«Men erekşemın. Men mektepke bara almaimyn. Bıraq men de sabaq oqi alamyn. Men jügıre almaimyn. Bıraq men de oinai alamyn. Men özdıgımnen as ışe almaimyn. Bıraq men de tättını jaqsy köremın»...Būl sözder jarymjan balaqailardyŋ monology. Būl sözder sız ben bız esti bermeitın mügedek balalardyŋ janaiqaiy.
Derekterge süiensek, jer şary tūrǧyndarynyŋ 10 paiyzy mügedekter. Al, mümkındıgı şekteulı jandar – qoǧamymyzdyŋ bır bölıgı. Olardyŋ özındık şeşımın kütıp tūrǧan mäselelerı de az emes.
Alaida, osyndai älsız jandardyŋ qasynda ömırınıŋ köp bölıgın ötkızetın qyzmetkerler turaly bız köbıne oilana, män bere bermeimız. Mügedek jandardyŋ kütuşısın bızdıŋ qoǧamda äleumettık sala qyzmetkerlerı dep ataidy. Mıne, osy qyzmetkerlerdıŋ elımızdegı äleumettık statusy men jaǧdaiy qandai eken?
Äleumettık qyzmetkerlerdıŋ ailyq tabysy qandai?
Äleumettık qyzmetker: «Jūmysymyzdyŋ qiyndyǧyna qaramastan bızderge tölenetın ailyq jalaqy öte tömen. Mügedektermen jūmys jasau oŋai emes, ärı ekınıŋ bırınıŋ jüregı daualamaidy. Osy faktorlardy eskerıp, bızdıŋ ailyq tabysymyzdy köterse eken deimız. Sonda osy salaǧa keletın mamandardyŋ da sany artar edı».
İä, äleumettık qyzmetkerlerdıŋ 40 myŋnan 90 myŋǧa deiıngı alatyn jalaqy deŋgeiınıŋ olar atqaryp otyrǧan auyr jūmysqa säikes kelmeuı saldarynan bılıktı kadrlardyŋ tapşylyǧy älı de bolsa sezılude.
Mügedekterge berılgen mümkındık
«Jambyl oblystyq mügedek balalardy oŋaltu jäne beiımdeu ortalyǧy» öŋırdegı äleumettık qyzmet körsetudıŋ ozyq ülgısın körsetıp keledı. Mekemeden meiırımdı meiırbike de, bala janyn tereŋ tüsınetın psiholog ta, defektolog te tabylady. Būl arnaiy bılım beru ortalyǧy bolmasa da, erekşe balalardyŋ damuy üşın ünemı jaǧdai jasaidy. Ärtürlı merekelık şaralar, sporttyq jarystar ūiymdastyryp, är balanyŋ tūlǧalyq ärı jan-jaqty tanyluyn basty orynǧa qoiady. Mūndai şaralarǧa jiı qatysqan balanyŋ köŋılınde senımdılık paida bolyp, ömırge degen qūştarlyǧy da artatynyn da psihologtar rastap otyr.
Jüregı keŋ jambyldyqtar ortalyq ǧimaratynyŋ tar boluyna bailanysty, būryn bala syidyra almai qinaluşy edı. Mınberdegılerdıŋ mügedekterge meiırımı tüsıp bügınde balalardy oŋaltu ortalyǧynyŋ jaŋa ǧimaratyn aşyp berdı. Būl şara Jambyl oblysy äkımdıgınıŋ jūmyspen qamtu jäne äleumettık baǧdarlamalar basqarmasynyŋ bastamasymen jüzege asty. Merekege mūryndyq bolǧan basqarma basşysy Jorabek Nūrmergenūly Baubekov qazan aiynyŋ 7 künı Ortalyqtyŋ jaŋa ǧimaratynyŋ kıltın tabys ettı.
Atqarylǧan şarualardy süzıp şyqsaq:
Äleumettık qyzmetkerlerdıŋ ailyq tabysy qandai?
Äleumettık qyzmetker: «Jūmysymyzdyŋ qiyndyǧyna qaramastan bızderge tölenetın ailyq jalaqy öte tömen. Mügedektermen jūmys jasau oŋai emes, ärı ekınıŋ bırınıŋ jüregı daualamaidy. Osy faktorlardy eskerıp, bızdıŋ ailyq tabysymyzdy köterse eken deimız. Sonda osy salaǧa keletın mamandardyŋ da sany artar edı».
