suret önerı menıŋ ömırımde osynşalyqty maŋyzdy röl atqarady dep eş oilamappyn. Suretke būrynnan qyzyǧamyn dep te aita almaimyn. Būryndary jai kışıgırım, bolmaşy suretter salatynmyn. Al däl qazırgıdei belsendı salyp bastauyma degen qyzyǧuşylyǧym üş jyldai būryn bastaldy. Eşqandai kurstarǧa qatysqan emespın. Bärın özım üirendım.
-Suret önerınıŋ qai janryna qyzyǧasyŋ?
Men beineleu önerınıŋ bır ǧana janrymen şektelgım kelmeidı. Alaida, maǧan ūnaityny "grafika" dep oilaimyn. Sebebı, özıme köbıne türlı boiaularmen jūmys ıstegenşe, tek bır tüstı qaryndaşpen suret salǧan ūnaidy.
-Būryn- soŋdy suretşıler jarysyna qatysyp körıp pa edıŋ?
-Joq qatysyp körmeppın. Bıraq aldaǧy uaqytta sondai jarystarǧa qatysyp, suret saluymdy jetıldırgım keledı.
-Tanymal tūlǧalardyŋ portretın jiı salady ekensıŋ. Tuyndyŋdy körgen jandar qandai baǧa beredı?
-Ärine suret salǧandyqtan adamdarǧa suretıŋnıŋ ūnaǧanyn qalaisyŋ. Sol sebeptı de suretıŋ mınsız bolǧanşa köp özgertuler engızesıŋ. Surettı körgen jandar jaqsy oilaryn bıldırıp, joǧary baǧalaidy. Mäselen men eŋ alǧaş tanymal bloger Iýsupov Armandy salǧan bolatynmyn. Ol maǧan özıne surettıŋ ūnaǧandyǧyn aitty. Al Sabira Jarasqyzy (_sabirkin) sol suretke tökken eŋbegıme alǧysyn aityp, ızgı nietın bıldırdı. Men taǧy Gülnaz Jolanovany salǧan bolatynmyn. Ol kısı ge de suretım öte ūnady. Osyndai jyly sözderdı estu men üşın ülken quanyş.
-Süiıktı suretşıŋ kım? Kımdı ülgı tūtasyŋ?
-Süiıktı suretşım myna kısı, dep basyp aita almaimyn. Är suretşınıŋ boiynda özınşe erekşelıgı bolady. Bıraq endı osy sätte Äbılhan Qasteev atamyzdy aitpasam bolmas. Öitkenı ol kısınıŋ beineleu önerınıŋ Qazaqstanda damuyna qosqan ülesı zor. Men de bolaşaqta öz elıme däl sondai paida alyp kelgım keledı.
-Mariiam, mektepte süiıp oqityn pänıŋ bar ma?
- Maǧan eŋ bır qatty ūnaityn pänderınıŋ bırı ol - qazaq ädebietı. Jalpy kıtap oqu, suret saludan keiıngı hobbiım. Aqyn-jazuşylardyŋ şyǧarmalaryn oqyp läzzat alamyn. Bızdıŋ elımızdıŋ bolaşaǧy üşın eŋbek etken, özınen keiın sonşa dana sözderın qaldyrǧan ata-babalarymyzdyŋ aqyl-dana sözderın qūrmet tūtyp oqu, ärbırımızdıŋ paryzymyz dep bılemın. Al, ūnatpaityn sabaǧym himiia.
- Bolaşaqta kım bolǧyŋ keledı?
- Negızınen kiım dizainerı bolamyn degen oi bar. Būl salada suret sala aluyŋ köp röl oinaidy. Özım de kiım tıguge qyzyǧatynmyn. Sol sebeptı de bolaşaqta dizainer bolǧym keledı.
-Şyǧarmaşylyq tabys tıleimın, Mariiam! Raqmet!
Sūhbattasqan: Dina LİTPİN,
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar