Jylýmen qamtamasyz etý
Ákimderdiń ýádesi árdaıym nazarda. Osy oraıda ótken jyly Túrkistan oblysyn jylýmen qamtamasyz etý jumystary óz ornymen júzege asyp jatqanyn baıqadyq. Oblys ákimi Ómirzaq Shókeev Túrkistan qalasyn gazdandyrý boıynsha birqatar naqty tapsyrmalar bergen bolatyn. Sonyń ishinde tabıǵı otyn taratý maqsatyndaǵy qurylys jumystaryn 2020 jyly tolyq aıaqtaýdy mindettegen edi. Óz sózinde qys maýsymynda qatty otyn tutynatyn kópqabatty turǵyn úılerdegi qoıý qara tútinnen aryltyp, tabıǵı gazdyń sharapatyn kórýge úndedi. Bul jóninde qala ákimi R.Aıýpov qala turǵyndarymen árbir ótken kezdesýlerinde aıtyp keledi.
Sonymen buǵan deıin qaladaǵy «Jylý» memlekettik kommýnaldyq kásiporny Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń jáne qala ákimdiginiń qaýlylary negizinde ár jyldyń 1 qarasha aıynan bastap qazandyqqa ot jaǵyp, jylý kezeńinde I jáne II móltek aýdanyndaǵy 75 kópqabatty turǵyn úılerine, jer telimindegi – 28 úıge, áleýmettik 60 nysanǵa, 60 kommerııalyq ǵımaratqa jylý energııasyn 1 sáýirge deıin qamtamasyz etip keldi. Qys maýsymynda jylý mekemesi 16 000 tonna qajetti qatty otyn paıdalanyp otyrǵan eken. Bul degenińiz qalanyń ekologııasyna keri áser etip keldi. Qys mezgilinde Túrkistannyń tóbesin qarasańyz, qara túnekke aınalyp ketedi deıdi qala turǵyndary. Bul jóninde buqaralyq aqparat quraldarynda aıtylyp, jazylyp ta júr. Osy olqylyqtyń aldyn alý maqsatynda oblys ákimi Ómirzaq Shókeevtiń tapsyrmasyna sáıkes shuǵyl sharalar qolǵa alynýda.
Qala basshysynyń buıryǵymen osy baǵytta júıeli jumystar atqaryp keledi. Qala ákimdiginiń uıytqy bolýymen qalalyq ınfraqurylym jáne kommýnıkaııalar bólimi tarapynan tıisti qarjy bólinip, qýattylyǵy 42 MVT qazandyq otyn túri tabıǵı gazǵa almastyrylatyn boldy. Qazirgi tańda tabıǵı gazben jumys jasaıtyn qazandyqty salý qurylysy bastalyp ketti. Qurylys jumystaryn júrgizýdi Almatylyq «ASI Building» JShS merdiger kompanııasy jeńip alyp, bilek sybana kirisip te ketti. Qurylysqa respýblıkalyq bıýdjetten 750 mln. teńge qarjy bólingen.
Sonymen bıylǵy, ıaǵnı 2020-2021 jylǵy qysqy jylý maýsymyna joǵaryda atalǵan kópqabatty turǵyn úıler tolyq tabıǵı gazben qamtylatyn bolady. Qazandyqtyń qurylys jumystaryn 2020 jyldyń 1 qazanyna deıin bitirý josparlanǵan. Jylý júıesi boıynsha magıstraldy júıe 6,1 shaqyrym bolsa, ishki oramdy taratýshy jylý júıeleri 17,990 shaqyrymdy quraıtyn bolady. 2010 jyly óndiriske qosylǵan jylý júıesi qubyrlarynyń tozyǵy jetip jaramsyzdyǵyna baılanysty ishki taratýshy júıeleriniń 16,3 shaqyrymy aýystyrylady.
Túrkistan qalasynda 2 jylý qazandyq jumys jasaıdy. Birinshi qazandyq 1,2 móltek aýdanyndaǵy kópqabatty turǵyn úılerge jylý berse, al ekinshi qazandyq jańadan boı kótergen Otyrar móltek aýdanyndaǵy 12 kópqabatty turǵyn úılerdi jylýmen qamtamasyz etýde. Otyrar móltek aýdanyndaǵy jylý qazandyǵy onyń qýattylyǵy 8 MVT búgingi tańǵa deıin jylý maýsymynda tabıǵı gazben qamtamasyz etip, qala turǵyndaryna jylý berip keledi.
Aýyz sý máselesi
Birneshe jyldan beri aýyldaǵy aýyz sý máselesiniń túıini tarqatylmaı kelgen Jańa aýyl aýyldyq okrýgine qarasty Yntymaq aýylynyń turǵyndary jýyrda tilek-shaǵymdaryn aıtyp, Jetisaı aýdanynyń ákimi Jamantaı Qanaıulynyń qabyldaýynda boldy.
Aıtylǵan ótinish búginde oryndaldy. Aýdan basshysynyń tikeleı tapsyrmasymen 2000-ǵa jýyq turǵyny bar Yntymaq aýylyna eski munaranyń ornyna syıymdylyǵy 25 myń tonnalyq jańa sý munarasy ornatylyp, iske qosyldy. Saǵatyna 40 tekshe metr sý shyǵarýǵa qaýqarly nasostar ornatylǵan sý munarasy endi aýyldaǵy 1000-ǵa tarta tútindi aýyz sýmen qamtamasyz etedi. Buǵan deıin aýylda 1000 tútindi qamtamasyz etetin sý stansasy toqtaýsyz jumys istep turǵan.
Aıta keteıik, búginde Jetisaı aýdanyna qarasty 113 eldi mekenniń 101-i ortalyqtandyrylǵan sý qubyrymen qamtylǵan. Ótken jyly Jetisaı toptasqan sý ótkizgishine qosylǵan Jyly sý aýyldyq okrýgine qarasty 5 eldi mekenge 100 mln teńge, Yntymaq aýyldyq okrýgine qarasty bir eldi mekenge 79,9 mln teńge qarajat qarastyrylyp jóndeý jumystary júrgizilgen. 51 eldi mekenniń 10-y «Membrana», 41-i «Omega» qurylǵylary arqyly ay sýdy tuy sýǵa aınaldyryp paıdalanyp otyr.
Aıaýlym ÁBILDA, “Adyrna” ulttyq portaly