İä, äleumettık qyzmetkerlerdıŋ 40 myŋnan 90 myŋǧa deiıngı alatyn jalaqy deŋgeiınıŋ olar atqaryp otyrǧan auyr jūmysqa säikes kelmeuı saldarynan bılıktı kadrlardyŋ tapşylyǧy älı de bolsa sezılude.
Mügedekterge berılgen mümkındık
«Jambyl oblystyq mügedek balalardy oŋaltu jäne beiımdeu ortalyǧy» öŋırdegı äleumettık qyzmet körsetudıŋ ozyq ülgısın körsetıp keledı. Mekemeden meiırımdı meiırbike de, bala janyn tereŋ tüsınetın psiholog ta, defektolog te tabylady. Būl arnaiy bılım beru ortalyǧy bolmasa da, erekşe balalardyŋ damuy üşın ünemı jaǧdai jasaidy. Ärtürlı merekelık şaralar, sporttyq jarystar ūiymdastyryp, är balanyŋ tūlǧalyq ärı jan-jaqty tanyluyn basty orynǧa qoiady. Mūndai şaralarǧa jiı qatysqan balanyŋ köŋılınde senımdılık paida bolyp, ömırge degen qūştarlyǧy da artatynyn da psihologtar rastap otyr.
Jüregı keŋ jambyldyqtar ortalyq ǧimaratynyŋ tar boluyna bailanysty, būryn bala syidyra almai qinaluşy edı. Mınberdegılerdıŋ mügedekterge meiırımı tüsıp bügınde balalardy oŋaltu ortalyǧynyŋ jaŋa ǧimaratyn aşyp berdı. Būl şara Jambyl oblysy äkımdıgınıŋ jūmyspen qamtu jäne äleumettık baǧdarlamalar basqarmasynyŋ bastamasymen jüzege asty. Merekege mūryndyq bolǧan basqarma basşysy Jorabek Nūrmergenūly Baubekov qazan aiynyŋ 7 künı Ortalyqtyŋ jaŋa ǧimaratynyŋ kıltın tabys ettı.
Atqarylǧan şarualardy süzıp şyqsaq:
- 2700 şarşy metrdı qamtityn būrynǧy ortalyq ǧimarat maŋaiyn abattandyryp, tolyqtai kürdelı jöndeuden ötkızuge oblystyq biudjetten 160 413,0 tg bölındı. Jöndeu jūmystary 6 aidy qamtyp, 2020 jyldyŋ 22 qyrküiegınde aiaqtaldy. Ortalyqtyŋ materialdyq bazasyn jaqsartu maqsatynda jihazdar men arnaiy jabdyqtar üşın 12 556,0 tg qarajat jūmsaldy.
- Kürdelı jöndeuden ötken 3 qabatty ǧimaratta sensorlyq bölme, mantessori kabinetı jäne defektolog, logoped mamandary sabaq ötkızetın 3 oqu bölmelerı bar.
- Medisinalyq blok: Emdık dene şynyqtyru, uqalau bölmesı, oqşaulau, fizioemdeu, sterilizasiialau jäne därıgerler men emşara bölmelerı bar. Qyzmet aluşy balalarǧa arnalǧan saltanatty ıs- şaralar ötkızetın muzyka zaly bar.
- Mektepke deiıngı jastaǧy 44 bala 4 top boiynşa bölıngen. Qyzmet aluşy balalar üşın oiyn, şeşınu, ūiyqtaityn bölmeler qarastyrylǧan. Mektep jasyndaǧy 24 jetkınşek üşın arnaiy eŋbek bauluu, balalardyŋ jürıp, tūruyna yŋǧailastyrylǧan lift jäne oiyn bölmelerı bar. Bırınşı jäne üşınşı qabattarda balalardyŋ 2 mezgıl tamaqtanuy üşın ashana ornalasqan. Ǧimarattyŋ aumaǧynda 5 oiyn alaŋy bar.
- Sondai- aq ortalyqqa arnaiy oŋaltu jūmystaryna qajettı jabdyqtar satyp alyndy: ortopediialyq stoldar, vertikalizatorlar, ülken qūrǧaq bassein, «Faeton», «Gravistat» sekıldı arnai neiroterapiialyq kostiumder,fizioterapiialyq jabdyqtar jäne mikropolliarizasiialar.
- Ortalyqtyŋ jaŋa ǧimaratynyŋ aşyluy sebeptı qyzmet aluşylar sany 40 baladan, 68-ge köbeitıldı. Osyǧan orai qosymşa 28 jaŋa qyzmetker jūmyspen qamtyldy.
«Adyrna» ūlttyq portaly.
