QR DSM Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ulttyq ortalyǵy densaýlyqqa qatysty balalar arasynda júrgizilgen saýalnamany jarııalady.
HBSC zertteý jasóspirimder arasynda temekini tutynýdyń aýqymy men erekshelikterin kórsetip berdi.
Osyny nazarǵa ala otyryp, QR DSM Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ulttyq ortalyǵy 2018 jyly mektepterde 11-15 jas aralyǵyndaǵy balalarǵa «Mektep jasyndaǵy balalardyń densaýlyqqa qatysty minez-qulqy» (HBSC) taqyrybynda saýalnama júrgizdi.
QDSUO júrgizgen ulttyq saýalnama derekteri Qazaqstandaǵy 11, 13 jáne 15 jastaǵy 36000-ǵa jýyq oqýshy ómirinde áıteýir bir temeki tartyp kórgeninin (4,8%) kórsetedi.
11 jastan 15 jasqa deıingi aralyqta temeki tutynýshylar sany úsh esege artqan, bul rette qyzdarǵa qaraǵanda 15 jastaǵy er balalar temekini kóbirek tartady.
Aýyldyq jerlerde turatyn balalar qala balalarymen salystyrǵanda temekini sırek shegedi.
Taıaýdaǵy temeki shegý, ıaǵnı sońǵy 30 kún ishinde temeki shegý er balalar arasynda edáýir artty, 11 jastaǵylar arasynda 2%, 13 jastaǵylar arasynda 2,7% jáne 15 jastaǵylar arasynda 6,7%-ǵa kóbeıdi. 11,13 jáne 15 jastaǵy qyzdar arasynda taıaýdaǵy temeki shegý tájirıbesi tıisinshe 2%, 1,8% jáne 3,5%-ǵa kóbeıgen.
11, 13, 15 jastaǵy oqýshylardyń 2,5% -y kún saıyn temeki shegedi. Kún saıyn temeki shegý ul balalar arasynda 13 jastan 15 jasqa deıin artyp otyr.
Sondaı-aq, elektrondy sıgaret jáne qyzdyrylatyn temeki ónimderi jahandyq temeki indetine qarsy kúres úshin problema týǵyzady.
Elektrondy sıgaretterge keletin bolsaq, QDSUO derekteri 13000-ǵa jýyq jasóspirim (14%) jáne 5600 qyz (6%), 15 jastaǵy mektep oqýshylary, bolmaǵanda 1-2 kún elektrondy sıgaretti shegip kórgendigin kórsetip otyr.
Aıta ketý kerek, elektrondy sıgaretterde, ádette nıkotın bolady, ol kúshti táýeldilik týdyrady jáne mıdyń damýyna zııan keltirýi múmkin.
QR DSM Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ulttyq ortalyǵynyń ǵylym jáne kásibı damý bóliminiń bas mamany Shynar Abdrahmanovanyń pikirinshe, jastardy temeki ónimderin tutynýdan qorǵaýǵa bolady, eger:
- Ata-ana ózderi temeki tartpaı, balalaryna úlgi bola bilse; Olar jastarmen temekiniń zııany týraly sóılese alady.
- Ata-ana men otbasy músheleri úıde temekini qoldanbaý erejelerin qoldanatyn bolsa;
- Ákimshilik pen muǵalim mektepte temekisiz saıasatty qoldanatyn bolsa;
- Medıına qyzmetkerleri jastarǵa kez kelgen temeki ónimderin tutynýǵa qarsy keńes berip otyrsa; onda jastardy zııandy ádetten aryltýǵa bolady.
"Adyrna" ulttyq portaly
