Jýrnalıst - bılik pen halyq arasyndaǵy, qala men shalǵaıdaǵy aýyl arasyndaǵy «altyn kópir» desek artyq bolmas. Kóptiń aýyzynda «tórtinshi bılik ókilderi» dep atalatyn mamandyqtyń baǵasy qashan da bıik. Kúni keshe ǵana elimizde BAQ ókilderiniń tól merekesi toılanǵan bolatyn. Qalamyna qanat bitken qaharmandarǵa halyqaralyq, álemdik deńgeıde kóptegen merekeler men ataýly kúnder qarastyrylǵan. Solardyń bir toptamasyna úńilip kóreıik.
13 aqpan - Búkilálemdik radıo kúni
Kóptegen konflıktter men qaqtyǵystar jaǵdaıynda radıo bizdiń qorǵaýshy shyǵyrshyǵymyz sekildi. Bul sózdi Birikken Ulttar Uıymynyń bas hatshysy Pan Gı Mýn aıtqan bolatyn, jáne 2013 jylǵy ótken BUU Bas Assambleıasy otyrysynda 13 aqpan datasyn resmı túrde Búkilálemdik radıo kúni dep bekitti. Ataýly kúnniń 13 aqpanǵa bekitilýi tegin emes, 1946 jyly 13 aqpanda tuńǵysh ret «BUU Radıosy» atty radıolyq habarlar basty uıymnyń shtab páterinen taralǵan bolatyn. Sol sebepti IýNESKO uıymy qazirgi ýaqytta merekeniń aıasyn keńeıtý maqsatynda kóptegen memleketterdi dál osy meıramdy atap ótýge shaqyrýda.
7 naýryz - Halyqaralyq balalarǵa arnalǵan teleradıo habar taratý kúni
IýNISEF-tyń sheshimimen 1991 jyly engizilgen bul mereke telejýrnalıstıka salasyndaǵy eń bir jarqyn merekelerdiń biri bolyp sanalady. Balalardyń sapaly aqparattarmen qorektenýi qaı zamannyń bolmasyn basty talaby bolyp tabylary haq. Naýryz aıynyń birinshi jeksenbisine josparlanatyn bul mereke bıylǵy jyly 7 naýryz kúni óz jalǵasyn tapty. Bul merekeni álemniń 100-den asa memleketi jyl saıyn atap ótedi jáne mereke kúni balalarǵa arnalǵan telekanaldar men radıolarǵa arnalǵan kóptegen merekelik baǵdarlamalar júrgiziledi. Merekeniń basty maqsaty jasóspirimder men balalar quqyǵyn qorǵaýdaǵy sharalardyń mańyzdylyǵyn arttyrý ekendigin IýNISEF uıymy eskertýden sharshaǵan emes.
3 mamyr - Búkilálemdik jazý bostandyǵy kúni
BUU adam quqyqtary týraly deklaraııasynda zaıyrly qoǵamnyń kez kelgen ókili óziniń qalaýyn jáne pikirin hat júzinde nemese aýyzeki túrde jetkizýine tolyqtaı múmkindikter qarastyrylǵan. Ár adam álemde bolyp jatqan jaǵdaılarǵa óz yqpalyn tıgizýi úshin jazý bostandyǵynyń aýadaı qajet ekendigin teriske shyǵara almaımyz. Sol sebepti 1991 jyly 3 mamyrda IýNESKO, BUU jáne Vındhýk semınarynda «Jazý bostandyǵy» kúnin bekitý týraly sheshim qabyldandy. Bul ataýly kúnniń taǵy bir maǵynasy Vındhýk konferenııasyna tikeleı qatysty. Dál osy konferenııada afrıka halyqtarynyń jazý bostandyǵy men táýelsizdigi talqylanyp, bekitilgen bolatyn. Kóptegen halyqaralyq uıymdar jyl saıyn merekeni atap ótip qana qoımaı, «jazý bostandyǵynyń dushpandary» atty tizim qurastyrady. Bul tizimge BAQ ókilderine nemese qarapaıym halyqtyń jazba hattaryna kedergi jasaýshy top ókilderi enedi.
2 shilde - Halyqaralyq sport jýrnalıstıkasy kúni
Halyqaralyq sport jýrnalıstıkasy kúni 1995 jyly Halyqaralyq sport baspasózi qurylymynyń sheshimi boıynsha shilde aıynyń 2 juldyzyna bekitildi. Dál osy kúni 1924 jyly Parıj qalasynda Halyqaralyq Sport Baspasózi Assoıaııasy qurylǵan bolatyn. Halyqty ultyna qaramaı, dini men násiline bólmeı birdeı qabyldaıtyn sporttyq sharalar men saıystardyń jarshylary sanalatyn mamandarǵa búgingi ýaqytta qurmet erekshe. Sol sebepti de halyqaralyq assoıaııa da jyl saıyn osy merekede óz isiniń maıtalmandaryn arnaıy júldelermen marapattap otyrady.
21 qarasha - Búkilálemdik televıdenıe kúni
HH ǵasyrdyń aıaǵyndaǵy kóptegen memleketaralyq qaqtyǵystar kezinde telehabarlar men telearnalardyń elderdi kelisimge keltirý jolyndaǵy eńbegi orasan zor boldy. Álemdik oqıǵalarǵa degen ózgeristerdiń baǵasyn BUU ádil berdi. 1996 jyly ótken BUU Bas Assambleıasynda atalǵan máseleler talqylanyp, 21 qarasha kúnin resmı túrde Búkilálemdik televıdenıe kúni dep bekitti. Bul data 1996 jyly ótken Búkilálemdik Televızııalyq forýmmen de baılanysty boldy.
1933 jyly orys ultynan shyqqan amerıkandyq ınjener Vladımır Zvorykınniń ashqan jańalyqtarynyń nátıjesinde Ulybrıtanııa, Germanııa memleketteri tarıhtaǵy alǵashqy telehabarlardy taratty. Bastapqyda óz ýaqytynyń jańalyqtaryn ǵana jarııalap otyrǵan televıdenıe qazirgi ýaqytta ult pen ultty, el men eldi baılanystyryp otyrǵan uǵymǵa aınaldy. Tipti ózge eldiń mádenıetin sińirý úshin sol memlekettiń telekanaldaryn qarasańyz ábden jetkilikti. Halyqaralyq mereke telearnalardyń dál osy fılosofııalyq ustanymdary úshin qabyldanǵan bolatyn.
Ýaqyt ótken saıyn mańyzy ulǵaıyp jatqan BAQ ókilderine degen merekelerdiń bir shoǵyrymen sizderdi tanystyrdyq. Zamannyń jarshysy sanalatyn bul tulǵalarǵa degen halyqtyń qurmeti azaıǵan emes. Biz de kúni keshe ótken merekemen elimizdiń qalam terbegen baspasóz qyzmetshilerin shyn júrekten quttyqtaımyz. Qalamdaryńyz talmasyn, tek beıbitshiliktiń jarshysy bolyńyzdar!
Qýandyq Kórgenov
