Menıŋ "oraza aiy kezındegı pıtır-sadaqany", qazaqşalap aitsam, qaiyrymdylyq kömektı meşıtke emes, mūqtaj jandarǧa, iaki ädıletsız sottalǧan saiasi tūtqyndardyŋ otbasyna beru kerektıgı turaly ūsynysyma qarsy dınşıl sanadaǧy adamdar dörekı formada jekeme ärtürlı boqtyq sözder jazyp jatyr. Dınşılderdıŋ negızgı argumentı "pıtır-sadaqany" tek Allanyŋ üiı - meşıtke beru kerek, iaǧni tüsken qarjyny imam-moldalar kedeilerge özderı taratady degen uäj aitypty.
Soǧan bailanysty halyq arasyndaǧy dıni-saiasi toptardyŋ dogmalyq tüsınıkterıne toitarys beru üşın mynany aitqym keledı: MEŞIT - ALLANYŊ ÜII emes, al sol siiaqty QŪRAN DA -ALLANYŊ SÖZI emes.Jaratuşy-Täŋır bızdıŋ oi-közqarasymyzdaǧy mūndai adami-pendelık ūǧymdardan päk jäne ada. Täurat, Zabur, Injıl, Qūran nemese basqa da ideologiialyq-teologiialyq kıtaptar jer-jahandaǧy älem halyqtaryn jalpyadamzattyq moraldyq-etikalyq ūstanymǧa nasihattaidy jäne atalmyş etikalyq kıtaptar galaktika, jer, kün, ai, jūldyz, su-mūhit pen basqa da planetalar siiaqty bar bolǧany Jaratuşy-Täŋırdıŋ jaratylystary. Meşıt Allanyŋ üiı jäne Qūran Allanyŋ sözı degen dıni dogma "mūsylmandarǧa" İsa paiǧambar Qūdaidyŋ sözı (arabşa kälima) men ruhy bolǧan degen tüsınık arqyly, iaǧni hristian dınındegı katolik-rim şırkeuınıŋ özgeşe oilaityn myŋdaǧan adamdy tırıdei örtetetıp, genosid jasatqan dıni doktrinasynan engenın köbı bıle bermeidı. (Nisa süresı,171-aiat) Şyndyǧynda, Qūran ılımı boiynşa bütkıl ǧalam Jaratuşysynyŋ qūdıretı şeksız, Ol eşqandai ǧibadathanaǧa mūqtaj emes, iaǧni «meşıt – Qūdaidyŋ üiı» emes. Adamzattyŋ kie tüsınıgı tek qana Täŋır-Qūdaiǧa ǧana laiyqty. Türkılık örkeniettıŋ qainar būlaǧynan när alǧan İbrahim paiǧambardan bastau alǧan bırqūdaişyl dındı nasihattaǧan Mūsa, İsa, Mūhammed nemese bız bılmeitın basqa da paiǧambarlar da jalǧyz Täŋır-Qūdaidy bärın bıluşı, bärın köruşı dep tanydy, ūly Jaratuşynyŋ barlyq jerdegı mäŋgı qūdyretıne iman keltırdı. Jaratylǧandar qai jaqqa bet tüzese de, olar Täŋır-Qūdaidy tabady. Sondyqtan da men tarihta adamzat örkenietın qalyptastyrǧan ataqty oişyl-filosoftar,jaratylystanu (fizika, matematika, himiia, biologiia, medisina, t.b) men gumanitarlyq ǧylymnyŋ negızın saluşylar - adami/etikalyq normalardy nasihattauşy elşı-paiǧambarlardyŋ bedel-därejesınen kem jäne eş tömen emes dep esepteimın.
Tūrarbek QŪSAIYNOV,
"Demos" QB töraǧasy
(Avtordyŋ közqarasy redaksiia ūstanymyn bıldırmeidı, būl taqyryp boiynşa qarsy taraptyŋ da materialdaryn jariialauǧa äzırmız).Ūqsas jaŋalyqtar
